Ген кәнігі эпитеттің үстіне жапырағы қуарған
жүктеу/скачать 6,92 Mb. Pdf көрінісі
|
Кітаптар 25-36
- Бұл бет үшін навигация:
- 9-10-лекция.
| 1-2-лекция
. Абай тілінің негізі. XV-ХVІІІ ғасырлардағы ақын-жыраулардың, Бұхар жыраудың, Махамбеттің, Дулаттың қазақ әдеби тілінің даму барысындағы орындары мен кызметтері, шығармаларының тілдік-көркемдік сипаты. 1-4-лекция. XIX ғасырдың II жартысындағы қазақтың жаз- ба дүниесі, оның тілі. Ыбырай Алтынсариннің тілдегі қызметі. Алғашқы қазақ баспасөзі, оның тілі. 5-6-лекция . Қазақ әдеби тілінің жаңа кезеңі – ұлттық жазба әдеби тілінің дүниеге келуі. Жаңа кезеңнің сапалық белгілері. Жаңа кезеңді бастаудағы Абайдың қызметі, Абай тілінің лекси- касы, грамматикалық, көркемдік сипаты. 7-8-лекция. Абай поэзиясының тілі. Көріктеуіш-бейнелеуіш амалдары мен құралдары. Сөз қолдану, сөз таңдау шеберлігі. Абай тіліндегі поэтикалық фразеология әлемі. Абай жаңа- лықтары. 9-10-лекция. Абай өлеңдерінің құрылысы, өлшемі, ырғағы, ұйқасы. Мұндағы Абай жаңалықтары. Абай өлеңдері тілдік үрдісінің кейінгі қазақ поэзиясына өткен әсері, үлгісі, әрі қарай дамуы. Әр лекция шамамен 2 сағаттық болса, көрсетілген 10 лек- цияны 20 сағатта өткізуге болады. Дәріс жүргізуші мен оны тыңдайтын студенттердің қызығу, түсіну дәрежесіне қарай факультатив түрде (міндетті емес) үй тапсырмасы немесе үйірме сағаты түрінде жалғастыруға болады. Бұл курстың мақсаты – Абайдай поэзия алыбының жеке суреткерлігін та- нытып қана қою емес, осы дәрістер арқылы жастарды ана тілінің көркемдігі мен байлығына, әсемдік әлеміне баули түсу, нәтижесінде болашақ педагог, жазушы, ақын, журналист, ба- спагер сияқты жас өркеннің қазақ тілінің өрісін кеңейтуге табиғи заңдылықтарын сақтауға, мәдениетін көтеруге арнала- тын алдағы жұмыстарына көмегін тигізеді деп үміттенеміз. Абай-160. «Абай әлемі: рухани мұра мәселелері және қазіргі кезең» атты республикалық ғылыми-практикалық конференция материалдары (26-27 мамыр, 2005). - Ақтөбе, 2005. - 3-6-б. МАЗМҰНЫ АБАЙДЫҢ СӨЗ ӨРНЕГІ ..........................................................3 Сөз басы ….............................................................................4 Абай тілін танудың қырлары ............................................8 Сөз – өлеңнің арқауы .......................................................21 Образдың эстетикалық өрісі (зонасы) ............................25 Етістік – көріктеу құралы ....................................................37 « -сы » жұрнақты туынды етістіктердің стильдік қызметі...64 Сөз таңдау ...........................................................................66 Өлең және сөз .......................................................................66 Текст түзу ..............................................................................81 Синонимдерді таңдау ........................................................88 Сөз-символ ............................................................................98 Сөз құбылту ......................................................................103 Абай фразеологиясы .........................................................103 Перифраздар .......................................................................123 Фразеологизмдерді өзгертіп қолдану ...........................130 Сөз үндестіру ....................................................................140 Дыбыстар гармониясы ......................................................140 Аллитерация мен ассонанс ............................................142 Анафора мен эпифора .....................................................151 Түбірлес сөздер ..................................................................156 Ішкі ұйқастар .....................................................................162 «Қара сөздердің тілі қалай өрілген ............................168 Абай тілінің тағылымы ...................................................198 Сөз соңы немесе түйін сөз ..............................................216 АБАЙ ӨЛЕҢДЕРІНІҢ СИНТАКСИСТІК ҚҰРЫЛЫСЫ ....221 Алғы сөз ..............................................................................223 Өлеңнің синтаксистік құрылысының ерекшеліктері ...227 Шумақ туралы түсінік .......................................................238 Күрделі синтаксистік тұтастық туралы ұғым .............254 Абай өлеңдерінің синтаксисі ....................................267 Абайдың шумақты өлеңдерінің синтаксистік құрылысы ...........................................................................267 Абайдың шумақсыз өлеңдерінің синтаксисі .................309 Абай өлеңдеріндегі инверсия ..........................................320 Абай өлеңдеріндегі тасымал ................................................339 Өлең синтаксисіндегі ықшамдау (үнемдеу) тәсілдері .....343 Өлең жолдарындағы оқшау сөздер ...................................351 Ұйқас және өлең синтаксисі мен стилі .............................356 Қорытынды ..........................................................................376 Әдебиеттер тізімі ................................................................380 АБАЙ ЖӘНЕ ҚАЗАҚТЫҢ ҰЛТТЫҚ ӘДЕБИ ТІЛІ ...........383 Абай тілінің зерттелуі .......................................................384 Абай шығармалары мен ХІХ ғасырдағы жазу нұсқаларының тілін зерттеудің маңызы ......................406 Абай тіліндегі оқу-ағартуға қатысты сөздер ...........418 Абайдың прозалық шығармаларындағы күрделі ойдың берілуі .................................................................................430 Абай шығармаларындағы кейбір шылаулардың қызметтері ..........................................................................448 Абай шығармаларындағы ыңғайластық жалғаулықтардың көрінісі ................................................................................452 Абай шығармаларында -ар/-ер жұрнақты тұлғаның қолданылуы .......................................................................459 Абайдың қара сөздеріндегі -мақ аффиксті тұлға жайында .............................................................................474 Абайдың прозалық шығармаларындағы кейбір морфологиялық тұлғалардың сипаты ............................488 Абай тілінің көркемдігі ....................................................495 Абай және қазақ ұлтының әдеби тілі ......................506 Абайдың тіл тағылымы ...................................................517 Абай және поэзия тілі .....................................................531 Абай – ұлттық болмысымыздың тіні ..............................544 Абай және қазақ әдеби тілі ............................................553 Абайдың «Қара сөздері» – қымбат қазына .................562 Абай тілін танудың жаңа қырлары немесе мәтін теориясы бойынша зерттеулер .......................................571 |