Жер бетінің алуан түрлі сипаты – жер бедері. Жер қыртысының тектоникалық қозғалыстары және климат жер бедерін қалыптастырушы негізгі факторлар. Жер бедерінің өзгеруіне экзогендік күштердің ықпалы күшті. Экзогендік күштердің басты әрекеті – үгілу. Үгілу өнімдерін тасымалдауда желдің маңызы зор. Эолдық жер бедері төбелі-жалды болуымен ерекшеленеді.
Геологиялық жыл санау
Геохронологиялық кесте – Жер ғаламшарының, ондағы тіршіліктің даму кезеңдерін түсіндіреді. Жер қыртысынағы әртүрлі геологиялық өзгерістерді, олардың жүру ұзақтығы мен ерекшеліктерін түсіну үшін тау жыныстарының геологиялық жасын білудың маңызы зор. Тау жыныстарының абсолюттік және салыстырмалы жасы ажыратылады.
Өте ежелгі тіршілік мағынасы тән эра А. палеозой
В. мезозой С. архей
Д. кайнозой Е. протерозой
Адам пайда болған дәуір
А. неоген В. девон
С. антропоген Д. юра
Е. триас
Протерозойда басталып, палеозойдың басында аяқталған қатпарлық А. байкал
В. альпі С. герцин
Д. каледон Е. мезозой
Тайпа атауларына байланысты қойылған дәуір аттары А. Пермь, девон
В. Неоген, палеоген С. Таскөмір, бор
Д. Ордовик, силур Е. кембрий, девон
Тау жыныстарының салыстырмалы жасын анықтауда маңызды А. Тау жыныстары қабатының тұтастығының бұзылмауы
В. Ең ерте қалыптасқан тау жыныстары уақыты С. Тау жыныстарының әртүрлілігі
Д. Радиоактивті элементтердің ыдырау жылдамдығы Е. тау жыныстарының біртекті болмауы