Геометриялық нивелирлеу

Профиль сызу екі түрлі масштаб қолданылады: горизонталь және вертикаль масштабтар жол салуда, әртүрлі құрылыс ісінде, жердің реьефі мен геологиялық құрылысын көрсетуде. Вертикаль масштаб горизонталь масштабтан ондаған есе үлкейтіліп сызылады. Мысалы, горизонталь масштаб: 1:100 болса, оның вертикаль масштабы 1:100болып келеді.

Профиль салу мына жүйемен жүргізіеді:

1) Шартты горизонтты анықтау. Шартты горизонт ШГ сызығы деп биіктігі ең төмеңгі нүкте 5-6-ге жоғары орналасуын ескеріп, 10 л-лік санға дейін ықшамдалған горизонт сызығын айтады.

2) Профильдің торын сызу. Шартты горизонттың төменгі жанына 81- суретінде көрсетілген размерлер арқылы профильдің торы құрылады. Бұл торға профильдегі нүктелердің дәл және жоба- Н профильдегі нүктелердің дәл және жоба- Н' биіктіктері,т.б. мәліметтері жазылады.

3) Профильді сызу. Шартты горизонт сызығына горизонталь масштабта пикеттер мен полюстікк нүктелер салынып, олардан перпендикуляр тұрғызылады. Сол перпендикулярға вертикаль масштабта нүкте биіктіктері кесінді ретінде салынып, кесінді ұштарын сызықтармен қосылады да, трассаның профилі салынады.

4) Жоба сызығын жүргізу. Жоба сызығы, жүргізілетін қазу жұмыстарының көлемінің аз болуын, аз шығынды және де жоба көлбеулігін ескере отыра жүргізіледі. 71-суретінде жоба сызығы пунктирмен көрсетілген. Жоба көлбеулігі былайша анықталады.