Ш тарау. Мазасызданудың психологиялық мәселелерін эксперименталды зерттеу
Эксперимент әдістері, мақсаты, міндеттері, өтілу барысы
Жоғарыда айтып кеткендей, мазасыздануды зерттеу мәселесі қазіргі өзгерісі көп, нарықтық қатынастар тұсындағы заманда өте өзекті.
Біздердің зерттеу жұмысымыздың мақсаты мен міндетгеріне сай, келесі эксперименталды зертгеу әдістемелері мен әдістері алыңды:
1.Жекелеген мазасыздануды өзін-өзі бағалау тестісі. (тұрақты сипаттама ретіңде). Бұл әдістеме авторы Ч.Д.Спилбергер, оны бейімдеген Ю.Л.Ханин.
Бұл берілген тест жекелеген мазасыздануды өзін-өзі бағалаудағы өте сенімді және ақпарат беретін тест. Бұл әдістің теориялық негізі болып келесі пікірлер табылады; өте жоғары жекелеген мазасыздану невротикалық кикілжің, психосоматикалық аурулардың болуына қатысты (корреляция) болады.
Берілген тест ситуациялық мазасыздануды 20 пікірден тұратын сұрақтар, ал қалған 20 пікір жекелеген мазасыздануды бағалауға мүмкіндік береді. Көптеген эксперименталды зерттеулерде бұл әдістеме өте жоғары сенімділік пен алынған нәтижелердің статистикалық мәңділігін көрсетті.
Зерттеу жұмысының өтiлу барысы
Әдістеме атауы: Ч.Д.Спилбергер мен Ю.Л.Ханиннің өзін-өзі бағалау диагностикасының әдістемесі.
Жабдықталуы: 20-20 пікірден тұратын сұрақтар бланкісі, қалам, өшіргіш.
Зерттеудін барысы: Зерттеуші ең алдымен оқушылардың зерттеу ісіне қаншалықты ынталары бар екендігін бақылайды. Зерттеу әр оқушымен жеке-дара немесе бүкіл топқа жүргізіледі. Зерттеу жұмысы келесі нұсқау көмегімен жүргізіледі: "Балалар, алдарыңыздағы бланкілерде бірқатар сұрақтар ЖМ = ∑2+35=21-25+35-31
Бірқалыпты мазасыздану болса, яғни сыныптағы көп баланың көрсеткіштері осындай болды.
Ал, Еселбаева Жадыра РМ= ∑2+50=21-19+50=52
ЖМ=∑1- ∑2+35=32-26+35=41
Осы жердегі ∑1+З+І+З+^+^+^+З+З
∑2=2+1+3+3+2+3+2+2+1
Ал Әбдрасыл Айгүл РМ=∑1- ∑2+50=32-26+50=52
ЖМ=∑1-∑2+35=32-20+35=47
Мұндағы, ∑1, ∑2 жоғарыдай анықталады.
Социометрия зерттеу әдісіне осы екі қыз ешқандай дауыс алмады. Бұлар жөнінде жолдас қыздары "қырсық, ешкіммен ойнамайды, ешнәрсені ұнатпайды", деген пікір айтгы.
2.Дж,Марено жасаған социометриялық зерттеулер әдісі.
"Социометрия" топтағы тұлғааралық қатынастарды өлшеу дегенді білдіреді.
Зерттеу жұмыстарына бұл зерттеудің енуі. Кеңес психолог-ғалымдары Е.С.Кузьмина, Я.Л.Коломинский, В.Я.Ядов, В.П.Волков есімдерімен тығыз байланысты. [56]
Социометриялық техника тұлғааралық катынастарды анықтай отырып оларды өзгерту жақсарту және жетілдіруге қолданылады. Социометрия көмегімен адамдардың топтық іс-әрекет жағдайындағы әлеуметтік мінез-кұлқын, нақты зерттелінушінің әлеуметтік статусы жөнінде мәлімет алуға болады.
Зерттеу жұмысының өтілу барысы.
Әдістеме атауы: Дж.Маренаның "Социометрия" әдісі.
Әдiстеменін мақсаты: Топтағы тұлғааралық қарым-қатынасты анықтау, топ мүшелерінің әрқайсысының әлеуметгік статусын ерекшелеу. Әдістемені жүргізу арқылы мазасызданудың деңгейлерін айқындау беріледі. Әрбір пікірді мұқият оқып шығыңыздар және әр пікірдің тұсына сол сәтге өздеріңізді қалай сезініп тұрсаңыздар, 1,2,3,4 деген оң жақтағы бір жауапты таңдаңыздар. Сұрақтарға ұзақ ойланудың керегі жоқ. Себебі, бұл сұрақтардың дұрыс немесе дұрыс емес жауаптар жоқ" Түсінікті ме?
Түсінікті болса, жұмысты бастайык !
(Қосымша А, )
Достарыңызбен бөлісу: |