Г. М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия 3
Г.М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия
жүктеу/скачать 1,82 Mb. Pdf көрінісі
|
Жограы геодезия оку куралы
| Г.М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия
98 Сфералық үшбұрыштарды шешу жазық үшбұрыштарды шешуге әкеледі, сфералық үшбұрыштың бұрыштарын сәйкес келетін 1/3 сфералық артықшылық түзетуімен жӛндейді. Сфералық артықшылық биіктігі үшбұрыш ауданына және сфера радиусына тәуелді, яғни ; '' 2 '' R P (106) мұнда P - үшбұрыш ауданы; R - сфера радиусы. Үшбұрыштың сфералық артықшылығы мына формула бойынша есептелінеді: 2 1 2 1 2 1 2 2 '' 2 R abSinC R acSinB R bcSinA . (107) Үшбұрыштың сфералық артықшылығы мына формула бойынша есептелінеді , 2 2 f R биіктігін еңгізіп, мынаны аламыз: 1 1 1 fabSinC facSinB fbcSinA немесе 1 1 1 2 1 1 1 2 1 1 1 2 SinC SinB SinA c f SinA SinC SinB a f SinB SinC SinA fb егер бір қабырға және үшбұрыштың барлық бұрыштары белгілі болса, сфералық артықшылықты есептегенде қабырғалар км-мен беріледі. 3 ; 3 ; 3 1 1 1 C C B B A A . (108) А 1 , В 2 , С 3 бұрыштарды жазық келтірілген бұрыштар деп аталады, f мәні ТМД территориясында 0,00253 тұрақтылыққа тең. Келтірілген бұрыштарды алып, әрі қарай үшбұрыштарды жазық ретінде синустар теоремасы бойынша есептейді. Осы жағдайда, сфералық үшбұрышты Лежандр теоремасын қолданып, келесі операциялармен есептейді. 1) формулалар бойынша үшбұрыштардың сфералық артықшылығын есептейді; 2) жазық үшбұрыштың келіспеушілігін есептейді 180 C B A w (109) |