Ф. Ш. Оразбаева, Ж. Т. Дәулетбекова, Р. С. Рахметова, А. Қ. Рауандина


Жаз  Қыс  Көктем  Жыл ата Күз Жаңа сөздер



Pdf көрінісі
бет11/15
Дата10.10.2022
өлшемі16,28 Mb.
#152471
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Байланысты:
qPIYEAfJ9uPXvi3UNjekat3PZ7u0Nw6Grt2PtCIn

82
Жаз 
Қыс 
Көктем 
Жыл ата
Күз
Жаңа сөздер
жыл
төрт 
мезгіл
тәулік
ОҚЫЛЫМ
 
АЙТЫЛЫМ
Оқы. Қайтала. 
Қыста түн ұзақ болады. 
Қыста күн қысқа болады.
ЖЫЛДЫҢ ТӨРТ МЕЗГІЛІ
Жылды төрт 
мезгілі
ТЫҢДАЛЫМ
 
АЙТЫЛЫМ
1-тапсырма. 
а) Суретке қарап, мәтін не туралы болатынын болжап айт. 
ә) Мәтінді тыңда. Мәтін не туралы? Суретті, тірек сөздерді пайдаланып, айт.
Тірек сөздер:
Жыл ата, екі ұлы, қызы, он екі ай, бөліп беру.
6
-саба
Кө
кж
ие
к
-
Го
ри
зо
нт


83
3.
Уақыт
2-тапсырма. 
Мәтінді оқы. Кестені толтыр.
Әлібек, бір жылда неше мезгіл бар? 
— Бір жылда төрт мезгіл бар. Олар: қыс, көктем, жаз, 
күз.
— Жақсы. Ал бір жылда неше ай бар? 
— Бір жылда он екі ай бар. Әнел, бір жылда неше тәулік 
бар?
— Бір жылда үш жүз алпыс бес (365) тәулік бар. Солай ма, Әлібек?
— Әрине, Әнел. Ал бір тәулікте жиырма төрт сағат бар.
Бір жылда
сағат
тәулік
ай
мезгіл
бар
ОҚЫЛЫМ
 
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
Дұрыс айт!
ж
ы
лд
ы

т
ө
рт 
мезг
і
л
і

ыс
к
ө
ктем [к
ө
кт
ө
м]
ж
а
з
к
ү
з
Кө
кж
ие
к
-
Го
ри
зо
нт


84
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
Жыл атаның Күз, Қыс деген екі ұлы, … де-
ген екі қызы болыпты.
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
1. Жылдың неше мезгілі бар?
2. Бір жылда неше ай бар?
3. Бір жылда неше тәулік бар?
4. Бір тәулікте неше сағат бар? 
Есте сақта!
Жылдың төрт мезгілі бар: 
қыс, күз, көктем, жаз. Бір 
жылда он екі ай, үш жүз 
алпыс бес (365) тәулік 
бар. Бір тәулікте 24 сағат 
бар. 
Кө
кж
ие
к
-
Го
ри
зо
нт


85
3.
Уақыт
Мен шаңғы тебе
мін
Сен шаңғы тебе
сің
Сіз шаңғы тебе
сіз
Ол шаңғы тебе
ді
Жаңа сөздер
күн
күндіз
түн
ұзақ
боран соғады
ОҚЫЛЫМ
 
АЙТЫЛЫМ
Оқы. Қайтала. 
желтоқсан
қаңтар
ақпан
ТЫҢДАЛЫМ
 
АЙТЫЛЫМ
1-тапсырма. 
Мәтінді тыңдап, сұрақтарға жауап бер.
1. Жылдың қай мезгілі туралы айтылды?
2. Қыс айларын ата. 
3. Қыста не болады?
4. Балалар қай мезгілді жақсы көреді?
ыс айлары
7
-саба
Кө
кж
ие
к
-
Го
ри
зо
нт


86
Дұрыс айт!
күндіз [к
ү
нд
ү
з]
желто
қ
сан
қа
ң
тар
а
қ
пан
қ
ар
боран со
ғ
у [cо
ғ
ұ
у]
ша
ңғ
ы
ОҚЫЛЫМ
 
2-тапсырма. 
Мәтінді оқы. 
Қыс айлары: желтоқсан, қаңтар, ақпан. Қыста күн 
суық болады. Қар жауады, аяз болады. Боран соғады. 
Күндіз балалар қармен ойнайды. Шаңғы, шана тебеді. 
Қыста түн ұзақ, күн қысқа болады.
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
Мамыр, қаңтар, сәуір, ақпан, шілде, тамыз, қазан, қараша, желтоқсан.
ЖАЗЫЛЫМ 
4-тапсырма. 
Сөздерді мағынасына қарай сәйкестендіріп, сөз тіркесін құра.
1. Қар 
а.қысқа болады
2. Боран 
ә. айлары
3. Күн
б. соғады
4. Түн
в. ойнайды
5. Қыс 
г. ұзақ болады
6. Күндіз 
ғ. жауады
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
қыс
күн
күндіз
түн
боран
ұзақ
ойна
шаңғы
қысқа
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
— Желтоқсан — қыстың нешінші айы? — Желтоқсан — қыстың бірінші айы. 
— Қаңтар — қыстың нешінші айы?
— ... — қыстың ... -інші айы. 
— Ақпан — қыстың нешінші айы?
— ... — ... -інші ... .
Кө
кж
ие
к
-
Го
ри
зо
нт


87
3.
Уақыт
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
Есте сақта!
Қыста қар жауады, аяз 
болады, боран соғады. 
Қыста қармен ойнаймын. 
Шаңғы тебемін.
Кел, жаттайық!
Қыс
Құлақтарын үсіткен, 
Шынықпаған — қай бала?
Осы болар «қыс» деген, 
Айтсақ жауап жай ғана.
Оспанәлі Иманәлиев
Кө
кж
ие
к
-
Го
ри
зо
нт


88
Көктемде жаңбыр жиі жауады.
Жаңа сөздер
қар ериді
жиі
найзағай ойнайды
бүршік жарады
ОҚЫЛЫМ
 
АЙТЫЛЫМ
Оқы. Қайтала. 
Қар ериді.
Ағаштар бүршік 
жарады. 
Құстар ұшып 
келеді.
ТЫҢДАЛЫМ
 
АЙТЫЛЫМ
1-тапсырма. 
Өлеңді тыңда. Өлең не туралы?
Көктем мезгілі
8
-саба
Кө
кж
ие
к
-
Го
ри
зо
нт


89
3.
Уақыт
ОҚЫЛЫМ
 
2-тапсырма. 
Мәтінді оқы. 
Көктем айлары: наурыз, сәуір, мамыр. Көктемде күн 
жылынады. Қар ериді, найзағай ойнайды, жаңбыр жиі 
жауады. Құстар ұшып келеді. Ағаштар бүршік жарады. 
Көктем — жылдың әдемі мезгілі. 
ОҚЫЛЫМ
 
АЙТЫЛЫМ
3-тапсырма. 
Сөздерді мағынасына қарай сәйкестендір. Сөз тіркесін құра.
1. Қар
а. ұшып келеді.
2. Ауа райы
ә. жауады.
3. Жаңбыр
б. жылы.
4. Найзағай
в. жарады.
5. Бүршік
г. ойнайды.
6. Құстар
ғ. ериді.
ЖАЗЫЛЫМ 
4-тапсырма. 
Суретті пайдаланып, сөйлемді толықтыр.
Көктемде
Ағаштар 
ериді.
ойнайды.
жиі жауады.
жарады.
ұшып келеді.
Дұрыс айт!
найза
ғ
ай
жа
ң
быр
жи
і

і
й
і
]
б
ү
ршік [б
ү
рш
ү
к]
Кө
кж
ие
к
-
Го
ри
зо
нт


90
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
1. Көктем айларын ата.
2. Көктемде ауа райы қандай? Көктемде не болады?
3. Сен көктемде не істейсің?
Есте сақта!
Қазір — жылдың қай 
мезгілі? Қазір — көктем 
мезгілі. 
Көктем айлары: наурыз, 
сәуір, мамыр. Көктемде 
қар ериді, күн жылынады
жаңбыр жиі жауады.
Кел, жаттайық!
Көктем
Үстін жасыл түк басып,
Көктем келді нық басып.
Тоғандарға тығылып,
Кетті лезде қыс қашып.
тепберген Аыпбеков
Кө
кж
ие
к
-
Го
ри
зо
нт


91
3.
Уақыт
Қазір — қай мезгіл? 
Қазір — күз мезгілі.
Жаңа сөздер
егін ору
шық түсу
салқындайды
мың
ОҚЫЛЫМ
 
АЙТЫЛЫМ
Оқы. Қайтала. 
ТЫҢДАЛЫМ
 
АЙТЫЛЫМ
1-тапсырма. 
Мәтінді тыңда. Жылдың қай мезгілі екенін анықта.
Жаз бен кз 
айлары
ОҚЫЛЫМ
 
АЙТЫЛЫМ
2-тапсырма. 
Мәтінді оқы. Жаз бен күз мезгілдерінің белгісін тап.
Жаз — ең ыстық мезгіл. Жаз айлары: маусым, шілде, тамыз. Жазда 
жеміс-жидек піседі. Біз суға шомыламыз.
9
-саба
Кө
кж
ие
к
-
Го
ри
зо
нт


92
Дұрыс айт!
ег
і
н ору [ор
ұ
у]
с
а
л
қ
ы
нд
а
й
т
жи
і

і
й
і
]
м
ы
ң
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
қаңтар
мамыр
желтоқсан
маусым
қараша
сәуір
шілде
наурыз
ақпан
тамыз
қыргүйек
қазан
ЖАЗЫЛЫМ 
4-тапсырма. 
Отбасы мүшелері қай мезгілде туғанын анықта. Кестеге 
аттарын жаз.
көктем 
жаз 
күз 
қыс 
ЖАЗЫЛЫМ 
5-тапсырма. 
Суретті пайдаланып, сөйлемді толықтыр.
1. Жазда
2. Біз
піседі.
ыстық болады.
орады.
шомыламыз
.
жылы жаққа ұшып кетеді.
Күз айлары: қыргүйек, қазан, қараша. Күзде егін орады. Күзде күн салқын-
дайды. Құстар жылы жаққа ұшып кетеді. Жаңбыр жиі жауады. Біз қолшатыр 
ұстаймыз.
3.
4.
5.
Кө
кж
ие
к
-
Го
ри
зо
нт


93
3.
Уақыт
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
Есте сақта!
Жаз айлары: маусым, 
шілде, тамыз.
Күз айлары: қыргүйек, 
қазан, қараша.
Кел, жаттайық!
Жаз
Жайқалып жапырақ,
Құлпырып қызғалдақ,
Тұратын көз тартып,
Жаз келді күншуақ. 
Жбан Молдаалиев
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
Маусым 
… 
бірінші
Шілде
— жаздың нешінші айы? … 
— жаздың … 
айы.
Тамыз 
… 

Қыргүйек 
… 
бірінші
Қазан 
— күздің нешінші айы? 
… 
— күздің … 
айы.
Қараша 
… 

Маусым 
… 
Тамыз 
… 

Маусым 
… 
Тамыз 
… 

… 
Тамыз 
… 

Қыргүйек 
… 
Қараша 
… 

Қыргүйек 
… 
Қараша 
… 

… 
Қараша 
… 

Кө
кж
ие
к
-
Го
ри
зо
нт


94
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
1. Сен демалыс күні түске дейін не істейсің?
2. Түстен кейін не істейсің?
ЖАЗЫЛЫМ 
2-тапсырма. 
Күн тәртібіңді жаз.
7.00 
7.30 
8.00 
12.00 
14.00 
15.00 
16.00.
17.00.
19.00.
20.00.
21.00.
22.00.
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
• Неше жыл мезгілі бар?
• Сен жылдың қай мезгілін 
жақсы көресің?
• Қыс айларын ата.
• Көктем айларын ата.
• Жаз айларын ата.
• Күз айларын ата.
• Көктем, жаз айларында не 
істейсің?
• Күз, қыс айларында не істей-
сің?
Нәтиже саба. 
Мен не йрендім?
10
-саба
Кө
кж
ие
к
-
Го
ри
зо
нт


95
3.
Уақыт
АЙТЫЛЫМ
АЙТЫЛЫМ
Қыста, көктемде, жазда, күзде ауа райы қандай болады? Жылдың әр мез-
гілін бір сөйлеммен ауызша сипаттаңдар.
Үлгі:
Қыста күн суық болады. Көктемде ... .
Білгенге маржан
Мақал-мәтел
Шанаңды жазда сайла,
Арбаңды қыста сайла.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет