Хасанов М. Ғылым теориясы indd



Pdf көрінісі
бет64/107
Дата28.02.2023
өлшемі1,92 Mb.
#170536
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   107
Байланысты:
dokumen.pub 9786010412965

ай­қын­емес­
бі­лім­нің­эм­пи­ри­ка­лық­ба­зи­сін
құ рай ды. 
Ай қын емес бі лім нің жә не ай қын емес дәс түр дің екі ти пін бө-
ліп көр се ту ге бо ла ды. Бі рін ші сі – бі лім нің ті ке лей қа рым-қа ты-
нас ар қы лы бе рі луі, же ке бай ла ныс сыз мұн дай бі лім ді бе ру мүм-
кін емес; екін ші сін де мә тін бі лім бе ру ші ре тін де са на ла ды, мұн да 
ті ке лей қа рым-қа ты нас тың қа же ті жоқ. Ай қын емес дәс түр лер дің 
не гі зін де әре кет үл гі ле рі мен өнім үл гі ле рі жа туы мүм кін. Абст-
рак ция, жал пы лау, фор ма ли за ция (ре сім деу), топ тас ты ру, ак си-
ома лық әдіс опе ра циялар дың ор на тыл ған бел гі лі ре ті жоқ. Мұн-
дай опе ра циялар дың бо луының өзі мін дет ті емес.
Ай қын емес бі лім ту ра лы тұ жы рым мен По ла ни дің 
тұл­ға­лық­
бі­лім
теориясы ті ке лей бай ла ныс ты. Бі лім ді нақ ты тұл ға лар ала-
ды, та ным үде рі сін бір қа лып қа кел ті ру мүм кін емес, ал бі лім нің 
са па сы ға лым ның же ке қа бі ле ті мен тұл ға лық қа сиеті не бай ла-
ныс ты де ген ойды дәйек ете ді По ла ни. Ол өз тұ жы ры мын ке ле-
сі дей ең бек те рін де маз мұн да ған: «Тұл ға лық бі лім. Пост сын шыл 
фи ло со фияға ба рар жол да»; «Ай қын емес бі лім»; «Бі лім мен бол-
мыс». 
По ла ни дің жа зу ын ша, ға лым қан дай да бір теорияны қа был-
дар кез де оның сы ни не гіз де луі мен ғы лым да ғы нор ма тив тер ге 
сәй кес ті гі не мән бер мейді, ол өзі нің осы теорияға де ген се ні мі 
мен же ке көз қа ра сы на сүйене ді. По ла ни үшін та ным мен бі лім ді 
ұғы ну да ең бас ты сы се нім ка те го риясы бо ла ды. Адам ның ғы лым-
ға қа ты на сын ол же ке көз қа рас ре тін де қа рас ты ра ды, мы са лы 
үшін адам ның ді ни се ні мі се кіл ді ғы лым ға де ген қа ты на сы да әр 
адам да әр қа лай бо ла ды. 
По ла ни теориясы ның кем ші лі гі ол бі лім нің ай қын жә не ай-
қын емес тип те рі нің ге не ти ка лық өза ра бай ла ны сы на на зар ау-
дар майды. Бұ дан бө лек ол ғы лы ми зерт теу де гі фор мальды емес, 
маз мұн дық ком по не нт тер дің рө лін ерек ше ба ға лай оты рып, та-
ным ды то лық тай ал го ритм деу ге бол майт ын ды ғы ту ра лы те зис ке 
сүйе ніп 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   107




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет