Ф со пгу 18. 2/05 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

АБВГДЕЖЗИКЛМНОПРСТУФХЦЧШЩЪЫЬЭЮЯ,

Таблицадан 1 кілт сөзді алыпПлейфер шифрын пайдаланып келесі сөйлемді кодыландар «КОД ПЛЕЙФЕЙЕРА ОСНОВАН НА ИСПОЛЬЗОВАНИИ МАТРИЦЫ БУКВ» и кестедегі берілген символдар тізбегін декодтандар.

Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,

Dialogs, StdCtrls;
type

TForm1 = class(TForm)

Memo1: TMemo;

Memo2: TMemo;

Button1: TButton;

Button2: TButton;

OpenDialog1: TOpenDialog;

Button3: TButton;

Edit1: TEdit;

procedure Button2Click(Sender: TObject);

procedure Button1Click(Sender: TObject);

function deshifer(str:string;sdvig:integer):string;

procedure FormShow(Sender: TObject);

private

public

end;
var

Form1: TForm1;

kiril_niz:string;

kiril_verh:string;

latin_niz:string;

latin_verh:string;

implementation

{$R *.dfm}
function tform1.deshifer(str:string;sdvig:integer):string;

var

i,n:integer;

begin

for i:=0 to Length(str)-1 do

Result:=st;

end;
procedure TForm1.Button2Click(Sender: TObject);

begin

begin

Memo1.Lines.LoadFromFile(OpenDialog1.FileName);

end;

end;
procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);

i,j:integer;

begin

for i:=0 to Memo1.Lines.Count-1 do

Memo2.Lines.Add(deshifer(memo1.Lines[i],strtoint(edit1.text)));

end;

end;
procedure TForm1.FormShow(Sender: TObject);

kiril_niz:='абвгдеёжзийклмнопрстуфхцчшщъыьэюя';

kiril_verh:='АБВГДЕЁЖЗИЙКЛМНОПРСТУФХЦЧШЩЪЫЬЭЮЯ';

latin_niz:='abcdefghijklmnopqrstuvwxyz';

latin_verh:='ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ';

end;
end

1. 
   Шифрацияның алгоритімі
   
2. 
   Дешифрацияның алгоритімі
   
3. 
   Әдістің талдауы
   

1. 
   Таңдалынған архивтік әдіс ненің негізінде болады
   
2. 
   Шығыс файлына тоқтау бола ма?
   
3. 
   Қосымша кітапханалар бар ма?
   
4. 
   Архивтау алгоритмі
   
5. 
   Архивтен шығу алгоритмі
   
6. 
   Қысылған алгоритм қаншалықты қолайлы?
   
7. 
   Әдістің талдауы
   

1. 
   bmp файлна шектеу бар ма?
   
2. 
   bmp файлының өлшемі және кодтау текстінің ұзындығы арасында қандай байланыс анықталады
   
3. 
   Визуалды алынған сурет өзгереді ме?
   
4. 
   Шифрация алгоритімі
   
5. 
   Дешифрация алгоритімі
   
6. 
   Әдістің талдауы
   

Тақырыбы: «Лесёнка» шифрі.

Тапсырма: Ашылған текстке «Лесёнка» шифрі қолданылған. 3-таблицадағы

шифрланған мәтіннің мәліметін қалпына келтір.

Бақылау сұрақтары:

1. 
   Бұл тәсілдегі кілт нені көрсетеді?
   
2. 
   Шифрация кезінде мәлімет қалай жазылады?
   
3. 
   Шифрация кезінде кодталған мәлімет қалай есептеледі?
   
4. 
   Дешифрация кезінде кодталған мәлімет қалай жазылады?
   
5. 
   Дешифрация кезінде кодталған мәлімет қалай есептеледі?
   
6. 
   Дешифрацияны белгісіз кілтпен ұйымдастыруға бола ма?
   
7. 
   Дешифрациядан кейін мәліметтің дұрыс нұсқасын программалық анықтауға бола ма?
   
8. 
   Шифрацияның алгоритмі.
   
9. 
   Дешифрацияның алгоритмі.
   
10. 
    Әдістің талдауы.
    

Тақырыбы: Көлденең ауыстыру әдісі.

Тапсырма: Талдау жасау барысындағы табылған мәліметтер, көлденең шифрациялануы әдісінің ауыстырылуы, криптоналитиктердің көмегімен осыны қалпына келтіру кілтін бөлшектеп табыу. Кілтте қанша символдар бар екенің анықтауды, сонымен бірге сандардын кейбір түрінің сандық әдісте қолдануын анықтау. Криптоналитиктердің жасаған жұмыстарының нәтижесінде жолдық түрлер, кілттің ұзындығымен сәйкес келетін, Х символымен кілттік позициясы көрсетілген, қазіргі кезде мәні белгісіз.(см. 4-кестеде тапсырма). Сіздің міндетініз шифрленген мәліметке сәйкес шифрмәтінді аяқтау, кілтті қалпына келтіру және ашық мәтінді алу.

Бақылау сұрақтары:

1. 
   Осы әдістегі кілт нені білдіреді?
   
2. 
   Шифрация кезінде мәліметтер қалай жазылады?
   
3. 
   Топталған мәліметтер шифрация кезінде қалай саналады?
   
4. 
   Дешифрация кезінде топталған мәліметтер қалай саналады?
   
5. 
   Мәліметтерді қалпына келтіру дешифратор кезінде қалай саналады?
   
6. 
   Дешифраторды белгісіз кілтпен ұйымдастыруға болады ма?
   
7. 
   Мәліметтердің дұрыс нұсқасын дешифрациядан кейін бағдарламалық анықтауға болады ма?
   
8. 
   Шифратор алгоритімі.
   
9. 
   Дешифратор алгоритімі.
   
10. 
    Әдісті талдау.
    

Тақырыбы: Виженер шифры

Тапсырма: Виженер әдісін қолданып, шифрациялау және дешифрациялауға программа құрастыру.

Бақылау сұрақтары:

1. 
   Виженер тақтасы деген не?
   
2. 
   Виженер тақтасын қалай ұйымдастыруға болады?
   
3. 
   Шифрация алгоритімі.
   
4. 
   Дешифрация алгоритімі.
   
5. 
   Дешифрацияны белгісіз кілтпен ұйымдастыруға болады ма?
   
6. 
   Мәліметтердің дұрыс нұсқасын операциядан кейін анықтауға болады ма?
   
7. 
   Кілтке шектеу қою.
   
8. 
   Әдісті талдау.
   

Тақырыбы: Бұрылу торлары әдісі.

Тапсырма: Бұрылу торлары әдісі бойынша шифрация және дешифрацияға бағдарлама жасау.

Бақылау сұрақтары:

1. Шифрациялау алгоритмі.

2. Дешифрациялау алгоритмі.

3. Бұрылу торлары қалай жасалады?

4. Берілген әдісте кілт болып не саналады?

5. Мәліметтер ұзындығы, терезелер саны және торлардың өлшемі арасындағы қатынас қандай?

6. Бағдарламада торлардың өлшемін өзгертуге болады ма?

7. Әдісті талдау.


Тәжірибелік жұмыс. №5

Тақырыбы: Әдістердің комбинациясы.

Тапсырма: Цезарь әдісін, тігінен ауыстыру, Виженер «Сатысы» комбинацияларын қолданып және осы әдістемені іске асыратын бағдарламаны пайдаланатын текстті шифрациялау әдістемесін дайындау.

Бақылау сұрақтары:

1. Шифрациялау алгоритмі.

2. Дешифрациялау алгоритмі.

3. Бағдарлама ашық кілтпен жұмыс істей алады ма?

4. Әдістерді пайдаланудың кезегін ауыстыруға бола ма?

5. Бағдарлама қалай пайдаланылуы тиіс?

6. Әдісті талдау.

Таблица 3.

Таблица 4.

Есеп берудің мазмұны.

1.Жұмыстың мақсаты.

2.Берілген бағдарламамен орындалатын шифрлеу алгоритмі және берілген әдіс бойынша дешифрлеу.

3.Бағдарламаны бейнелеу.

4.Құрылатын программаға қолданылатын талдаудың шектеулі мүмкіндіктері.

Әдебиет

1. 
   Столлингс В. Криптография и защита сетей: принципы и практика, 2-е изд.: Пер. с англ. – М.: Издательский дом «Вильямс», 2001. - 672 с.
   
2. 
   Анин Б.Ю. Защита компьютерной информации. – СПб.: БХВ – Санкт-Петербург, 2000. - 384 с.
   
3. 
   Введение в криптографию/Под общей ред. В.В. Ященко. – СПб.: Питер, 2001. – 288с.
   
4. 
   Жельников В. Криптография от папируса до компьютера. М.: ABF, 1996
   
5. 
   Салома А. Криптография с открытым ключом. М.: Мир, 1995.