Ақпараттық - әдістемелік бөлім

Оқу ақпаратын алудың және оны бекітудің әр түрлі жолдары ұсынылады:

• 
  оқушылардың дайындық деңгейіне сәйкес бейімделген ағылшын тіліндегі көркем әдебиетті жүйелі түрде оқу;
  
• 
  сабақты жүйелі түрде таспаға жазу, оны өздік жұмыс барысында көру, талқылау және толықтыру;
  
• 
  ұсынылған немесе өздігінен ізденген кітаптарды оқу барысында ой, анықтамалар және маңызды мәліметті жазбаша жазып алу;
  
• 
  әр түрлі тілдердегі ғаламтор көздерін пайдалану, кеңес алу мақсатында мұғаліммен электронды түрде хат алмасу.
  

- ағылшын тілі фонетикасы ережелерін ескере отырып нормативтік оқу;

- көркем шығарма талдауының берілген сызбаға сәйкес болуы;

- бағалау пайымдауының барабарлығы;

- графикалық органайзерлерді толтырудың сәйкестілігі;

- оқылған шығарманы мазмұндап жазудағы қисындылық пен бірізділіктің сақталуы;

- жеке, жұптық және топтық жұмыс істей білу;

- ауызша\жазбаша тапсырмаларды, жобаны қорғау мен портфолионы дайындау барысында ағылшын тілінің грамматика, орфография және стилистика ережелерінің сақталуы.

Аралық және қорытынды бақылау:

Аралық бақылау әрбір тақырыптың \ бөлімнің соңында жүзеге асырылады және ауызша, жазбаша (графикалық органайзерлерді толтыру, ойтолғау мен мазмұндама жазу) тапсырмаларды қамтиды. Қорытынды бақылауға әрбір жартыжылдықтың \ оқу жылының аяғында жүзеге асырылады және жобаларды (қағаз және электронды нұсқада), тұсаукесерлер және пәндік портфолиоларды қорғау жатады.

Қолданылған әдебиет және ғаламтор көздері тізімі:

11. 
    Palette of Treasures / Бондарева А.А., Бейсебаева А.Е. – А.: Альраминь, 2015
    
12. 
    Методика интенсивного обучения иностранным языкам / под ред. Бухбиндера и Китайгородской. – М.: Высшая школа, 1988.
    
13. 
    Текст как объект лингвистического исследования. – Изд. 4-е, стереотипное. М: КомКнига, 2006. – 144 с. (Лингвистическое наследие XX века.).
    
14. 
    Настольная книга преподавателя иностранного языка: Справочное пособие / Е. А. Маслыко, П. К. Бабинская, А. Ф. Будько и др. – Минск: Выш. школа, 1992.
    
15. 
    Общая методика обучения иностранным языкам: Хрестоматия / Сост. А. А. Леонтьев. М.: Рус. яз., 1991.
    
16. 
    Козырева А.С. Виды работы над текстом на уроках чтения // Начальная школа – 2008. – 3. – С. 67.
    
17. 
    Левин Ю.И. О типологии непонимания текста // Левин Ю.И. Избранные труды. Поэтика. Семиотика. – М., 2008. – С. 581-594.
    
18. 
    Кихичко А.Н. Аксиологический аспект проблемы содержания образования (к вопросу об общечеловеческих ценностях), Автореф дисс-ии, Плюс до и после, с.1-4.
    
19. 
    L. Stolovich. The aesthetic value in the world of values // Aesthetica et Calonologia. –1988.
    
20. 
    Wikipedia (free Encyclopedia)
    

Қосымша

16. 
    Leader of the Nation.
    
17. 
    Golden Hero as the Symbol of Independence.
    
18. 
    Princess Tomiris.
    
19. 
    My Mother.
    
20. 
    Female Images in Kazakhstani Literature.
    
21. 
    «When We Say Patriotism We Mean…»
    
22. 
    Batyrkhan Shukenov. Musician and Personality.
    
23. 
    Kazakhstan in World War II.
    
24. 
    Great Actors of Our Country.
    
25. 
    «Better To Be the Foot of the Mountain in Motherland Than the Top Outland»
    
26. 
    Great Nomadic Camps
    
27. 
    Abai as the Father of Kazakh Literature.
    
28. 
    Kazakhstani Cinema and Theatre.
    
29. 
    «If I Were a Writer I Would…»
    
30. 
    Great Kazakhstani Painters.
    

Әдістемелік нұсқаулықтар:

Оқу әдістері:

• көру арқылы қабылдау;

• көру, есту және сөйлеу бейнелерінің арақатынасын белгілеу;

• тану;

• ұғыну;

• антиципация (алдын ала болжау);

• мағыналық элементтерді анықтау және жалпылау;

• оқылған материалға деген реакция (вербалды және вербалды емес).

Мақсатты бағыттамаға байланысты оқу түрлері:

- танысып оқу (70% түсіну);

- меңгеріп оқу (100% түсіну);

- шолып оқу (жалпы идея);

- ізденіп оқу (нақты фактілер).

Мазмұнын ашу тәсілі бойынша оқу түрлері:

- аналитикалық-синтетикалық;

- аудармамен / аудармасыз.

Іс-әрекетті ұйымдастыру сипаты бойынша оқу түрлері:

- дайындалған-дайындалмаған;

- жаттықтырушы-тексерушілік.

Ұйымдастыру түрі бойынша оқу түрлері:

- сынып;

- сыныптан тыс.

Оқушыға көмек көрсетудің сипаты мен деңгейі бойынша оқу түрлері:

- сөздікпен-сөздіксіз;

- қиындықтармен-қиындықтарсыз.

Мақсатқа байланысты оқу түрлері:

- Шолып оқу / reading for specific information or scanning /

- Танысып оқу / reading for gist or skimming /

- Меңгеріп оқу / reading for detail / чтение

- Сыныптан тыс (үй) / extensive reading /

Оқудың негізгі түрлері.

Шолып оқу мәтін мазмұны туралы жалпы көрініс алуды көздейді. Оқушы мәтінде оны қызықтыратын ақпаратты ғана іздейді.

Reading for specific information or scanning

Шолып оқудың ерекшеліктері

Шолып оқу оқылатын материал туралы жалпы түсінік алуға бағытталады. Оның мақсаты – мәтін тақырыбының түсінігі мен ондағы сұрақтар туралы қарапайым көрініс алу. Ол – жылдам, таңдамалы түрде әрі блок бойынша оқуды қамтиды. Мұндай оқу әдетте жаңа жариялым мазмұнымен бастапқы танысу кезінде, ондағы ақпараттың оқырманға қызық немесе қызық емес екенін анықтау, осының негізінде шешім қабылдау (оқуға тұрарлық / оқуға тұрарлық емес) үшін қолданылады. Сонымен қатар, шолып оқуда оқылған материал қорытындысын реферат немесе баяндама түрінде аяқтауға болады. Шолып оқу кезінде алғашқы абзац пен тірек сөйлемнің мазмұнымен танысып, мәтінді шолып шығу жеткілікті болып саналады. Бұл орайда мағыналық бөліктердің саны меңгеріп немесе танысып оқудан гөрі едәуір аз болып табылады; олар үлкен, себебі оқырман басты фактілерге сүйенеді, үлкен бөлімдерді қолданады. Оқудың бұл түрі оқырманнан жоғары кәсіби деңгейді және тілдік материалдың қомақты көлемін білуді талап етеді. Шолып оқу кезіндегі толық түсіну сұраққа (мәтін оқырманға қызық па, мәтіннің қандай бөліктері ақпараттық бола алады) жауап беру мүмкіндігімен анықталады, ал жауаптар алдағы қайта өңдеу және оқудың басқа түрлерін қолдану арқылы ұғыну нысаны болуы керек. Шолып оқуды үйрету үшін тақырып жағынан байланысты мәтіндік материалдар қатарын таңдап, шолу жағдайын жасау керек. Шолып оқу жылдамдығы минутына үш жүзден кем болмауы керек, ал оқу тапсырмалары мәтіннің логикалық-мағыналық құрылымына бейімделуге арналған дағдылар мен біліктерді, нақты коммуникативтік тапсырмаларға сәйкес дереккөз мәтіннің материалын алуға және қолдануға арналған біліктерді қалыптастыруға бағытталуы керек.

Танысып оқу мәтіннен негізгі ақпаратты алу, негізгі мазмұн туралы жалпы түсінік алу, мәтіннің басты идеясын түсінуді көздейді.

Reading for gist or skimming

Танысып оқудың ерекшеліктері

Танысып оқу – танымдық оқумен барабар, онда оқырман белгілі бір ақпаратты алуды көздемей, назарын барлық шығармаға (кітап, мақала, әңгіме) шоғырландырады. Бұл ақпаратты болашақта қолдану немесе қайта жаңғырту үшін алдын-ала арнайы мақсаты жоқ, «өзі үшін» оқу түрі. Танысып оқу барысында оқырман алдында тұрған негізгі коммуникативтік тапсырма – мәтінді жылдам оқу кезінде ондағы негізгі ақпаратты алу болып табылады. Ол үшін басты және қосымша ақпаратты ажырата білу қажет. Осылайша біз әдетте көркем шығармалар, газет мақалалары, ғылыми-көпшілік әдебиетті оқимыз, себебі олар біз үшін арнайы оқудың нысаны емес. Мәтін ақпаратының өңделуі дәйекті түрде және тәртіпсіз жүзеге асады, оның нәтижесі – оқылған материалдың кешенді бейнелерін құру. Ағылшын тілінде танысып оқудың қарқыны минутына 160-180 сөзден кем болмауы керек.

Мәтінмен жұмыс істеу барысында оқушыларға келесі әрекеттерді орындауды үйрету керек:

- мәтін мазмұнын оның атау немесе алғашқы сөйлемі бойынша болжау;

- мәнмәтін, сөз құраушы элементтердің көмегімен, ана тіліндегі немесе конверсия арқылы құрылған сөздердің ұқсастығы бойынша таныс емес сөздердің мағынасын түсіну;

- негізгі мазмұнды түсінуге кедергі келтірмейтін таныс емес сөздерді елемеу;

- мәтіннің мағыналық бөліктерін және олардың арасындағы байланысты анықтау;

- мәтіннің негізгі мағынасын түсіну үшін оқу барысында қажетті жағдайда лингвистикалық елтану түсініктері, сілтемелер, сөздік, анықтамаларды пайдалану.

Меңгеріп оқу (ақпаратты толық түсініп оқу) мәтіннің мазмұнын толық және нақты түсінумен, алынған ақпаратты мазмұндау, реферат т.б. арқылы қайта жаңғыртумен ерекшеленеді.

Reading for detail

Меңгеріп оқудың ерекшеліктері

Меңгеріп оқу мәтіндегі ақпараттың барлығын толық әрі нақты түрде түсіну және оны сыни тұрғыдан зерделеуді қарастырады. Ол – терең және ұзақ уақыт ойланып, мәтіннің тілдік және логикалық байланысына сүйене отырып мәтіннің мақсатты талдауына бағытталады. Оның тапсырмасы – оқушы тұлғасында шет тіліндегі мәтінді түсіну барысында туындаған қиындықтарды өздігінен жеңу қабілетін қалыптастыру. Сонымен қатар оқудың бұл түрінде «меңгерудің» объектісі ретінде тілдік материал емес, мәтін ақпараты қызмет етеді. Меңгеріп оқу ұзақ уақыт алса да, оның шамалас төменгі шегі минутына 40-50 сөзді құрайтынын атап өткен жөн. Оқудың бұл түріне танымдық құндылығы, ақпараттық маңыздылығы және мазмұндық, тілдік жағынан білім алудың нақты деңгейде ең көп қиындық тудыратын мәтіндер таңдалып алынады.

Мәтінді меңгеріп оқу барысында келесі коммуникативтік мақсаттарға қол жеткізу керек:

- оқылған материалдың мағынасын қажетті және терең деңгейде түсіну;

- алынған ақпаратты жеке тәжірибемен салыстыру;

- ақпаратты бағалау, ол туралы өз ойын білдіру;

- жеке фактілерге түсінік беру.

Ізденіп оқудың ерекшеліктері

Ізденіп оқудың мақсаты – мәтінде немесе бірнеше мәтіндерде белгілі бір деректерді (фактілер мен сипаттамаларды) жылдам табу. Ол мәтінде нақты ақпаратты табуға бағытталған. Ізденіп оқу жаттығу ретінде қызмет атқарады, себебі белгілі бір ақпаратты іздеу оқытушының нұсқаулықтары бойынша жүзеге асырылады. Сондықтан оқудың басқа түрлерін дамытқан кезде әдетте ол көмекші құрамдас бөлігі болып табылады. Оқу технологиясын меңгеру мәтінге дейінгі, мәтіндік және мәтіннен кейінгі тапсырмаларды орындау нәтижесінде жүзеге асырылады.

Аталған оқу түрі үлкен көлемді мәтіндерді оқуды қамтиды: мақалалар, әңгімелер, романдар. Оқу үдерісі кезінде ол сыныптан тыс (үйде оқу) деп аталады.

Extensive reading

Оқу кезіндегі негізгі жаттығулардың түрі

Оқу технологиясын меңгеру мәтінге дейінгі, мәтіндік және мәтіннен кейінгі тапсырмаларды орындау нәтижесінде жүзеге асырылады.

• мәтінмен жұмыс істеуге деген уәждемені ынталандыру;

• басқа оқу салаларынан білімді тарту арқылы оқушылардың жеке тәжірибесін өзектендіру / мәтін мазмұнын болжау / антиципация / оқушылардың білімі, өмірлік тәжірибесі, мәтін тақырыбы мен суреттерге сүйене отырып және т.б.

Көркем шығарманы талдау үлгісі.

The story name / title.

The author.

Main characters (one sentence/each).

Minor characters (one sentence/each).

Setting: time and place.

Main events outline (150 words).

Symbols and references.

Two-three sentences on style.

Theme, idea, problem.

Quotations.

Мәтінмен жұмыс істеу кезеңдері.

The author and the text in literature.

Skimming reading (reading for gist).

Scanning reading (reading for specific information).

Analytical reading ( reading for detail / detailed reading)

Reading Strategies and Techniques

Reading for research purposes entails the application of a variety of reading techniques in order to achieve maximum effectiveness. The three types below outline the dominant strategies that you will use as an undergraduate.

Scanning

In an everyday sense, this would refer to using a dictionary or the Yellow Pages. Academically, you may be looking for key phrases or specific chapters/theories and will have a good idea of what you want to find. Therefore, scanning is really about deciding if a resource is going to be useful or not.

Tips:

• 
  Use the contents page and subheadings to get a general idea of its suitability.
  
• 
  Look out for bold, italic or different font prints
  
• 
  Scan for specific words or key phrases
  
• 
  Use your finger to guide you down the page and maintain focus
  

Skimming

• 
  Use organisational features of the texts (i.e. start / end of paragraphs; conclusions, etc).
  
• 
  Read further away from the text than what you would normally do (creating a larger space between your eyes and the written word).
  
• 
  Don’t let your eyes move from left to right as this encourages word for word reading. Instead, try to keep your eyes still with a loose focus down the middle of the text.
  
• 
  Practice, practice, practice!!!! You will only develop these skills if you practice them. It may be easier to start off with light reading at first.
  

Scanning allows you to locate information quickly. Skimming allows you to digest the main ideas of a text quickly. Sometimes, you will need to spend more time on a particular extract. Detailed reading sets aside more time for you to focus on the essence of what you are looking for.

Tips:

Make it interactive using highlighting or note-taking to record important aspects.

Stylistic Devices.Стилистические приемы.

Epithet is a word or a group of words giv­ing an expressive characterization of the object described. E.g.: fine open-faced boy; generous and soft in heart; wavy flaxen hair.

Simile is a comparison of two things which are quite different, but which have one im­portant quality in common. The purpose of the simile is to highlight this quality. E.g.: Andrew's face looked as if it were made of a rotten apple.

Metaphor compares two things, which are quite unlike one another by identifying one with the other or replacing one with the other. E.g.: The doctor wrapped himself in a mist of words; He's a brick. He's a snake. He's a tiger. He's a mule. (Here metaphor consists in the use of a word or a phrase to describe an object with which it is not com­monly associated.)

Personification is a description of an ob­ject or an idea as if it were a human being. E.g.: The long arm of the law will catch him in the end.

Metonymy is a transfer of the name of one object to another with which it is in some way connected. E.g.: The hall applauded.

Hyperbole is a deliberate exaggeration of some quantity or quality. E.g.: I would give the whole world to know.

Irony is the clash of two opposite mean­ings within the same context, which is sus­tained in oral speech by intonation. Bitter, socially or politically aimed irony is called sarcasm. E.g.: Stoney smiled the sweet smile of an alligator.

Represented speech renders the character's thoughts, which were not uttered aloud. It is a purely literary phenomenon never ap­pearing in oral speech. E.g.: He looked at the distant green wall. It would be a long walk in this rain, and a muddy one.... Anyway, what would they find? Lots of trees.

Antithesis is a structure consisting of two steps, the lexical meanings of which are opposite to each other. E.g.: In marriage, the upkeep of a woman is often the down-, fall of a man.

Inversion is broken word order. E.g.: Into a singularly restricted and indifferent envi­ronment Ida Zobel was born.

Rhetorical question is a statement in the form of a question, which needs no answer. E.g.: Why do we need refreshment, my friends? Why can we not fly? Is it because we are calculated to walk?

Elliptical sentence is a sentence where one of the main members is omitted. E.g.: "Very windy, isn't it?" – "Very." – "But it's not raining." – "Not yet." – "Better than yesterday."

Repetition is observed when some parts of the sentence or sentences are repeated. It is employed as a means of emphasis. E.g.: A smile would come into Mr. Pickwick's face; the smile extended into a laugh; the laugh into a roar, and the roar became gen­eral.

Parallel constructions (or parallelism) present identical structure of two or more successive clauses or sentences. E.g.: Pas­sage after passage did he explore; room af­ter room did he peep into.

Chiasmus is a pattern of two steps where the second repeats the structure of the first in a reversed manner. E.g.: Mr. Boffin looked full at the man, and the man looked full at Mr. Boffin.

Pun is play on words. E.g.: "Did you hit a woman with a child?" — "No, Sir, I hit her with a brick."

Zeugma — the context allows to realize two meanings of the same polysemantic word without the repetition of the word it­self. E.g.: Mr. Stiggins ... took his hat and his leave.

Oxymoron joins two antonymous words into one syntagma. E.g.: She was a damned nice woman.

Оқушылар сөйлемдерде стилистикалық тәсілдерді іздеуге бағытталған жаттығуларды орындап, одан кейін мәтінді сабақтың үстінде талқылау кезінде сол тәсілдердің авторға негізгі идеяны білдіруге қалай көмектескенін анықтайды. Оқушылар алынған қорытындыны мәтіннің жазбаша талдауына қосады.
БАҒДАРЛАМА

қолданбалыс курс

10 сынып оқушылрына арналған

(аптасына – 1 сағат, барлығы – 34 сағат)
Зайтова Б.А

ағылшын тілі пәні мұғалімі

№31 орта мектеп
Пікір жазған: Розиева Д.С., Абылай хан атындағы ҚазХҚжәнеӘТуниверситеті ағылшын филология кафедрасының аға оқытушысы, PhD докторы
Түсініктеме хат мазмұны

Жалпы, білім берудің мақсаты – қазіргі қоғам талабына сай алынған терең білім, білік, дағдылар мен құзырлықтардың негізінде еркін бағдарлай білетін, өз бетінше дұрыс, тиімді шешімдер қабылдауға қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыру. Шығармашылықпен жұмыс істейтін мұғалім өзінің әдістемелік қорын толықтырып отыруы және үнемі ізденісте болуы керек. Қазіргі уақытта педагогика ғылымының бір ерекшелігі – баланың тұлғалық дамуына бағытталған жаңа оқыту технологияларын шығаруға ұмтылуы. Сол себепті осы бағдарлама бойынша екі жыл бойы жұмыс істелініп, оқушылардың білімін әрі қарай дамыту жолының жеңіл жолдары қарастырылды. Ғылымның әр саласында білім мазмұны мен көлемі өсіп отырған ғылыми-техникалық прогресс кезеңінде бұл міндеттердің жүзеге асуы оқушылардың ағылшын тілінде дұрыс сөйлеу дағдысын дамытуының негізгі бағыты фонетикаға тікелей байланысты. Ағылшын тілінің фонетикалық құрылысы басқа тілдерден әлдеқайда өзгеше. Сондықтан оны оқып- үйренуде, ең алдымен, сол тілдің дыбыстық жүйесін, ондағы жеке дыбыстардың табиғатын танып білу өте қажет. Қай тілдің дыбыстық жүйесін алсақ та, оның негізінде фонемалар системасы жатады. Сондай- ақ оқушыларға фонетикалық бағыт беру ең керекті дүние болып есептеледі.Фонетикалық бағыт – ағылшын тіліне тән дыбыстардың айтылуы мен жазылуын меңгеру.  Ағылшын тіліндегі ең басты қиындық – әріп пен дыбыстарды меңгертуді үйрету проблемалық құзыреттілікті қалыптастырудың алғашқы баспалдағы болмақ. Сондай- ақ ағылшын орфографиясын меңгерудегі бір қиындық – сөз құрамындағы әріптер мен дыбыс – фонемалар санының әрқилылығында. Мысалы: daughter деген сөздегі сегіз әріп тек қана төрт таңбамен белгіленеді /дыбыс береді/. Сонымен, ағылшын алфавитіндегі 26 әріп 44 дауысты және дауыссыз фонемалар береді. Шетел тілінің айтылуын үйреткенде, сол тілдегі дыбыстардың ерекшеліктеріне, жергілікті диалектіге де көңіл аудару керек, себебі ағылшын тілінде дыбыстық ерекшеліктер және Англиядағы диалектінің өзі бірнеше түрге бөлінеді. Құрылымдық лингвистика мен лингво­дидактиканың өкілдері Л.Ельмсиев, Л.Блумфилд, Ч.Фриз, Р.Ладо өз жұмыстарында былай деп айтқан: «Шетел тілінің айтылуын дыбыстарға еліктеу жаттығуларымен үйрету керек». Шет тілінде дұрыс сөйлеу – ол шет тіліндегі дыбыстарды танып, оларды жақсы білу, яғни, үйреніп жатқан тілдің дыбыстар қатарын өзінің ана тіліндегі дыбыстар қатарынан ажырата білу.

Курстың мақсаты:

 - орта сынып оқушыларына ағылшын тілінің қазіргі кездегі фонетикаcын оқытуды үйрету;

-қазақ тілі мен ағылшын тілі фонетикасын салыстыра жалғастыру.

Курстың міндеттері:

  - жалпы және жеке фонетика жайлы, олардың транскрипциясы, дыбыстау мүшелері және

олардың қызметтері туралы түсінік беру;

  - шетел тіліндегі дыбысталудағы жаңа бағыттарды дамыту;

  - тілдің дыбыстық құрылымдарын зерттеу;

  - фонология ұғымы жайлы негізгі түсініктемелер беру;

  - сөйлеу интонациясы ұғымы және оның компоненттері мен қызметтері жайлы анықтау.

Тұрақтылау (мазмұндық) бөлімі

10 сынып. Сағат саны – 34

1. 
   Транскрипция.
   
2. 
   Дыбыстау мүшелері және оның қызметі.
   
3. 
   Дауысты дыбыстар (Vowels).
   
4. 
   Дауыссыз дыбыстар (Consonants)
   
5. 
   Сөз таптарының қысқартылып алынған түрлері.
   
6. 
   Палатализация (Palatalization).
   
7. 
   Аспирация (Aspiration).
   
8. 
   Позициялық созылыңқылық.
   
9. 
   Практикалық сабақ
   
10. 
    Интонация және оны белгілеу тәсілдері (Intonation and Method of Indicating it on the Staves).
    
11. 
    Синтагма (Syntagm).
    
12. 
    Ритмикалық топ.
    
13. 
    Екпін және оның түрлері (Stress).
    
14. 
    Cөз екпіні (Word Stress).
    
15. 
    Фразалық екпін (Sentence Stress).
    
16. 
    Практикалық сабақ
    
17. 
    Логикалық екпін (Logical Stress).
    
18. 
    Буын. Буынға бөлу тәсілдері.(Syllable. Syllable Formation).
    
19. 
    Буынның түрлері (Types of Syllables).
    
20. 
    Буынға бөлу тәсілі (Syllable Division).
    
21. 
    Ағылшын тіліндегі буын түрлері.
    
22. 
    Редукция.
    
23. 
    Ағылшын тіліндегі сұрақтардың негізгі түрлері (Questions).
    
24. 
    Латериаль шұғыл (Lateral Plosion).
    
25. 
    Практикалық сабақ.
    
26. 
    Мұрын шұғылы (Nasal Plosion).
    
27. 
    Ассимиляция (Assimilation).
    
28. 
    Қаратпа сөз (Direct Address).
    
29. 
    Қыстырма сөз (Parenthesis).
    
30. 
    Автор сөзі (The Author’s Words).
    
31. 
    Ағылшын дыбыстарының айтылу жолы.
    
32. 
    Ағылшын африкаттары (English Affricates).
    
33. 
    Фонетикалық тест.
    
34. 
    Қайталау.