Хасенова М. Төлешова Д. Жетекші: география пәнінің мұғалімі Ильяшова Ж. Р

Тақырыбы:

Орындаған: 7-сынып оқушылары

Жетекші: география пәнінің

мұғалімі Ильяшова Ж. Р.

Қарағанды 2016ж

Мазмұны:

1.Кіріспе.................................................................................................3

2.Негізгі бөлім

2.1. Әлемдегі халықаралық деңгейдегі көрікті нысандарға жалпы шолу.......................................................................................................4

2.2.Қазақстандағы халықаралық деңгейдегі көрікті нысандар........5

3. Қорытынды .....................................................................................7

4. Қосымшалар ....................................................................................8

5. Қолданылған әдебиеттер................................................................14

Кіріспе

Мақсаты: халықаралық деңгейдегі көрікті нысандардың қазақша анықтамалығының жобасын жасауға дайындау;

• 
  Халықаралық деңгейдегі көрікті нысандар жайлы мәтіндік ақпараттар жинақтау;
  
• 
  Фотоматериалдар жинақтау;
  
• 
  Жинақталған материалдарды жүйелеу;
  
• 
  Анықтамалық құрал жасауға дайындау;
  

Қазіргі таңда қарыштап дамып келе жатқан еліміздің ұлттық тіліндегі анықтамалық құралдарының жетіспеушілігі, қазақ мектептерінің оқушыларына география пәнінен шетелдік көрікті нысандар жайлы қосымша анықтамалық құралдардың болмауы бізді осы жобаны жазуға итермеледі.

Себебі, біз келешекте туризм саласында мамандық таңдауды қалаймыз. Ал, қазіргі таңда әр түрлі шетелдегі көрікті нысандардың қазақша жүйеленген толық мәліметі жоқ. Сондықтан, біз олар жайлы орыс тіліндегі ақпараттарды жинап, қазақ тіліне аудара отырып, толықтырып, келешекте анықтамалық құрал ретінде қалдырамыз.

2.1. Әлемдегі халықаралық деңгейдегі көрікті нысандарға

жалпы шолу

1. 
   Тәж Махал
   

Бұрында Жақан шахтың тоқалы- Мұмтаз Махал, оған 14 баланы туарда қайтыс болады. Кейін Жақан шах қайтыс болғаннан кейін өзінің суйіктісінің жанында жерленді. Тәж Махал кесенесі Мұмтаз Махалдың құрметіне салынды. 1630 жылдары кесене салу жұмыстары басталды. Мазар ақ мәрмәрдан тұрғызылып,оның тұрғызылуына 20 мың жұмысшылар қатысты. Ал 22 жылдан кейін кесене салынып, «Өлмес махаббат» нышаны болып саналды. Тәж Махал-әлемдегі жеті кереметінің бірі.

2. 
   Теотиуакан, Сан-Хуан-Теотиуакан, Мексика
   

3. 
   Алтын Храм-Хармандир-Сахиб-Үндістан
   

4. 
   Сидней опера театры,Сидней,Австралия.
   

5. 
   Геттисбергің әскери паркі, Геттисберг , Пенсильвания.
   

6. 
   Ең ежелгі қаланың қорғаны, Хорватия, Дубровик
   

7. 
   Пагода Шведагон, Янгон, Мьянма
   

8. 
   Ежелгі қала Петра, Вади-Муса, Йордания
   

9. 
   Ұлы Қытай қорғанының бөлігі Мутянью,Пекин,Қытай.
   

1.Ақсай Сынтастары

Ақсай сынтастары — қола дәуірінен сақталған ескерткіштер тобы. Қарағанды облысы Жаңаарқа ауданы Ақтау станциясынан солтүстік-шығысқа қарай 15 км жерде орналасқан. Алғаш Ә.Х.Марғұлан басқарған Орталық Қазақстан археологиялық экспедициясы зерттеген. 10-нан аса сынтастар тізбегі 0,6 км аумаққа созылып жатыр. Бірқатары құлаған. Негізінен қашалған төрт қырлы, ұзындығы 1,5-3 м тастардан құралады. Оңтүстік шетінде үш сынтас мосы сияқты көмілген. Біреуінің жоғарғы жағында адамның екі көзі, мұрны, аузы бейнеленген. Басқаларының жоғарғы жағы үшкірленген, қой мен жылқының тұмсығына ұқсас. Бұлар қола дәуірі бақташыларының киелі жануарлары — қой мен жылқының құрметіне қойылған сияқты. Оларды “қойтас” деп те атаған. Зерттеулер Ақсай сынтастарының б. з. б. 11-9 ғасырларда қашалғанын көрсетеді.

2. Шарын шатқалы, Шарын каньоны

Шарын шатқалы жасы 12 миллион жылға жуық шөгінді тау жыныстардан қалыптасқан табиғат ескерткіші. Шарын өзені бойымен солтүстік-шығыстан оңтүстік-батысқа 154 км созылып жатыр. Көбінесе туристтер Сарайлар Алқабына барады. Оның ерекшелігі-шатқал бөліктерінің ортағасырлардың мүсіндеріне ұқсас болуы. Шатқал Алматы қаласынан 195 шақырым шығысқа қарай орналасқан. 2004 жылдың 23 cәуірінде құрылған Шарын ұлттық паркінің құрамына кіреді.

3. Республика Сарайы

Республика Сарайы– Алматы қаласында орналасқан мәдени орталық ғимараты. Республика Сарайы Алматыдағы Абай даңғылында орналасқан. Сарай жақта қазақтың Ұлы Ақынына-Абай Құнанбаевқа салынған монумент бар. Бұл монумент Алматының әйгілі және құрметті монументі аталды.

4. Тәуелсіздік монументі

Тәуелсіздік монументі – Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің бес жылдығына орай Алматы қаласында салынған сәулет және мүсін өнері ескерткіші. Бұл монументте Алтын Адамның мүсіні бейнеленген. «Алтын киімді адам»- сақ мәдениетінің бірегей үлгісі және де біздің тәуелсіздігіміздің нышаны атаңды.

5. Бәйтерек (монумент)

Бәйтерек – Астанадағы архитектуралық құрылыс кешені, сәулет өнерінің бірегей туындысы. Елорданың ең көрнекті ғимараттарының бірі. Есіл өзенінің сол жағалауында бой көтерген зәулім «Бәйтеректің» биіктігі 97 м, Әлемде бірінші рет диаметрі 22 метрлік және салмағы 300 тоннадан тұратын күннің түсуіне қарай түсін өзгертетін «хамелеон» әйнегінен жасалынған шар биіктігі жағынан рекордқа ие болды. «Бәйтерек» нысаны үш бөліктен тұрады; жер асты бөлігі ұлттың тамыр жаюы, ал одан кейінгілері өркендеу кезеңдерінің нышандарын білдіреді. Ең жоғарғы жағында «Аялы алақан» композициясы орын тепкен.

3. Қорытынды

Осы жобада жоспарланған жұмыстар бойынша кіріспе бөлімінде жобаның мақсаты, міндеттері, өзектілігі жайлы айтылған. Яғни, осы жобаның нәтижесінде халықаралық деңгейдегі көрікті нысандардың қазақша анықтамалығының жобасын жасау үшін міндеттер анықталып көрсетілген. Ал, негізгі бөлімде әлемнің және Қазақстанның көрікті нысандары жайлы материалдар жинақталып, қысқаша анықтамалық мәліметтер берілді. Мұндағы әртүрлі қөрікті нысандар жайлы мәліметтер қазақша аударылып, қосымшада суреттермен толықтырылды. Атап айтсақ, әлемдегі халықаралық деңгейдегі көрікті нысандардан Тәж Махал; Теотиуакан, Сан-Хуан-Теотиуакан, Мексика; Алтын Храм-Хармандир-Сахиб-Үндістан; Сидней опера театры,Сидней,Австралия; Геттисбергің әскери паркі, Геттисберг , Пенсильвания; Ең ежелгі қаланың қорғаны, Хорватия, Дубровик; Пагода Шведагон, Янгон, Мьянма; Ежелгі қала Петра, Вади-Муса, Йордания; Ұлы Қытай қорғанының бөлігі Мутянью, Пекин, Қытай сияқты нысандар жайлы жазылса, Қазақстандағы халықаралық деңгейдегі көрікті нысандардан Ақсай Сынтастары; Шарын шатқалы, Шарын каньоны; Республика Сарайы; Тәуелсіздік монументі; Бәйтерек (монумент) сияқты нысандар жайлы ақпараттар берілген.

Теотиуакан

Ең ежелгі қаланың қорғаны, Хорватия, Дубровик