Химия және экология

Батыс Қазақстан облыстық білім басқармасының мектепке дейінгі, жалпы орта, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының облыстық оқу-әдістемелік кабинетінің сараптама кеңесінде қаралып, облыс педагогтарына таратуға ұсынылды.

Хаттама №1 06.03.2015ж

Құрастырушы:В.Бакитова,

ЖББ Шежін орта мектеп-балабақшасының

жоғары санатты химия және биология пәнінің

мұғалімі

Пікір жазғандар: Б.Махимова

«Сәулет» лицейінің жоғары санатты химия-

биология пәнінің мұғалімі

«Сәулет» лицейінің жоғары санатты химия-

биология пәнінің мұғалімі

Бұл ұсынылып отырған қолданбалы курс бағдарламасы жалпы орта білім беретін мектептердің химия пәні мұғалімдеріне бағдарлы сыныптарға көмекші құрал ретінде пайдалануға болады. Бұл әдістемелік құралда курстың бағдарламасы, сабақтарға қажетті дәрістер, тақырып бойынша есептер, сарамандық жұмыстар ұсынылды. Оқушының логикалық қабілеттерін дамытуда дәстүрден тыс есептерде қамтылған.

Мазмұны
І. 1.1. Түсінік хат......................................................................................................4

1.2.Бағдарламаның тақырыптық толықтыруы......................................................6

1.3. «Химия және экология » курсының тақырыптық жоспары..........................7

1.4.Оқушыларға, мұғалімдерге арналған әдебиеттер тізімі.................................9

ІІ. Қосымшалар:«Химия және экология » курсына арналған дәрістер

1. 
   Маңызды s-, p-, d- элеметтер және олардың қосылыстарының
   

1.1. Биосфера және экология туралы түсінік.......................................................10

1.2.Химиялық элементтердің табиғатта таралуы................................................13

1.3.Адам организміндегі химиялық элементтердің мөлшері, қызметі.............15

1.4.Сан есептер.......................................................................................................19

2. Д.И.Менделеевтің периодтық заңы және жүйесі

2.1. Мария Кюри-Складовскаяның радиоактивті элементтерді

зерттеудегі еңбектері.............................................................................................21

2.2. Табиғи ортаның радиоактивті ластанудың себептері мен зардаптары......22

2.3. Адам организміне зиян тигізетін элементтер: қорғасын, кадмий ............24

3. Сутегі ..................................................................................................................26

3.1.Сутегі-болашақта таза жылу энергия көзі.....................................................26

4. Оттегі

4.1.Ауа және оның құрамы, ашылу тарихы.Таза ауа..........................................27

4.2. Ауыны ластанудан сақтау..............................................................................29

4.3. Адам ағзасына оттегінің жетіспеушілігі.......................................................32

4.4. Сан есептер......................................................................................................34

5. СУ

5.2. Қазақстандағы теңіз, көлдер және өзендердің экологиялық жағдайы......40

5.3. Сан есептер......................................................................................................46

6. Қоршаған ортаны қорғау

6.1. Адам ағзасындағы қышқыл мен тұз: ағзаның қышқылдануы, тез қартаю......................................................................................................................48

6.2. Қышқылдық жауыңдар...................................................................................52

6.3 Табиғи судың тұздануы мен топырақтың сор болуын жою тәсілдері........57

6.4. Сан есептер......................................................................................................58

7. Бейорганикалық химия курсы бойынша қорытындылау

7.1. Бейорганикалық заттардың адам өміріне тигізетін зияны..........................60

7.2. Дәстүрден тыс есептер...................................................................................60

ІІІ. Сарамандық жұмыстар

3.1. Топырақтың қышқылдық жаңбырға төзімділігі..........................................62

3.2. Нұрлыбай сорының суы мен батпағының құрамы мен тұздылық

мөлшері.................................................................................................................62

«Химия және экология» қолданбалы курсы бойынша

түсіндірмелі-анықтамалық сөздік.........................................................................64

Қолданылғын әдебиеттер......................................................................................79

Қоршаған ортаны қорғау мәселесін шешуде ең маңызды рөлді білім саласы атқарады. Жер бетінде өмір сүретін адам жас күнінен бастап қоршаған ортаға қамқорлықпен қарамау қандай зардабтарға әкелетінін білу керек; қоршаған ортаның ластану себебінен қандай арурулар пайда болатыны; генетикалық ауытқулар; өсімдіктермен жануарлырдың өлім-дері; жердің құнарлығының төмендеуі; ауыз су қорының азаюы т.б. Бұны тек біліп қоймай, сонымен қатар, бұл жағдайдағы өзініңде жауапкершілігін сезіну қажет. Бірақта, бүгінгі мектеп түлектерінің денсаулықты, адамзатты, биосфераны сақтау мәселелері бойынша білімдері тайыз және жалпы экологиялық мәселелер туралы білімдері төмен.

Химия пәнін экологияландырудың негізгі мақсаты -бүгінгі оқушыларды қоршаған ортаны ластану мәселерін шешуде белсендіктерін арттыру. Қазіргі заманда экологиялық мәселелерді шешуде жаңа бағдарламалар еңгізілуде. 2013-2014 оқу жылында химия пәнінің стандарты өзгеруі-бұл сонымен қатар, экологиялық бағыттағы есептер шығаруда сағат сандары бөлінгені.Ұсынылып отырған қолданбалы курста «Маңызды s-, p-, d- элеметтер және олардың қосылыстарының биосферадағы маңызы», «Оттегі», «Су. Ерітінділер», «Қоршаған ортаны қорғау» тараулары бойынша бейорганикалық және органикалық химиядан экологиялық бағыттағы есептер енгізілді. Есептер білімдері В,С деңгейдегі оқушыларға арналған.

Осы бағытта есептер шағыра отырып оқушыларымыз экологиялық бағытта дұрыс шешім қабылдап, тиімді экологиялық мәсілелерді шеше біледі.

Оқу үрдесінде бұл әдістерді пайдалану теориялық материалды дәлелдеп күнделікті өмірде тиімді пайдалануда ықпал тигізеді. Сұраққа жауап алуда оқушы міндетті түрде табиғатты қорғау мәселелермен байланысып осы алған білімді күнделікті өмірде пайдалануға мүмкіндік алады.

Бұл бағдарлы курстың бағдарламасы табиғатта, тіршілікте кездесетін химиялық үрдістердің нәтижесінде пайда болған заттардың тірі организмге тигізетін зиянын сабақтастық ұстанымымен оқып білуді үйретеді.

1. 
   
   жүктеу/скачать 1,52 Mb.
   
   Достарыңызбен бөлісу: