Грамматика Зат есім. Жалпы және жалқы зат есімдер, күрделі атаулар. Зат есім
жүктеу/скачать 0,56 Mb. Pdf көрінісі
|
Уровень+А2.+Теоретический+материал+(1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Қосарланған зат есімдерге
- Тіркес (құрама) зат есімдерге
| 1.
Дара / жалаң/ (Простые) 2. Күрделі (Сложные) Дара/жалаң/ зат есімдер екі салаға бөлінеді: біріншісі - түбір зат есімдер, екіншісі - туынды зат есімдер. Түбір зат есімдер деп қазіргі кезде тиісті морфемаларға (түбірге және жұрнаққа) бөлшектенбейтін, тек бір ғана түбір морфема (сөз) ретінде қабылданатын заттық атауларды айтамыз. Мысалы: ел, бала, қала, кітап т.б. Туынды зат есімдер деп қазіргі кезде түбір морфемаға және қосымша (жұрнақ) морфемаға бөлшектенетін, демек, түбір сөзден жұрнақ арқылы жасалған заттық атауларды айтамыз. Мысалы: елші, білім, аштық , кітапша т.б. Күрделі зат есімдерге кемінде екі я онан да астам түбір морфемадан құралған формалар жатады. Ондай зат есімдер қазіргі қазақ тілінде төрт түрлі: 1. Біріккен зат есімдер (сращенно-слитные) 2. Қосарлаған зат есімдер ( парные) 3. Тіркес (құрама) зат есімдер (словосочетания) 4. Қысқарған зат есімдер (сложносокращенные) . Біріккен зат есімдерге кемінде екі түбір морфемадан бірігу арқылы жасалған зат есімдер жатады. Мысалы: қолжазба ( қол-рука , жазба-писменный), қолбасы, қолқанат, қолшатыр т. б. Қосарланған зат есімдерге екі түбір морфемадан қосарланып жасалған зат есімдер жатады. Мысалы: әке-шеше (отец-мать=родители) , ақыл-айла, ас-су, ата-ана, бала- шаға, әл-қуат, ел-жұрт, жауын-шашын, ой-пікір, ұрыс-керіс, т. б. Тіркес (құрама) зат есімдерге кемінде екі я онан астам түбір сөздерден әр қилы жолмен тіркесу арқылы жасалған зат есімдер жатады. Мысалы: ауыл шаруашылығы (сельское хозяйство), балалар бақшасы, кәсіп одағы, күн тәртібі, қоғамдық еңбек, сары май т. б. жүктеу/скачать 0,56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|