Байланысты: Лекции № 11-13 Гетерогенді тепе-теңдік термо-сы
Күкірттің күй диаграммасы. Күкірт төрт түрлі фаза күйінде бола алады, олар: қатты күкірттің ромбалы және моноклинді модификациялары, сұйық күкірт және газ күйіндегі күкірт . 29-суретте күкірттің фазалық диаграммасы берілген.
29-сурет
Диаграммадағы АВ, ВС, СК, ВД, СД және ДЕ қисықтары екі фазалық тепе-теңдіктерді көрсетеді:
(АВ сызығы), (ВД сызығы)
(ВС сызығы), (СД сызығы)
(СК сызығы), (ДЕ қисығы)
Ал, АВ, ВС және СК қисықтары ромбалы, моноклинді және сұйық күкірттің қаныққан бу қысымдарының температураға тәуелділігіні бейнелейтін қисықтар; ВД қисығы күкірттің ромбалы модификациясының моноклинді модификациясына айналу температурасының қысымға тәуелділігін береді; СД және ДЕ қисықтары моноклинді және ромбалы күкірттің балқу температуралары мен қысым арасындағы байланысты береді; -жазықтығы ромбалы күкірттің, -жазықтығы моноклинді күкірттің, -жазықтығы сұйық және -жазықтығы газ күйіндегі күкірттің қысымдары мен температураларына сәйкес диаграмма бөліктері. Бұл жазықтықтарда жататын қысым мен температура мәндерінде жүйе бір фазалы. Диаграммада үш үштік нүкте бар: В нүктесінде және фазалары, С нүктесінде және фазалары тепе-теңдікте болады. Күкірт модификациялары метастабильді күйде де бола алады: ВО, СО және ДО үздік сызық қисықтары төмендегі метастабильді фазалардың тепе-теңдігін көрсетеді.
(аса қызған) ( -мен аса қаныққан) (ВО сызығы)
(аса суынған) ( -мен аса қаныққан) (СО сызығы)
(аса қызған) (аса суыған) (ДО сызығы)
О нүктесінде (үштік нүкте) үш метастабильді фазалар тепе-теңдікте: (аса қызған) (аса суынған) ( -мен аса қаныққан); (О нүктесінде Т=385,95 К, Р=2.67 Па).
Сұйық күкіртті О нүктесі температурасынан да төмен температураларға дейін аса суытуға болады, сол себептен қисығы екі метастабильді фазаның тепе-теңдігін көрсетеді:
(аса суынған) ( және -мен аса қаныққан).
Диаграммада қисығы аса суыған моноклинді күкірттің қаныққан бу қысымының температураға тәуелділігін бейнелеп, мынадай екі метастабильді фазаның тепе-теңдігін көрсетеді:
(аса суыған) ( және -мен аса қаныққан).
Күкірт күй диаграммасындағы әр түрлі фазалық бөліктердегі жүйенің варианттықтарын (жоғарыда қарастырылған су диаграммасы сияқты) Гиббстің фазалар ережесін қолданып оңай анықтауға болады.