Хасанов М. Ғылым теориясы indd



Pdf көрінісі
бет66/107
Дата28.02.2023
өлшемі1,92 Mb.
#170536
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   107
Байланысты:
dokumen.pub 9786010412965

по­ли­фе­ра­циясы
(кө беюі) мен 
конт­рин­дук­циясы
(бі лім нің же ке ден жал пы ға қа-
рай «өсі рі луіне» қар сы) жай лы же ке ұстаным да рын ал ға тарт ты. 
Оның ойын ша, ғы лым теория лар ды кө бейту үде рі сі не айна лып, 
бі лім нің көп те ген тең құ қық ты тип те рі нің бір ге өмір сү руіне 
мүм кін дік бе ре ді. Та ным ның әм бе бап әді сі мен объек тив ті ғы лы-
ми шын дық бар де ген ойды Фейера бенд жоқ қа шы ға ра ды. Ұтым-
ды лық өл шем де рі нақ ты емес, олар са лыс тыр ма лы түр де бе ріл-


85
3.8. Пол Фейера бе нд тің «Эпис те мо ло гия лық анар хиз мі»
ген, бар лық жер де жә не бар лық уа қыт та пай да ла ну ға бо ла тын 
өл шем дер жоқ. 
Конт рин дук ция ке ңі нен та ныл ған жә не мой ын дал ған теория-
лар мен жә не жан-жақ ты не гіз дел ген фак ті лер мен сәй кес кел-
мейт ін бол жам дар ды жа сауды, ен гі зу ді та лап ете ді. Фейера бенд 
ұсын ған бұл прин цип 
«эпис­те­мо­ло­гия­лық­анар­хизм»­теория-
сын­
ту дыр ды. Кун ғы лы ми бі лім мен ғы лы ми ұтым ды лық прин-
цип те рі нің қа тыс ты лы ғы ту ра лы тұ жы рым ды ұсы нып, олар ды 
ғы лы ми қауым дас тық қа бай ла ныс тыр са, Фейера бенд ғы лы ми 
қауым дас тық ты же ке тұл ға мен ал мас тыр ды. Ол: «Ға лым қан дай 
да бір нор ма лар ға ба ғын бауы тиіс, ол фак ті лер мен құ бы лыс тар ды 
еш қан дай идея лар мен теория лар дың қы сы мы на түс пей, дер бес 
зерт теуі қа жет. Ға лым дәс түр лер ге, нор ма лар ға, па ра диг ма лар ға 
иек арт са, оның зерт теу та қы ры бы бас қа та қы рып тар ға тәуел ді 
бол са, бұл ол жа са ған теория ның объек тив ті лі гі мен шы най ылы-
ғы на ке піл бол майды. Бас қа лар дың ғы лы ми қы зы ғу шы лық та рын 
қол дай оты рып, өз ге көз қа рас қа са быр мен қа рау қа жет, осы ның 
өзі жет кі лік ті», – деп жаз ды. Фейера бе нд тің ойын ша, ғы лы ми ой-
лау стан дарт та ры ма те ри ал дық ық пал кү ші не, ме та фи зи ка лық 
күш ке ие, сон дық тан ға лым көп жағ дайда олар ға бейім де лу ге 
мәж бүр бо ла ды. Фейера бе нд тің «эпис те мо ло гия лық анар хиз мін» 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   107




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет