- Пайда болу жолына байланысты гипергликемиялар физиологиялық және патологиялық болып бөлінеді.
- Физиологиялық гипергликемияларға жеңіл қорытылатын көмірсуларды көп мөлшерде пайдаланғанда дамитын алиментарлы гипергликемиялар және стресс жағдайында дамитын гипергликемиялар жатады.
- Физиологиялық гипергликемиялар тез қайтады.
- Патологиялық гипергликемия кейбір эндокринді бездердің қызметтерінің бұзылуымен байланысты дамитын әртүрлі аурулардың симптомы болып табылады.
Глюкозамингликандардың құрылымдық компоненттері - Ағзада глюкозадан глюкозамингликандардың құрылымдық компоненттері синтезделеді:
- Глюкурон қышқылы,
- N-ацетилглюкозамин,
- Сиал қышқылдары және т.б.
Гетерополисахаридтер - Көмірсуларға гетерополисахаридтер (мукополисахаридтер) жатады, олар белоктармен комплекс түрінде клеткааралық затта болады (протеогликандар).
- Гетерополисахаридтерге :
- Гиалурон қышқылы,
- Хондроитинсульфаттар,
- Дерматансульфаттар,
- Кератансульфаттар және гепарин жатады
Гиалурон қышқылы - Гиалурон қышқылы – сызықты құрылымы бар сульфатталмаған гетерополисахарид, молекулярлы салмағы өте жоғары.
- Ол биологиялық сүзгі қызметін атқарады және клеткалар арасындағы кеңістікті толтырып тұратын цементтеуші зат
- Өзара 1,4-бета гликозидті байланыспен қосылған көптеген мономерлерден тұратын биополимер
- Әрбір мономер глюкурон қышқылынан және N-ацетилглюкозаминнен тұрады, олар өзара 1,3-бета-гликозидті байланыспен қосылған
Гиалурон қышқылының ыдырауы - Арнайы фермент - гиалуронидаза.
- Гиалуронидаза, гиалурон қышқылыны ыдырата отыра, клеткааралық өткізгіштікті арттырады
- Ұрықтану процесінде маңызы зор
- Кейбір бактериялар да гиалуронидазаны бөледі, сол арқылы қан ағымынан клеткааралық кеңістікке өтеді
- Әр мүшеде мөлшері әртүрлі болады
- Әсіресе теріде, көздің шыны денесінде, буынның синовиальды сұйықтығында, кейбір шеміршекте басым болады
Хондроитинсульфаттар - Хондроитинсульфаттар - кең таралған қышқыл гетерополисахаридтер.
- Мономері N-ацетилгалактозаминмен 1,3-бета- гликозидті байланыспен қоыслған глюкурон қышқылынан тұрады, оларда хондроитинсульфаттардың түріне байланысты 4 немесе 6 гидроксил сульфатталған.
- Хондроитинсульфаттар теріде, сүйек тінінде, шеміршекте, трахея, аорта, артериялар тіндерінде болады
Кератансульфаттар - Кератансульфаттар N-ацетилглюкозамин-6 сульфатпен 1,4-бета-гликозидті байланыспен қосылған бета-галактозаның мономерлерінен тұрады
- Кератансульфаттар көздің мүйізді қабатында болады, мұнда олар белоктармен ковалентті байланысып, мүйізді қабаттың негізгі затын құрайды
- Көздің оптикалық мөлдірлігі және оның жағдайы осы қышқыл мукополисахаридтерге байланысты болады
Достарыңызбен бөлісу: |
