Г а ­ м д ­ ­ ­ информатика


§ 26. Жобаға дыбыс әсерлерін қосу



Pdf көрінісі
бет15/19
Дата20.01.2020
өлшемі12,09 Mb.
#56239
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19
Байланысты:
5кл

§ 26. Жобаға дыбыс әсерлерін қосу
Қа­лай­ой­лай­сың­дар,­жо­ба­ға­ды­быс­қою­дың­
қан­дай­ма­ңыз­ды­лы­ғы­бар?
Ды быс тық  әсер лер  ком пью тер де  жа­
сал ған  кез  кел ген  өнім ді,  мы са лы,  презен­
тация,  бейнефильм,  элект рон дық  оқу лық 
не ме се    Scratch  прог рам ма сы  бол сын,  әсе мдеп, 
көп  қыр лы  ете ді.    Scratch  прог рам ма лау 
ор та сын да  сах на  мен  спр айт тың  жан да нуы 
үшін  гра фи ка лық  әсе рі мен  қа тар,  ды быс­
тар ды  қол да ну ға  бо ла ды.  Ды быс тар  бө лі­
гін де  бұл  әре кет ті  орын дау  үшін  3  ба тыр ма 
бар:
•  Ды быс тар  кі тап ха на сы нан  таң дау  (89-су-
рет);
•  Жа ңа  ды быс  жа зу  (90-су рет);
•  Файл ды  таң дау  ар қы лы  қою.
сomputer beeps2
cough-female
dance around
dance celebrate
dog2
door creak
­
­Ды­быс­таң­дау
­
­Ды­быс­жазу
Мы са лы:
1.  Спр айт тар  кі тап ха на сы ндағы  «Адам дар»  бу ма сы нан  бір 
кей іп кер ді  жо ба ға  қо су. 
­ ­
­
­
•­ жо­ба­ға­жа­ңа­ны­сан­
қа­лай­қой­ыла­ды?
•­ ны­сан­ға­ани­ма­ция­
қа­лай­қой­ыла­ды?
•­ ани­ма­ция­қоюға­
ар­нал­ған­қан­дай­
ко­ман­да­лар­бар?­
М ­ ­ ­ ­ ­ ­
•­ ды­быс­бло­гы­мен­
жұ­мыс­жа­сау;
•­ жо­ба­ға­ды­быс­қо­су;
•­ ды­быс­жа­зу;
•­ түр­лі­ны­сан­дар­ға­
қи­мыл­ен­гі­зу;
•­ ды­быс­ко­ман­да­
ла­рын­қол­да­ну­
ар­қы­лы­прог­рам­ма­
құ­ру.
А
А
А
А
146
Р
Мы са лы:
Мы са лы:
1.  Спр айт тар  кі тап ха на сы ндағы  «Адам дар»  бу ма сы нан  бір 
1.  Спр айт тар  кі тап ха на сы ндағы  «Адам дар»  бу ма сы нан  бір 
кей іп кер ді  жо ба ға  қо су. 
кей іп кер ді  жо ба ға  қо су. 
ММ
М
М
­
­
­
­
Мы са лы:
Мы са лы:
АА
ААААААА
А
А
А
dance around
dance celebrate
dog2
А
Н
Н
Н
Н
ННННН
dance around
dance celebrate
-
-
ПП
ППППП
П
П
П
сomputer beeps2
cough-female
П
В
•  Жа ңа  ды быс  жа зу 
•  Жа ңа  ды быс  жа зу 
•  Файл ды  таң дау  ар қы лы  қою.
•  Файл ды  таң дау  ар қы лы  қою.
б
тар ды  қол да ну ға  бо ла ды.  Ды быс тар  бө лі­
тар ды  қол да ну ға  бо ла ды.  Ды быс тар  бө лі­
гін де  бұл  әре кет ті  орын дау  үшін  3
гін де  бұл  әре кет ті  орын дау  үшін  3
•  Ды быс тар  кі тап ха на сы нан  таң дау 
•  Ды быс тар  кі тап ха на сы нан  таң дау 
а
үшін  гра фи ка лық  әсе рі мен  қа тар,  ды быс­
үшін  гра фи ка лық  әсе рі мен  қа тар,  ды быс­
тар ды  қол да ну ға  бо ла ды.  Ды быс тар  бө лі­
тар ды  қол да ну ға  бо ла ды.  Ды быс тар  бө лі­
гін де  бұл  әре кет ті  орын дау  үшін  3
гін де  бұл  әре кет ті  орын дау  үшін  3
с
не ме се    Scratch  прог рам ма сы  бол сын,  әсе мдеп, 
не ме се    Scratch  прог рам ма сы  бол сын,  әсе мдеп, 
көп  қыр лы  ете ді.    Scratch  прог рам ма лау 
көп  қыр лы  ете ді.    Scratch  прог рам ма лау 
ор та сын да  сах на  мен  спр айт тың  жан да нуы 
ор та сын да  сах на  мен  спр айт тың  жан да нуы 
үшін  гра фи ка лық  әсе рі мен  қа тар,  ды быс­
үшін  гра фи ка лық  әсе рі мен  қа тар,  ды быс­
тар ды  қол да ну ға  бо ла ды.  Ды быс тар  бө лі­
тар ды  қол да ну ға  бо ла ды.  Ды быс тар  бө лі­
п
сал ған  кез  кел ген  өнім ді,  мы са лы,  презен­
сал ған  кез  кел ген  өнім ді,  мы са лы,  презен­
тация,  бейнефильм,  элект рон дық  оқу лық 
тация,  бейнефильм,  элект рон дық  оқу лық 
не ме се    Scratch  прог рам ма сы  бол сын,  әсе мдеп, 
не ме се    Scratch  прог рам ма сы  бол сын,  әсе мдеп, 
көп  қыр лы  ете ді.    Scratch  прог рам ма лау 
көп  қыр лы  ете ді.    Scratch  прог рам ма лау 
а
Қа­лай­ой­лай­сың­дар,­жо­ба­ға­ды­быс­қою­дың­
Қа­лай­ой­лай­сың­дар,­жо­ба­ға­ды­быс­қою­дың­
Ды быс тық  әсер лер  ком пью тер де  жа­
Ды быс тық  әсер лер  ком пью тер де  жа­
сал ған  кез  кел ген  өнім ді,  мы са лы,  презен­
сал ған  кез  кел ген  өнім ді,  мы са лы,  презен­
тация,  бейнефильм,  элект рон дық  оқу лық 
тация,  бейнефильм,  элект рон дық  оқу лық 
с
Қа­лай­ой­лай­сың­дар,­жо­ба­ға­ды­быс­қою­дың­
Қа­лай­ой­лай­сың­дар,­жо­ба­ға­ды­быс­қою­дың­
ы
ы

147
2.  Кос тюм дер  қо сым ша сы нан  Спр айт   үшін  3  кос тюм  таң дау.
3.  Фон дар  тір ке ме  бе тін  бел сен ді  етіп,  Фон дар  кі тап ха на сы нан 
сәй кес  фон  таң дау.  Фон дар  тір ке ме  бе тін  бел сен ді  етіп,  Ды­
быс тар  қо сым ша сы нан  ды бысты  таңдау.  Таң да ған  ды быс ты 
жо ба ға  ен гі зу.
4.  Спр айт   1  үшін  прог рам ма  құ ру  (91-су рет). 
       
­
­Ск­рип­ті­лер
5.  Ен ді  сах на ны  бел сен ді  етіп,  оған  ск рипті лер  тіз бе гін  құ ру 
ке рек.
6.  Жо ба ны  то лық  эк ран да  кө ру.   
Б ­
1.  Ды быс ты қою кезінде қандай әрекеттерді орындаймыз?
2.  Ды быс ты  қа лай  жа за мыз?
3.  Ды быс тар ды  қан дай  бу ма дан  із деу ге  бо ла ды?
Е
­
Scratch ортасында ком пьютердің кез келген бумасынан wav, mp3 кеңей-
тілімдегі дыбыс тарды қоюға болады.
Б ­
А
Р
1.  Ды быс ты қою кезінде қандай әрекеттерді орындаймыз?
1.  Ды быс ты қою кезінде қандай әрекеттерді орындаймыз?
2.  Ды быс ты  қа лай  жа за мыз?
2.  Ды быс ты  қа лай  жа за мыз?
3.  Ды быс тар ды  қан дай  бу ма дан  із деу ге  бо ла ды?
3.  Ды быс тар ды  қан дай  бу ма дан  із деу ге  бо ла ды?
М
М
М
1.  Ды быс ты қою кезінде қандай әрекеттерді орындаймыз?
1.  Ды быс ты қою кезінде қандай әрекеттерді орындаймыз?
тілімдегі дыбыс тарды қоюға болады.
М
А
А
А
А
А
А
Е
­
Scratch ортасында ком пьютердің кез келген бумасынан wav, mp3 кеңей-
тілімдегі дыбыс тарды қоюға болады.
Н
6.  Жо ба ны  то лық  эк ран да  кө ру.   
6.  Жо ба ны  то лық  эк ран да  кө ру.   
Н
Н
-
5.  Ен ді  сах на ны  бел сен ді  етіп,  оған  ск рипті лер  тіз бе гін  құ ру 
5.  Ен ді  сах на ны  бел сен ді  етіп,  оған  ск рипті лер  тіз бе гін  құ ру 
ПП
­
­
­
­
Ск­рип­ті­лер
Ск­рип­ті­лер
5.  Ен ді  сах на ны  бел сен ді  етіп,  оған  ск рипті лер  тіз бе гін  құ ру 
5.  Ен ді  сах на ны  бел сен ді  етіп,  оған  ск рипті лер  тіз бе гін  құ ру 
ВВ
       
       
В
Ск­рип­ті­лер
Ск­рип­ті­лер
б
па
сәй кес  фон  таң дау.  Фон дар  тір ке ме  бе тін  бел сен ді  етіп,  Ды­
сәй кес  фон  таң дау.  Фон дар  тір ке ме  бе тін  бел сен ді  етіп,  Ды­
быс тар  қо сым ша сы нан  ды бысты  таңдау.  Таң да ған  ды быс ты 
быс тар  қо сым ша сы нан  ды бысты  таңдау.  Таң да ған  ды быс ты 
с
2.  Кос тюм дер  қо сым ша сы нан  Спр айт   үшін  3  кос тюм  таң дау.
2.  Кос тюм дер  қо сым ша сы нан  Спр айт   үшін  3  кос тюм  таң дау.
3.  Фон дар  тір ке ме  бе тін  бел сен ді  етіп,  Фон дар  кі тап ха на сы нан 
3.  Фон дар  тір ке ме  бе тін  бел сен ді  етіп,  Фон дар  кі тап ха на сы нан 
сәй кес  фон  таң дау.  Фон дар  тір ке ме  бе тін  бел сен ді  етіп,  Ды­
сәй кес  фон  таң дау.  Фон дар  тір ке ме  бе тін  бел сен ді  етіп,  Ды­
быс тар  қо сым ша сы нан  ды бысты  таңдау.  Таң да ған  ды быс ты 
быс тар  қо сым ша сы нан  ды бысты  таңдау.  Таң да ған  ды быс ты 
ы
ы

148
Т ­ ­
1.  Прог рам ма  ба ры сын да  ды быс  әсер ле рін  не  үшін  қол­
да на мыз?
2.  Түр лі  жол дар мен  ды быс тар ды  қалай  жүк теу ге  бо­
ла ды?
3. Не 
лік 
тен жасалған скриптілер оқиғасына дыбысты 
өзіміз жазамыз? Себебін түсіндіріңдер.
4.  Жоба жасағанда неліктен дыбыс қосу маңызды болып 
есептеледі?
Т ­
1.  Scratсh  прог рам ма лау  ор та сын да  ды быс  пай да ла ну дың 
ма ңыз ды лы ғы  қан дай? 
2.  Scrath  прог рам ма лау  ор та сын да  та ғы  да  қан дай  мүм кін­
дік тер  қол да ну ға  бо ла ды? 
3.  Scrath  прог рам ма лау  ор та сын да  дыбыстарды  қолдану 
арқылы қандай  жобалар жасауға бо ла ды? Ой ла рың мен 
бө лі сің дер.
­ ­
Бе ріл ген  ба тыр ма лар  мен  блок  ко ман да ла ры ның  қыз ме­
тін  сәй кес тен ді ріп  шы ғың дар.
Ды быс тар  кі тап ха на сы нан 
таң дау
Ды быс ты  ой на ту 
 Дау ыл паз  көр се тіл ген  сан ға 
сәй кес  так ті ні  ой най ды
Жа ңа  ды быс  жа зу
 Файл ды  таң дау  ар қы лы 
қоюға  бо ла ды
Т
Т
А
А
А
А
148
РМ
А
А
А
А
А
Н
Н
НННН
Н
Н
НННН
Н

Бе ріл ген  ба тыр ма лар  мен  блок  ко ман да ла ры ның  қыз ме­
Бе ріл ген  ба тыр ма лар  мен  блок  ко ман да ла ры ның  қыз ме­
тін  сәй кес тен ді ріп  шы ғың дар.
тін  сәй кес тен ді ріп  шы ғың дар.
П
В
3.  Scrath  прог рам ма лау  ор та сын да  дыбыстарды  қолдану 
3.  Scrath  прог рам ма лау  ор та сын да  дыбыстарды  қолдану 
арқылы қандай  жобалар жасауға бо ла ды? Ой ла рың мен 
арқылы қандай  жобалар жасауға бо ла ды? Ой ла рың мен 
В
В
б
1.  Scratсh  прог рам ма лау  ор та сын да  ды быс  пай да ла ну дың 
1.  Scratсh  прог рам ма лау  ор та сын да  ды быс  пай да ла ну дың 
2.  Scrath  прог рам ма лау  ор та сын да  та ғы  да  қан дай  мүм кін­
2.  Scrath  прог рам ма лау  ор та сын да  та ғы  да  қан дай  мүм кін­
дік тер  қол да ну ға  бо ла ды? 
дік тер  қол да ну ға  бо ла ды? 
3.  Scrath  прог рам ма лау  ор та сын да  дыбыстарды  қолдану 
3.  Scrath  прог рам ма лау  ор та сын да  дыбыстарды  қолдану 
а
а
а
1.  Scratсh  прог рам ма лау  ор та сын да  ды быс  пай да ла ну дың 
1.  Scratсh  прог рам ма лау  ор та сын да  ды быс  пай да ла ну дың 
2.  Scrath  прог рам ма лау  ор та сын да  та ғы  да  қан дай  мүм кін­
2.  Scrath  прог рам ма лау  ор та сын да  та ғы  да  қан дай  мүм кін­
аааа
с
4.  Жоба жасағанда неліктен дыбыс қосу маңызды болып 
4.  Жоба жасағанда неліктен дыбыс қосу маңызды болып 
с
с
с
1.  Scratсh  прог рам ма лау  ор та сын да  ды быс  пай да ла ну дың 
1.  Scratсh  прог рам ма лау  ор та сын да  ды быс  пай да ла ну дың 
Т
сс
п
3. Не 
лік 
тен жасалған скриптілер оқиғасына дыбысты 
3. Не 
лік 
тен жасалған скриптілер оқиғасына дыбысты 
өзіміз жазамыз? Себебін түсіндіріңдер.
өзіміз жазамыз? Себебін түсіндіріңдер.
4.  Жоба жасағанда неліктен дыбыс қосу маңызды болып 
4.  Жоба жасағанда неліктен дыбыс қосу маңызды болып 
а
2.  Түр лі  жол дар мен  ды быс тар ды  қалай  жүк теу ге  бо­
2.  Түр лі  жол дар мен  ды быс тар ды  қалай  жүк теу ге  бо­
3. Не 
лік 
тен жасалған скриптілер оқиғасына дыбысты 
3. Не 
лік 
тен жасалған скриптілер оқиғасына дыбысты 
с
1.  Прог рам ма  ба ры сын да  ды быс  әсер ле рін  не  үшін  қол­
1.  Прог рам ма  ба ры сын да  ды быс  әсер ле рін  не  үшін  қол­
2.  Түр лі  жол дар мен  ды быс тар ды  қалай  жүк теу ге  бо­
2.  Түр лі  жол дар мен  ды быс тар ды  қалай  жүк теу ге  бо­
с
ы
ы
1.  Прог рам ма  ба ры сын да  ды быс  әсер ле рін  не  үшін  қол­
1.  Прог рам ма  ба ры сын да  ды быс  әсер ле рін  не  үшін  қол­
ыыы

149
­ ­
1.  Су рет те гі дей 
прог рам ма 
құ рың дар,  қа лай  жұ мыс 
жа сай ты нын 
тек се рің дер 
жә не  тү сін ді рің дер.
2.  Спр айт  
ор ны на 
жыл қы 
кей іп ке рін  алу:
•  жыл қы ның 
ды быс 
ыр ға ғы на 
қи мыл дап, 
би лей тін  прог рам ма ны 
құ ру  (http://audio.nur.
kz  сай  тынан  қазақша 
күйді жүктеңдер);
•  прог рам ма ны 
сақ тау 
жә не  тек се ру.
3.  Спр айт тың  ор ны на  балапан 
мен  кү шік  кей іп ке рін  таң­
дау:
•  әр  кей іп кер ге  ды быс  ен­
гі зу;
•  прог рам ма ны  сақ тау  жә не  тек се ру.
4.  Суреттегі адамдардың көңіл күйлеріне сәйкес келетін 
смайликтерді таңдау.
•  сәйкес дыбыстарды жүктеу;
•  программаның орындалуын тексеру.
­
­ Б ­ ­ ­
Қалай ойлайсыңдар, ХХ ғасырдың басындағы дыбыссыз 
фильмдердің адамдарға пайдалы жағы болды ма?  Ойла­
рыңмен бөлісіңдер.
Б
­
А
А
Р
Қалай ойлайсыңдар, ХХ ғасырдың басындағы дыбыссыз 
Қалай ойлайсыңдар, ХХ ғасырдың басындағы дыбыссыз 
фильмдердің адамдарға пайдалы жағы болды ма?  Ойла­
фильмдердің адамдарға пайдалы жағы болды ма?  Ойла­
рыңмен бөлісіңдер.
рыңмен бөлісіңдер.
ММ
Қалай ойлайсыңдар, ХХ ғасырдың басындағы дыбыссыз 
Қалай ойлайсыңдар, ХХ ғасырдың басындағы дыбыссыз 
М
АН
•  сәйкес дыбыстарды жүктеу;
•  сәйкес дыбыстарды жүктеу;
•  программаның орындалуын тексеру.
•  программаның орындалуын тексеру.
-
смайликтерді таңдау.
смайликтерді таңдау.
•  сәйкес дыбыстарды жүктеу;
•  сәйкес дыбыстарды жүктеу;
П
•  әр  кей іп кер ге  ды быс  ен­
•  әр  кей іп кер ге  ды быс  ен­
•  прог рам ма ны  сақ тау  жә не  тек се ру.
•  прог рам ма ны  сақ тау  жә не  тек се ру.
4.  Суреттегі адамдардың көңіл күйлеріне сәйкес келетін 
4.  Суреттегі адамдардың көңіл күйлеріне сәйкес келетін 
смайликтерді таңдау.
смайликтерді таңдау.
В
3.  Спр айт тың  ор ны на  балапан 
3.  Спр айт тың  ор ны на  балапан 
мен  кү шік  кей іп ке рін  таң­
мен  кү шік  кей іп ке рін  таң­
•  әр  кей іп кер ге  ды быс  ен­
•  әр  кей іп кер ге  ды быс  ен­
В
бб
с
с
сы
ы
ы
ыыы

150
§ 27. Ойын программалау ортасында 
диалог құру
Прог рам ма да  кез  кел ген  жо ба  жа сау 
ба ры сын да  әр  кей іп кер дің  өзін дік  рө лін 
сом дау  ке зін де  диа лог тің  ор ны  ерек ше. 
Ер те гі лер  мен  мульт фильм дер,  қойы лым дар 
құ ру  ке зін де  диа лог ті  көп теп  пай да ла ну ға 
ту ра  ке ле ді.  Диа лог  ск рип тіле рін  қол да ну 
ар қы лы  кез  кел ген  кей іп керлер дің  әң гі ме­
ле рін  құ ра  ала мыз.  Әң гі ме­көр се ті лім нің 
нә ти же сін де  оқи ғаның  қы зық ты  бағыт  ала­
тыны  бел гі лі. 
Диа лог құ ру үшін түр бло гы ның коман­
далары мен қызметтерін ес ке тү сі рейік:
Блок командасы
 Қыз ме ті 
 Кей іп кер  бір не ше  се кунд  бойы 
«сөй леп»  тұ ра ды.
 Кей іп кер  бір не ше  се кунд  бойы 
«ой ла нып»  тұ рады.
 Кей іп кер  «ой ла нып»  тұ ра ды.
 Кей іп кер  «сөй леп»  тұ ра ды.
Біз ен ді жо ба да диа лог құ ру үшін Ме руерт пен Диас тың сұх­
бат та су  мы са лын  қа рас ты рай ық.  Ол  үшін  ең  ал ды мен  Ме руерт 
пен Диас үшін кез кел ген екі кей іп кер ді таң дап алай ық (92-су-
рет). 
Диа лог тің  ор та сын да  фон  ау ыс ады  де лік  (93-су рет). Ол 
үшін екі түр лі фон ды таң дап ала мыз. Осы екі кей іп кер диа лог 
ба ры сын да  әр түр лі  қи мыл ды  кел ті ру  үшін  3–4  түр лі  кос тюм 
таң дап  алу ға  бо ла ды. 
­ ­
­
­
•­ жо­ба­ға­қан­дай­
әсер­лер­ді­қо­су­ға­
бо­ла­ды?
•­ түр­бло­гы­­қан­дай­
түспен­беріледі?
М ­ ­ ­ ­ ­ ­
•­ Scratсh­прог­рам­
ма­лау­ор­та­сын­да­
кей­іп­кер­лер­мен­
диа­лог­құ­ру;
•­ ны­сан­дар­мен­оқи­
ға­лар­ға­ани­ма­ция­
құ­ру.
А
А
А
А
150
Р
үшін екі түр лі фон ды таң дап ала мыз. Осы екі кей іп кер диа лог 
үшін екі түр лі фон ды таң дап ала мыз. Осы екі кей іп кер диа лог 
ба ры сын да  әр түр лі  қи мыл ды  кел ті ру  үшін  3–4  түр лі  кос тюм 
ба ры сын да  әр түр лі  қи мыл ды  кел ті ру  үшін  3–4  түр лі  кос тюм 
таң дап  алу ға  бо ла ды. 
таң дап  алу ға  бо ла ды. 
М
бат та су  мы са лын  қа рас ты рай ық.  Ол  үшін  ең  ал ды мен  Ме руерт 
бат та су  мы са лын  қа рас ты рай ық.  Ол  үшін  ең  ал ды мен  Ме руерт 
пен Диас үшін кез кел ген екі кей іп кер ді таң дап алай ық 
пен Диас үшін кез кел ген екі кей іп кер ді таң дап алай ық 
рет).
рет).
Диа лог тің  ор та сын да  фон  ау ыс ады  де лік 
Диа лог тің  ор та сын да  фон  ау ыс ады  де лік 
М
үшін екі түр лі фон ды таң дап ала мыз. Осы екі кей іп кер диа лог 
үшін екі түр лі фон ды таң дап ала мыз. Осы екі кей іп кер диа лог 
А
А
АА
Біз ен ді жо ба да диа лог құ ру үшін Ме руерт пен Диас тың сұх­
Біз ен ді жо ба да диа лог құ ру үшін Ме руерт пен Диас тың сұх­
бат та су  мы са лын  қа рас ты рай ық.  Ол  үшін  ең  ал ды мен  Ме руерт 
бат та су  мы са лын  қа рас ты рай ық.  Ол  үшін  ең  ал ды мен  Ме руерт 
пен Диас үшін кез кел ген екі кей іп кер ді таң дап алай ық 
пен Диас үшін кез кел ген екі кей іп кер ді таң дап алай ық 
Н
Н
Н
Н
-

П
П
П
П
Блок командасы
В
В
В
В
ВВВВВ
Кей іп кер  бір не ше  се кунд  бойы 
б
нә ти же сін де  оқи ғаның  қы зық ты  бағыт  ала­
нә ти же сін де  оқи ғаның  қы зық ты  бағыт  ала­
Диа лог құ ру үшін түр бло гы ның коман­
Диа лог құ ру үшін түр бло гы ның коман­
далары мен қызметтерін ес ке тү сі рейік:
далары мен қызметтерін ес ке тү сі рейік:
а
ле рін  құ ра  ала мыз.  Әң гі ме­көр се ті лім нің 
ле рін  құ ра  ала мыз.  Әң гі ме­көр се ті лім нің 
нә ти же сін де  оқи ғаның  қы зық ты  бағыт  ала­
нә ти же сін де  оқи ғаның  қы зық ты  бағыт  ала­
Диа лог құ ру үшін түр бло гы ның коман­
Диа лог құ ру үшін түр бло гы ның коман­
с
құ ру  ке зін де  диа лог ті  көп теп  пай да ла ну ға 
құ ру  ке зін де  диа лог ті  көп теп  пай да ла ну ға 
ту ра  ке ле ді.  Диа лог  ск рип тіле рін  қол да ну 
ту ра  ке ле ді.  Диа лог  ск рип тіле рін  қол да ну 
ар қы лы  кез  кел ген  кей іп керлер дің  әң гі ме­
ар қы лы  кез  кел ген  кей іп керлер дің  әң гі ме­
ле рін  құ ра  ала мыз.  Әң гі ме­көр се ті лім нің 
ле рін  құ ра  ала мыз.  Әң гі ме­көр се ті лім нің 
нә ти же сін де  оқи ғаның  қы зық ты  бағыт  ала­
нә ти же сін де  оқи ғаның  қы зық ты  бағыт  ала­
п
сом дау  ке зін де  диа лог тің  ор ны  ерек ше. 
сом дау  ке зін де  диа лог тің  ор ны  ерек ше. 
Ер те гі лер  мен  мульт фильм дер,  қойы лым дар 
Ер те гі лер  мен  мульт фильм дер,  қойы лым дар 
құ ру  ке зін де  диа лог ті  көп теп  пай да ла ну ға 
құ ру  ке зін де  диа лог ті  көп теп  пай да ла ну ға 
ту ра  ке ле ді.  Диа лог  ск рип тіле рін  қол да ну 
ту ра  ке ле ді.  Диа лог  ск рип тіле рін  қол да ну 
а
Прог рам ма да  кез  кел ген  жо ба  жа сау 
Прог рам ма да  кез  кел ген  жо ба  жа сау 
ба ры сын да  әр  кей іп кер дің  өзін дік  рө лін 
ба ры сын да  әр  кей іп кер дің  өзін дік  рө лін 
сом дау  ке зін де  диа лог тің  ор ны  ерек ше. 
сом дау  ке зін де  диа лог тің  ор ны  ерек ше. 
Ер те гі лер  мен  мульт фильм дер,  қойы лым дар 
Ер те гі лер  мен  мульт фильм дер,  қойы лым дар 
с
Прог рам ма да  кез  кел ген  жо ба  жа сау 
Прог рам ма да  кез  кел ген  жо ба  жа сау 
ы
ы

151
 
­
­­Кейіпкерді­таңдау
­
­
­
С ­
­
­Фон­тү­рі
Ме руерт  пен  Диас  үшін  тө мен де гі дей  диа лог ті  құ рай ық: 
–  Са лем! 
–  Қа лай сың?
– Жақ сы, атың кім?
– Диас, се нің ше?
–  Ме руерт,  4­ке  4­ті  қос қан да  не ше  бо ла ды?
А
А
Р
–  Қа лай сың?
–  Қа лай сың?
– Жақ сы, атың кім?
– Жақ сы, атың кім?
– Диас, се нің ше?
– Диас, се нің ше?
–  Ме руерт,  4­ке  4­ті  қос қан да  не ше  бо ла ды?
–  Ме руерт,  4­ке  4­ті  қос қан да  не ше  бо ла ды?
М
Ме руерт  пен  Диас  үшін  тө мен де гі дей  диа лог ті  құ рай ық
Ме руерт  пен  Диас  үшін  тө мен де гі дей  диа лог ті  құ рай ық
–  Са лем! 
–  Са лем! 
–  Қа лай сың?
–  Қа лай сың?
– Жақ сы, атың кім?
– Жақ сы, атың кім?
А
А
Ме руерт  пен  Диас  үшін  тө мен де гі дей  диа лог ті  құ рай ық
Ме руерт  пен  Диас  үшін  тө мен де гі дей  диа лог ті  құ рай ық
Н
б
­Кейіпкерді­таңдау
­Кейіпкерді­таңдау
а
ас
ы
ы

152
– Ммм, сегіз.
–  Дұ рыс.
– Сау бол!
–  Кө ріс кен ше  күн  жақ сы  бол сын!
Scratсh  прог рам ма лау  ор та сын да  диа лог ті  құ ру  үшін  екі 
кей іп кер ге  же ке­же ке  скрипті  дайын дай мыз.
Ме руерт  пен  Диас  үшін  мынадай  ск рип ті лер ді  пай да ла ну ға 
бо ла ды  (94-су рет):
Ме руерт
Диас 
­
­
­
­
­ ­ ­ ­
Д
­
­
А
­
­
­Диа­лог­те­ре­зе­сі
А
А
А
А
152
Р
Н
-
В
б
б
Диас 
а
а
Диас 
с
Ме руерт  пен  Диас  үшін  мынадай  ск рип ті лер ді  пай да ла ну ға 
Ме руерт  пен  Диас  үшін  мынадай  ск рип ті лер ді  пай да ла ну ға 
п
Scratсh  прог рам ма лау  ор та сын да  диа лог ті  құ ру  үшін  екі 
Scratсh  прог рам ма лау  ор та сын да  диа лог ті  құ ру  үшін  екі 
Ме руерт  пен  Диас  үшін  мынадай  ск рип ті лер ді  пай да ла ну ға 
Ме руерт  пен  Диас  үшін  мынадай  ск рип ті лер ді  пай да ла ну ға 
а
Scratсh  прог рам ма лау  ор та сын да  диа лог ті  құ ру  үшін  екі 
Scratсh  прог рам ма лау  ор та сын да  диа лог ті  құ ру  үшін  екі 
сы
ы

153
Нә ти же сін де  екі  түр лі  фон да 
Диас  пен  Ме руерт тің  әң гі ме сі  орын­
да ла ды.  Әр түр лі  ны сан дар ға  ск рип­
ті лер ді  пай да ла ну  ар қы лы  диа лог ті 
өз  қа ла уымыз ша  құ рас ты ру ға  бо­
лады. 
Б ­
1.  Түр  бло гы ның  қан дай  командаларын  бі ле сің дер?
2.  Прог рам ма лау  ор та сын дағы  диа лог  де ген  не?
3.  Диа лог  ба ры сын да  фон  мен  ани ма ция  жа сау ға  бо ла  ма? 
4.  Кей іп кер дің  кос тю мі  де ген  не?
Т ­ ­
1.  Жо ба лар  жа сау да  не  үшін  диа лог  құ ра мыз?
2.  Не лік тен  диа лог ті  құ ру  ба ры сын да  кей іп кер лер ге  же ке 
ск рип ті лер  құ ры ла ды?
3.  Диа лог  ба ры сын да  неге  фон ды  ау ыс ты ра мыз?  Се бе бін 
тү сін ді рің дер.
Т ­
Бе ріл ген  блок  командаларының  қыз ме тін  анық таң дар.
Блок командасы
 Қыз ме ті 
­ ­
Жо ба да  әң гі ме­көр се ті лім  жа сау дың  ма ңы зы  ту ра лы  өз 
ой ла рың мен  бө лі сің дер  (Эс се  жа зу).
Б ­
Т
Т
Е
­
Scratсh программалау 
ортасында диалогті құру 
алгоритмі әр спрайтқа жеке-
жеке құрылады.
А
А
Р
Жо ба да  әң гі ме­көр се ті лім  жа сау дың  ма ңы зы  ту ра лы  өз 
Жо ба да  әң гі ме­көр се ті лім  жа сау дың  ма ңы зы  ту ра лы  өз 
ой ла рың мен  бө лі сің дер  (Эс се  жа зу).
ой ла рың мен  бө лі сің дер  (Эс се  жа зу).
РР
М
М
М
ММ
М
А
АААН
Н
НН
Н
Блок командасы
-
-
-
-
Блок командасы
П
Бе ріл ген  блок  командаларының  қыз ме тін  анық таң дар.
Бе ріл ген  блок  командаларының  қыз ме тін  анық таң дар.
П
П
ПП
В
2.  Не лік тен  диа лог ті  құ ру  ба ры сын да  кей іп кер лер ге  же ке 
2.  Не лік тен  диа лог ті  құ ру  ба ры сын да  кей іп кер лер ге  же ке 
3.  Диа лог  ба ры сын да  неге  фон ды  ау ыс ты ра мыз?  Се бе бін 
3.  Диа лог  ба ры сын да  неге  фон ды  ау ыс ты ра мыз?  Се бе бін 
В
В
б
1.  Жо ба лар  жа сау да  не  үшін  диа лог  құ ра мыз?
1.  Жо ба лар  жа сау да  не  үшін  диа лог  құ ра мыз?
2.  Не лік тен  диа лог ті  құ ру  ба ры сын да  кей іп кер лер ге  же ке 
2.  Не лік тен  диа лог ті  құ ру  ба ры сын да  кей іп кер лер ге  же ке 
б
б
ббб
а
3.  Диа лог  ба ры сын да  фон  мен  ани ма ция  жа сау ға  бо ла  ма? 
3.  Диа лог  ба ры сын да  фон  мен  ани ма ция  жа сау ға  бо ла  ма? 
а
а
а
аа
с
1.  Түр  бло гы ның  қан дай  командаларын  бі ле сің дер?
1.  Түр  бло гы ның  қан дай  командаларын  бі ле сің дер?
2.  Прог рам ма лау  ор та сын дағы  диа лог  де ген  не?
2.  Прог рам ма лау  ор та сын дағы  диа лог  де ген  не?
3.  Диа лог  ба ры сын да  фон  мен  ани ма ция  жа сау ға  бо ла  ма? 
3.  Диа лог  ба ры сын да  фон  мен  ани ма ция  жа сау ға  бо ла  ма? 
п
1.  Түр  бло гы ның  қан дай  командаларын  бі ле сің дер?
1.  Түр  бло гы ның  қан дай  командаларын  бі ле сің дер?
п
Б ­
пп
а
а
а
алгоритмі әр спрайтқа жеке-
с
с
с
ортасында диалогті құру 
алгоритмі әр спрайтқа жеке-
ы
ы
ы

154
­ ­
1.  Су рет те  көр се тіл ген дей  Paint  ре дак то рын да  су рет  са лың­
дар.  Ол  су рет ті  Жұ мыс  үс те лі не  сақ тап,  Scratсh  прог рам­
масына  жүк тең дер.  Екі  ны сан ның  диало гін  көр се те тін 
прог рам ма  құ рың дар.
2.  Ком пью тер де  орын даң дар.
1)  Scratсh программасын іске қосып, қазақтың ұлттық 
киімін киген екі кейіпкердің суретін Интернеттен 
жүктеңдер. 
А
А
А
А
154
РМ
АН

2.  Ком пью тер де  орын даң дар.
2.  Ком пью тер де  орын даң дар.
1)  Scratсh программасын іске қосып, қазақтың ұлттық 
1)  Scratсh программасын іске қосып, қазақтың ұлттық 
киімін киген екі кейіпкердің суретін Интернеттен 
киімін киген екі кейіпкердің суретін Интернеттен 
жүктеңдер. 
жүктеңдер. 
В
В
2.  Ком пью тер де  орын даң дар.
2.  Ком пью тер де  орын даң дар.
1)  Scratсh программасын іске қосып, қазақтың ұлттық 
1)  Scratсh программасын іске қосып, қазақтың ұлттық 
а
а
с
с
па
дар.  Ол  су рет ті  Жұ мыс  үс те лі не  сақ тап,  Scratсh  прог рам­
дар.  Ол  су рет ті  Жұ мыс  үс те лі не  сақ тап,  Scratсh  прог рам­
масына  жүк тең дер.  Екі  ны сан ның  диало гін  көр се те тін 
масына  жүк тең дер.  Екі  ны сан ның  диало гін  көр се те тін 
с
1.  Су рет те  көр се тіл ген дей  Paint  ре дак то рын да  су рет  са лың­
1.  Су рет те  көр се тіл ген дей  Paint  ре дак то рын да  су рет  са лың­
дар.  Ол  су рет ті  Жұ мыс  үс те лі не  сақ тап,  Scratсh  прог рам­
дар.  Ол  су рет ті  Жұ мыс  үс те лі не  сақ тап,  Scratсh  прог рам­
масына  жүк тең дер.  Екі  ны сан ның  диало гін  көр се те тін 
масына  жүк тең дер.  Екі  ны сан ның  диало гін  көр се те тін 
с
ы
ы
1.  Су рет те  көр се тіл ген дей  Paint  ре дак то рын да  су рет  са лың­
1.  Су рет те  көр се тіл ген дей  Paint  ре дак то рын да  су рет  са лың­
ыыы

155
2)  Екі кейіпкерді қатыстырып, төмендегі суретті пай­
далана отырып,  «Наурыз мейрамы» тақырыбында 
шағын диалог құрыңдар.
 
Үлгі:
   – Сәлем, Ажар! 
   – Сәлем, Талғат!
   – Көйлегің қандай әдемі! 
   – Рақмет, сенің киімің де өзіңе жақсы жарасып тұр.
   – Наурыз құтты болсын!
   – Ұлыс оң болсын, қайда барсаң жол болсын! 
3)  Жобаны  «Наурыз» деп сақтаңдар.
Б ­ ­ ­
Қа 
лай ой 
лай 
сың 
дар, тақырыпта берілген Диас пен 
Меруерттің диалогін монологқа ауыстырып, Scratсh програм­
малау ортасында анимация құруға бола ма?
Б
­
А
А
Р
Қа 
лай ой 
лай 
сың 
дар, тақырыпта берілген Диас пен 
Қа 
лай ой 
лай 
сың 
дар, тақырыпта берілген Диас пен 
Меруерттің диалогін монологқа ауыстырып, Scratсh програм­
Меруерттің диалогін монологқа ауыстырып, Scratсh програм­
Р
малау ортасында анимация құруға бола ма?
малау ортасында анимация құруға бола ма?
МММ
Қа 
лай ой 
лай 
сың 
дар, тақырыпта берілген Диас пен 
Қа 
лай ой 
лай 
сың 
дар, тақырыпта берілген Диас пен 
М
АА
а
3)  Жобаны  «Наурыз» деп сақтаңдар.
3)  Жобаны  «Наурыз» деп сақтаңдар.
с
   – Рақмет, сенің киімің де өзіңе жақсы жарасып тұр.
   – Рақмет, сенің киімің де өзіңе жақсы жарасып тұр.
   – Ұлыс оң болсын, қайда барсаң жол болсын! 
   – Ұлыс оң болсын, қайда барсаң жол болсын! 
п
   – Рақмет, сенің киімің де өзіңе жақсы жарасып тұр.
   – Рақмет, сенің киімің де өзіңе жақсы жарасып тұр.
ас
2)  Екі кейіпкерді қатыстырып, төмендегі суретті пай­
2)  Екі кейіпкерді қатыстырып, төмендегі суретті пай­
далана отырып,  «Наурыз мейрамы» тақырыбында 
далана отырып,  «Наурыз мейрамы» тақырыбында 
ы
ы
2)  Екі кейіпкерді қатыстырып, төмендегі суретті пай­
2)  Екі кейіпкерді қатыстырып, төмендегі суретті пай­

156


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет