С
AC1 LMC AC2
MC2
LAC
MC1
0 Q1 Q2 Q
(мың бірлік)
Сурет 6.1. Ұзақ мерзімдегі орта және шекті шығындар.
Осыған қоса оның формасы ұзақ мерзiмде фирманың өндiрiстi кеңейтудегi масштабтан қайтымдылық сипатына байланысты әртүрлi болады. Келесi суретте LAC қисығының әртүрлi конфигурациясы көрсетiлген: ауқымнан өспелi, тұрақты, кемiмелi қайтымдылық.
С С С
а) өспелі в) тұрақты с) кемімелі
Сурет 6.2. Ауқымнан оң және теріс әсерге байланысты ұзақ мерзімді шығындар қисығы.
Осыдан келiп оң әсерлерге не жатады, терiс әсерлерге не жатады деген сұрақ орынды туады.
Оң эффектiлер:
Техника (маманданған жұмысшы күшi, еңбектiң мамандануы)
Капиталды тиiмдi пайдалану
Басқару персоналының мамандануы
Жанама өнiмдердi шығару (қалдықсыз технология).
Терiс эффектiлер:
Басқару проблемасы (бюрократизмге жол берiлу)
ҒТП-ке iлесе алмау.
Тұрақты жағдайда орта шығындар тұрақты болады.
Ұзақ мерзiмдегi шекті шығындар (LМС) шығындарды төмендету мақсатында фирма барлық шығын түрiн өзгерткенде қосымша өнiм бiрлiгiмен байланысты шығындардың өскенiн көрсетедi.
Ұзақ мерзiмдегi шектi шығындар сызығы (LMC) қысқа мерзiмдегi шектi шығындар сызығының АС мен LAC сызықтарының жанасу нүктесiмен абцисса өсiне түсiрiлген перпендикулярлардың қиылысу нүктесi арқылы өтедi.
Қортындылай келгенде, маркетингтiк зерттеулер негiзiнде өндiрiстiк фирмалар менеджерлерi нарыққа жеткiзетiн тауарлар мен қызметтердi өндiруiнiң шарттарын анықтайды. Бұл кезде болашақ шығындарға көп көңiл бөлiнедi.
Ұзақ мерзiмде барлық шығындар өзгермелi болады. Бұл кезде әр фирма тепе-теңдiк жағдайға жетуге ұмтылады, яғни ол максималды пайда табумен анықталады (минимум шығын болғанда). Осы жағдайда әрбiр фирма өз шығындарын ұзақ мерзiмге жоспарлау керек.
Достарыңызбен бөлісу: | 
