Компьютерлер негізін электрондық және электромеханикалық элементтер мен құрылғылардан құралған — аппаратура (HardWare) құрайды.
Компьютерлер негізін электрондық және электромеханикалық элементтер мен құрылғылардан құралған — аппаратура (HardWare) құрайды.
Компьютерлер әрекетінің принципі арифметикалық логикалық және басқа да операциялардың нақты анықталған тізбегінен, алдын-ала берілген — бағдарламасын (SoftWare) орындаудан тұрады.
КОМПЬЮТЕР АРХИТЕКТУРАСЫ ЖӘНЕ ҚҰРЫЛЫМЫ
Компьютердің негізгі логикалық түйіндеріне мыналар жатады:
процессор;
желілік шина;
негізгі (оперативті) жады;
дисктік жинақтаушылар;
енгізу және шығару құрылғылары.
Барлық құрылғыларды қосу жүйелік магистральдар (шиналар) арқылы орындалады. Барлық сыртқы құрылғыларды қосу контроллер, адаптер, карталар арқылы жүргізіледі.
Магистраль – электронды схеманы қосатын ұяшықтардан тұратын өткізгішті құрылғы. Ол компьютердің барлық құрылғылары арасында байланыс орнатып, ақпарат алмасуды жүргізеді.
Магистраль – электронды схеманы қосатын ұяшықтардан тұратын өткізгішті құрылғы. Ол компьютердің барлық құрылғылары арасында байланыс орнатып, ақпарат алмасуды жүргізеді.
Магистраль көп өткізгішті жолдардан тұратын, көп разрядты үш шинадан тұрады:
1) Адрестік шина – ол арқылы жедел жады ұяшықтарының адресі жіберіледі.
2) Мәліметтер шинасы – ол арқылы жедел жадыдан процессор регистріне және керісінше мәліметтерді көшіру орындалады.
3) Командалық шина – ол арқылы жедел жадыдан процессормен орындалатын командалар келіп түседі. Командалар байттар түрінде ұсынылады.
3) Командалық шина – ол арқылы жедел жадыдан процессормен орындалатын командалар келіп түседі. Командалар байттар түрінде ұсынылады.
Контроллер – шеткері құрылғылар немесе каналдар қатынасын орталық процессормен байланыстыратын құрылғы. Шеткі құрылғылар шинаға тікелей емес, ал өздерінің контроллері (адаптері) немесе порты арқылы келесі схема түрінде қосылады:
