Хасанов М. Ғылым теориясы indd
жүктеу/скачать 1,92 Mb. Pdf көрінісі
|
dokumen.pub 9786010412965
| сенімінің
не гі зін де жү зе ге асы ры ла ды. Жа ңа па ра диг ма ға лым дар дың көп ші лі гі қа лып ты ой лау дан шы ғып, жа ңа ша идея лар ұсы ну ға қа бі лет сіз ке зін де, ал ғы лым ап па ра ты ның жа ңа маз мұн ды қа был дау ға дай ын емес ке зін де қа был да на ды. Әр бір па ра диг ма ның ұтым ды жақ та ры бол ған- дық тан, олар дың бі рін қа был дау қиын ға со ға ды. Теория лар ды өн ді ре тін объек тив ті шын дық ты әр қауым дас тық әр түр лі қа был- дайды. Сон дық тан па ра диг ма лар бір-бі рі не ұқ са май ды, олар дың ара сын да еш қан дай ті ке лей ло ги ка лық са бақ тас тық жоқ, жа ңа па ра диг ма ес кі сін ығыс ты ра ды. Осы лай ша, әлем нің ғы лы ми бей- не сі де өз ге ре ді. Кун ғылымиөрлеудіңқатыстылығы ту ра лы те зис ті дә лел- де ді. Оның көз қа ра сы бой ын ша, бі лім нің да му ын да ғы са бақ тас- тық ты кә сі би бі лім бе ру мен оқу лық тар қам та ма сыз ете ді. Алай- 3-бө лім. ғы лым ның позити вис тік тұжы рым дамалары 80 да мұн дай бі лім ба сым бо лып тұр ған па ра диг ма ның ая сын да тү сін ді рі ле ді, сол үшін оның прог ре сін эво лю циялық деп айта ал май мыз. Бі лім нің же тіл ді рі луі мен өсуі тек «дағ ды лы ғы лым» уақы ты сын да орын ала ды, алай да оның прог рес сив ті лі гі дер бес жүр мейді, се бе бі осы ке зең де зерт теу ші лер та ра пы нан қа рас ты- ры ла тын ғы лы ми мә се ле лер дің си па ты «та за» ғы лым ның теория- лық жә не әдіс те ме лік дә лел де нуі, та ри хи уа қыт пен ғы лым нан тыс фак тор лар ар қы лы жа са ла ды. Кун ның ғы лым фи ло со фиясы үл кен сын ға ұшы ра ды. Оның пай ым да ры не гіз сіз жә не қа ра ма-қай шы лық қа то лы; пси хо ло гия- лық көз қа рас ша ма дан тыс, бұл ло ги ка ға қай шы; жа ңа шыл дық пен дәс түр дің са лыс тыр ма лы ана ли зі жоқ; өзі нің ғы лым ды жа сау мо де лін де ға лым па ра диг ма ның құр сауына қат ты түс кен де, таң- дау ер кі нен айы рыл ған; бі лім нің ғы лы ми емес фор ма ла ры мен ғы лым де мар ка циясы нан бас тарт ты де ген сын дар айт ыл ды. Кун не гіз де ген ғы лы ми бі лім ді да мы ту мо де лі – қа зір гі «үл кен ғы лым ды» си пат тау ға ар нал ған ал ғаш қы ұм ты лыс. «Үл кен ғы- лым» ұжым дық си пат та жұ мыс жа сай ды, он да ең бек бө лі ні сі бар, ғы лы ми қыз мет кер лер дің шы ғар ма шы лық әре кет те рін ше бер лік дә ре же сі не дейін жет кі зе тін ма ман дан ды ру ға ие, сон дай-ақ жал- пы зерт теу ту ра лы ай қын тү сі нік ке ие бол май-ақ бел гі лі бір қыз- мет ті ат қа ра ды. Ол ғы лым ды бір тұ тас, да му шы ағ за ре тін де қа- рас ты ра ды, бұл кү мән сіз оның ғы лым ға қос қан үле сі. жүктеу/скачать 1,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|