Орташа мәнінің сенімді интервалы (орташаның қатесі) – Ɛd. Өлшенетін шаманың шын мәнін анықтау қиын, сондықтан оның шекараларын анықтайды.
хорта - Ɛα < a < хорта + Ɛα
а – өлшенетін анықталатын шаманың шын мәні. α – сенімді ықтималдылық, аналитикалық химияда 0, 95 деп алады. Сенімді интервал деп анықталатын шаманың шын мәні берілген сенімді ықтималдықпен мәндер интервалы арасында орналасқан интервалды (α) айтады. Сенімді ықтималдылық орташаның қатесін (Ɛα) сипаттайды. Орташаның қатесінің шамасы (Ɛα) х есептелген n қатарының вариант санына тәуелді. Вариант саны (х1, х2 ... , хn) - бір затты бір әдіспен анықтағандағы қайталанатын анализдердің нәтижесі.
tα,к – Стьюдент коэффициенті; n- жүргізілген аналитикалық анықтаудың саны; δ- нәтиженің қатесі; |δ |- абсолютті қате, |δ |= х-а,
а- анықталатын шаманың шын мәні.
|δ |%- салыстырмалы қате, |δ |% = |δ | ∙100/a;
Нәтижелердің кейбір өлшемдерін тұрпайы қате ретінде алынған нәтижелерден шығарады: егер ауытқудың d= (х-хорта) абсолютті шамасы бойынша стандартты ауытқу мәнінен S екі есе жоғары болса, яғни d ˃ 2S, α=0,95 болғанда (егер α=0,99 болса, онда d ˃ 3S шамасын нәтижелерден алып тастайды). Математикалық статистика тәсілімен титриметриялық анализдің нәтижесін есептеу. Метилоранж индикаторы қатысында фосфор қышқылын (10 мл) натрий гидроксиді стандартты ерітіндісімен титрлеу.
№
|
V (NaOH), мл
|
d = х – хорта
|
d2
|
Санауға қажет формулалар
|
1
2
3
4
5
|
9,75
9,76
9,76
9,73
9,70
|
+0,01
+0,02
+0,02
-0,01
-0,04
|
0,0001
0,0004
0,0004
0,0001
0,0016
|
S = √ ∑d2 /n -1 = √ 0,0026/4 = 0,00255
Sхорта = S/√ n = 2.55∙10-2/ √ 5=0,01114
n =5, t0,95= 2,78
tSх = 0,0114 ∙2,78=0,0317
хорта ± Ɛɑ= 9,74 ±0,03;
| δ |%=± 0,03. 100/9,74= +0,31%
|
n=5
|
х=9,74
|
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
