Философия тарихындағы жан, ақыл, парасат, рух мәселелері
Аристотель жан мен тән туралы
жүктеу/скачать 1,58 Mb.
|
Дәріс 3.Философия тарихында жан мен рух, сана мен ақыл
- Бұл бет үшін навигация:
- Аристотель (б.д.д 384-322жж.) Аристотель адамның ақыл-ойы туралы
Аристотель жан мен тән туралы“Жан туралы” еңбегінде Аристотель жанның денеден бөлінбестігі туралы ойды ұсынды. Ол жанның үш түрін ажыратады: өсімдіктің жаны (өседі және көбееді), жануардың жаны (сезеді және жылжиды), адамның есті жаны (ойлайды). Жанның үш түрі адамға тән. Жанның бірінші және екінші түрі денемен бірге өледі, ал үшінші жан өлмейді.Аристотель (б.д.д 384-322жж.) Аристотель адамның ақыл-ойы туралы- Адам орны тіршілік әлемінде ерекше. Адам – есті жанның, ақыл-ойдың иесі. Оның ақылы екіге бөлінеді:
Ортағасырлық христиандық дүниетанымдағы жан туралы теологиялық түсініктер Августиннің іліміндегі жан туралы тұжырымдамасы Августин Аврелий (354-430 жж.) «Жанның мөлшері туралы» Августин адам денесі мен жанның дуализмі туралы діни түсінікті қолдайды. Адам Құдайдың кейіпі бойынша жаратылған және өзінің бойында екі бастаманы біріктіреді: жан мен тәнді, ақыл мен сезімді. Бір жағынан, жан Құдайдан ерекшеленеді, екінші жағынан, Құдайға жаннан жақын нәрсе жоқ. Жан мен дененің өзара қатынастарын Августин иерархия ретінде түсінеді: жоғарғысы төменгісін басқарады. Құдай әлемді қалай басқарса, солай жан денені басқарады, ол денеге жетекшілік ету үшін жаралған. Егер Платон денені жан үшін абақ, түрме деп қарастырса, Августин жанның денеден қашудың моральдық себептері жоқ, өйткені дене - рухтың мекені, - деген. Жан - өмірлік күш-қуат. Адам бойында жанның үш деңгейі бар; өсетін, сезетін және есті деңгейі. Есті жанның бес қабілеті бар: ойлау, ізгіліікке ұмтылу, Құдайға ұмтылу, ақиқатты танып білуге, ақиқатты аңғаруға жүктеу/скачать 1,58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|