Философия тарихындағы жан, ақыл, парасат, рух мәселелері


Жан мәселесін қарастырған мектептер



бет4/7
Дата16.04.2024
өлшемі1,19 Mb.
#200911
түріПрезентация
1   2   3   4   5   6   7
Байланысты:
Философия тарихында жан мен рух, сана мен ақыл

Жан мәселесін қарастырған мектептер:
  • инь және ян

  • - даосизм
    - Конфуций мектебі


Инь және Ян - бүкіл әлемдік хаосты реттеуші бастау болып табылады
Инь және Ян
У-син (бес элементтер) - Инь мен Янның туындысы. Су – отты өшіріп жояды. От - металлды балқытып, оның күшін жояды. Металл - ағашты жояды. Ағаш - тамырларымен жерді бұзады. Жер - суды сіңіріп жояды.
Ян Шэнь - бұл рух, жанның жарық, қуаты күшті деңгейі
Инь Шэнь - жанның қараңғы, қуаты аз деңгейі
Адамның мақсаты –жаттығулар арқылы дененің «ци» қуатын көбейтіп, жанның Ян Шэнь деңгейіне жету
Жанның Инь және Ян деңгейлері
Лао-Цзы
Негізгі еңбегі «Дао дэ цзин»
«Дао» - «жол», алғаш-қы негіз, бәрін жарататын Абсолют
«Дэ» - бос кеңістік, әлемдік «ана жатыры», ол өсіреді, қоректен-діреді, моральға айна-лып, тәрбиелейді
Даосизм
Даосизм адамның жаны туралы
Адам жанының басты мақсаты - Даомен бірігу және оған қайта оралу. Адам бойында рухтар мен жындар жиналған. Олар бірі-бірімен адам-ның жанын билеу үшін соғысуда. Егер адам жақсы іс-қылықтармен рухтарды қоректендірсе, оның жаны күшейіп шығады, Даоға жақын-дайды. Егер адам жаман іс-қылық-тармен жындарды қоректендіріп, олардың санын көбейтсе, жан әлсіреп кетеді де, Даодан алшақтап кетеді.
«Жоғары парасатты болу – жанның еркін болуы . Біреуге ылғи ашуланып жүретін, бір нәрседен тоқтаусыз қорқып жүретін және нәпсіге толық берілетін адамның жаны еркіндікке жете алмайды»
«Бес нәрсе кемел ізгілікті құрайды: байсалдылық, жанның жомарттығы, адалдық, ынта, мейірімділік»
Конфуцийдің моральдық іліміндегі жан мәселесі
Конфуций (Кун-фу-цзы)
б.д.д. 551-479 ж.ж..
Негізгі еңбегі - « Лунь-Юй»
Антикалық философиядағы жан мәселесі
Ғасырлар бойы антикалық ойшылдар жанның қайда орналасқанын іздеген: адамның бас миынан, жүрегінен, немесе тұлғаның ар-ұжданмен теңдестірілетін тереңдігінде
Ежелгі грек мифологиясында «жан» ұғымы жебеуші әйел-құдай Психеяның есімімен байланысты. Жанды өліктің жанып жатқан отынан ұшып шығатын және Аидтың өлгендер патшалығына қарай бағытталған көбелек немесе ұшып бара жатқан құс кейіпінде бейнелеген


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет