В.Н.Любименко барлық өсімдіктерді жарыққа қатысты үш экологиялық топқа бөлді: жарықсүйгіш,көлеңкеге төзімді,көлеңкесүйгіш.
Жарықсүйгіш өсімдіктер-бұл ашық жерде өсетін өсімдіктер,ксероморфты(жүйкелері жиі,жасушалары ұсақ және көп болады,лептесіктері барынша кіші болады.)
Көлеңкеге төзімді өсімдіктердің жапырағының хлоропластары ірі,пигменттер саны көп болады.Көлеңкеге төзімді өсімдіктердің жарық жинағыш кешенінің өлшемі үлкен.Мұндай өсімдіктердің хлоропластарында жарықсүйгіштерге қарағанда хлорофилл мен ксантофилл салыстырмалы түрде көп болады.
Жарықпен қанығу аймағы плато болып табылады.
Фотосинтездің жарыққа тәуелдігін бейнелейтін қисықтың бағытын өзгертуі де,платоға шығуы да мынадай көрсеткіштерге байланысты:
1.Басқа сыртқы факторлардың өзгеруіне
2.Өсімдіктердің түріне
3.Фотосинтездің қараңғы кезеңі реакцияларының жылдамдығына
ФОТОСИНТЕЗ 1
2
3
Жарық
СО2
Температура
ФОТОСИНТЕЗ Компенсациялық нүкте-ол өсімдіктердің жарықты көп немесе аз қабылдау кезінде өсу мүмкіндігін анықтайтын маңызды ерекшелігі.
Компенсациялық нүкте деп фотосинтез және тыныс алу процестері бір-бірімен теңесетін жарықтануды айтамыз. Басқаша айтқанда,бұл өсімдіктің белгілі бір уақыт бірлігінде фотосинтез процесінде түзетін органикалық заты тыныс алу процесінде жұмсайтын органикалық заттың мөлшеріне тең болатын жарықтану. С.Н.Виноградский'>ХЕМОСИНТЕЗ 1
2
3
Хемосинтез процесін ашқан: С.Н.Виноградский Бактериялардың химиялық энергияны пайдаланып көмірсу бөле алатын қабілетін дәлелдеді:
С.Н.Виноградский Хемосинтездеуші бактериялар түрлері: күкірт бактериялар, темір бактериялар, азоттандырушы бактериялар Бактериялар мен архейлерге тән процесс: хемосинтез Хемосинтетик бактериялар энергияны алады: сутек, темір, марганец, күкірт, аммиак Тіршілікке қажетті энергияны хемосинтез арқылы алатын организмдер: хемотроф Табиғаттағы заттар айналымында, азот айналымында маңызды роль атқаратын, топырақ құнарлығын қамтамасыз ететін организмдер: хемотроф
