Хасанов М. Ғылым теориясы indd



Pdf көрінісі
бет51/107
Дата28.02.2023
өлшемі1,92 Mb.
#170536
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   107
Байланысты:
dokumen.pub 9786010412965

ғы­лым­да­ғы­ прог­ресс
де ге ні міз маз мұ ны жа ғы нан не ғұр-
лым күр де лі мә се ле лер ді ше шу ге де ген бе та лыс ре тін де, ал осы 
прог ресс кең мә ті нін де гі 
бі­лім­нің­өсуі
бір мә се ле нің бас қа сы мен 
ал мас ты ры луы жә не «мә се ле ні қоз ғайт ын» теория лар дың ке зек-
те суі деп тү сі ні ле ді. 
Поп пер эво лю циялық-биоло гиялық па ра диг ма ға бағ дар лан-
ған фи зи ка лис тік мо ни зм ге ұқ сас (фи зи ка да қол да ны ла тын та-
ным әдіс те рін аб со лют тен ді ре тін) теорияны жа сай ды. ХХ ға сыр-
дың 70-80 жыл да ры жаз ған ең бек те рін де, әсі ре се Джон Экк лз бен 
бі рі гіп жаз ған «Же ке тұл ға жә не оның миы. Ин те рак цио низм нің 
дә ле лі» ең бе гін де жет кі лік ті дең гейде гі тұ тас жә не жал ғас па-
лы ме та фи зи ка ны жа сай ды. Ол мұ ны «бол жам» жә не «сы нақ» 


71
3.4. Карл Поп пер дің сы ни ра ци она лиз мі
теориясы деп атай ды да, гно се оло гиялық тұр ғы дан фи зи ка лық 
теорияға жат қыз бай ды. Алай да осы ған қа ра мас тан теория деп 
са на ла ды, се бе бі одан шы ға тын нә ти же лер фак ті лер мен дә лел де-
не ді.
Поп пер Әлем де үш ақи қат (реа лий) ба рын айтады:
– фи зи ка лық құ бы лыс тар әле мі, атом дар, өріс тер мен күш-
тер не ме се «қат ты ма те ри ал дық зат тар» – ағаш тар, үс тел-
дер жә не т.с.с. бұл 
объек­тив­ті­шын­дық
;
– мен тал ды не ме се пси хи ка лық күй лер дің – 
са­на­ның­суб­ъек-
тив­ті­күйі­нің
, дис по зи ция жә не т.с.с. әле мі са на ның күйі 
жә не оның бел сен ді лі гі;
–­ ой­лау­дың­объек­тив­ті­маз­мұ­ны
мен адам ақы лы өнім де рі-
нің әле мі. Бұ лар – бол жам дар, мә се ле лер, ғы лы ми теория-
лар, ма ши на, сәу лет, ғи ма рат, кі тап тү рін де ма те ри ал дан ған 
жо ба лар.
Ге не ти ка лық жа ғы нан әлем дер дің бар лы ғы бір-бі рі мен өза-
ра бай ла ныс та. Олар дың фи зи ка лық әлем де кез дей соқ ор на ла-
суы сал да ры нан ор га ни ка мен пси хи ка туын да ды. Жа ну ар лар дың 
пси хи ка сын да ғы му та циялар тіл дің жә не «то лық са на лы лық тың» 
пай да бо лу ына не гіз бол ды, осы ның ар қа сын да әлем де са на лы 
қыз мет тің нә ти же ле рі жа рық қа шы ға бас та ды. Үшін ші әлем құ-
рыл ған нан соң «әлем дер дің бар лы ғы адам бол мы сы ның ал дын да 
ашық күй ге өт ті». 
Неопо зи ти вис тер мен са лыс тыр ған да, Поп пер ғы лы ми бі лім-
нің бір қа тар ерек ше лік те рін аш ты, оның идеяла ры кө бі не 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   107




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет