2-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ 2-тоқсанның
жиынтық бағалауына шолу Жиынтық бағалаудың өткізілу уақыты – 40
минут Балл саны – 30
Тапсырмалар
түрлері:
КТБ – Көп таңдауы бар тапсырмалар; ҚЖ –
Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ –Толық жауапты қажет ететін
тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың
құрылымы
Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда əртүрлі тапсырмалар: көп жауапты
таңдауы бар сұрақтар, қысқа/ толық жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады.
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде
жауап береді. Толық жауапты қажет ететін сұрақтарда білім алушылар орындаушылық
жəне шығармашылық дағдыларын көрсетеді.
Нұсқа: 10 тапсырмадан тұрады: соның ішінде бірнеше жауап нұсқаларынан
тұратын сұрақтар, қысқаша жауапты қажет ететін сұрақтар, толық жауапты қажет ететін
тапсырмалар берілген.
1
4
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы 2-тоқсан
Бөлім Тексерілетін мақсат
Ойлау
Орындау дағдыларының
уақыты, деңгейі
мин*
Бөлім бойынша балл
10.2A Химиялық реакциялар заңдылығы
Тапсырма
No
Тапсырм саны*
тапсырма*
а түрі*
10.2.3.2 электронды баланс əдісін қолданып тотығу жəне тотықсыздану
теңдеулерін құрастыра алу;
Қолдану 1 1 ТЖ 4 2
10.2.3.4 электролит ерітінділерін жəне балқымаларын кезінде электролиздеу
Жоғары деңгей электродтарда
дағдылары
1 2 ТЖ 2 1
түзілетін электролиз өнімдерін болжау; 10.2.3.5 ерітінді
жəне балқыма электролизі үдерісі
17
сызбанұсқасын құра алу;
Қолдану 1 2 КЖ/ТЖ 8 7
10.2.3.6 электролиз өнімдерінің массасын, көлемін (газ) есептей алу;
Қолдану 1 3 КЖ/ТЖ 3 2
10.3.4.2 оның сапалық құрамы бойынша тұз ерітінділерінің ортасын болжау;
Жоғары деңгей
дағдылары
1 4 ТЖ 4 3
10.3.1.3 химиялық реакциялардың жылу эффектісін есептей алу;
Қолдану 1 5 ТЖ 4 2
10.2 В Кинетика
10.3.2.2 химиялық реакция жылдамдына əртүрлі факторлар өзгерісінің əсерін
түсіндіру;
Білу жəне түсіну 1 6 КЖ/ТЖ 4 4
10.3.2.3 əрекеттесуші заттар 9 концентрациясы жəне температурасы өзгеруі
кезіндегі реакция
Қолдану 1 7 КЖ 3 2
15
Балл*
жылдамдығының өзгерісін есептей алу; 10.3.2.5 гомогенді жəне гетерогенді
катализ механизмін түсіндіру;
Білу жəне түсіну 1 8 КЖ 3 3
10.2 С Химиялық тепе-теңдік
10.3.3.2 химиялық тепе- теңдікке температура, концентрация жəне қысым
өзгерісінің əсерін болжау;
Жоғары деңгей
дағдылары
2 9,10 ТЖ 5 4 4
Барлығы: 40 30 30 Ескерту: * - өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер
16
Мысал үлгілері жəне балл қою кестеcі «Химия» пəнінен 2-тоқсанға
арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары
1. Төменде берілген тотығу жəне тотықсыздану реакциясының теңдеуін электронды
баланс əдісі
арқылы
теңестірініз.
Cu + HNO
3
→ Cu(NO
3
)
2
+ NO + H
2
O
______________________________________________________________________
________ [2]
2. (а) Төменде электролиз қондырғысын қолдану арқылы мыс қоспасынан таза мысты
бөліп алу
схемасы
көрсетілген.
1-сызбанұсқ
а
(і) Электролиз процесінде таза мыс түзілетін электродты атаңыз.
______________________________________________________________________
________ [1] (іі) Электролиз процесі аяқталған кезде əрбір электрод қалай
өзгеретіндігін сипаттаңыз.
______________________________________________________________________
________
______________________________________________________________________
________ [2] (ііі) Электролиз процесі кезінде ерітіндідегі мыс(ІІ) ионынан мыс атомы
түзіледі. Осы процестің жартылай реакция теңдеуін жазып аталуын жазыңыз.
______________________________________________________________________
________ [2] (іv) Электролиз процесіне электролит ретінде мыс сульфатының
ерітіндісін қолданады. Мыс сульфатының сулы ерітіндісі электр тогын қалай
өткізетіндігін түсіндіріңіз.
______________________________________________________________________
________
______________________________________________________________________
________ [2]
3. Егер массасы 64 г мыс сульфатының сулы ерітіндісі электролизденетін болса қ.ж.
қанша
көлем қандай газ түзілетіндігін
анықтаңыз.
______________________________________________________________________
________ [3]
1
7
4. (а) Төменде көрсетілген тұздардың арасынан гидролизге ұшырайтын тұзды
анықтаңыз.
натрий хлориді, калий бромиді, магний хлориді, литий нитраты
______________________________________________________________________
________ [1]
(b) (і) 4 а) сулы ортада гидролизге ұшырайтын тұздың жартылай ион теңдеуін
жазыңыз.
______________________________________________________________________
___ [1]
(іі) сулы ортада гидролизге ұшыраған тұз ерітіндісінің ортасын анықтаңыз.
__________________________________________________________________
_______ [1]
5. Этиленнің жану реакциясының термохимиялық теңдеуі
берілген:
С
2
Н
4
+ 3О
2
= 2СО
2
+ 2Н
2
О + 1400 кДж, егер реакцияда 56 л этилен жанатын болса,
бөлінген жылудың мөлшерін табыңыз.
______________________________________________________________________
________ [2]
6. Мырыш сұйытылған хлорсутек қышқылымен əрекеттескенде мырыш хлориді жəне
сутек газы
бөлінеді
.
Оқушы мырыш пен сұйытылған хлорсутек қышқылының арасындағы реакция
жылдамдығын анықтау үшін төмендегідей кондырғыны қолданды.
(а) (і) Оқушының 50°С кезінде алынған нəтижесі төмендегі графикте
көрсетілген.
1
8
Егер оқушы лабораториялық жұмысты 30°С температурада жасайтын болса, онда
жоғарыдағы графиктің сызығы қалай өзгеретіндігін салыңыз.
[2]
(іі) Реакцияның температуралық коэффиценті 2-ке тең болған жағдайда,
температураны 30°С-тан 50°С-қа дейін жоғарлатқанда, химиялық реакцияның
жылдамдығы неше есе өседі?
______________________________________________________________________
______ [2]
7 Мырыш түйіршігінің орнына мырыш ұнтағын салатын болса, онда реакция жылдам
жүреді. Бөлшектер теориясын қолдана отырып неліктен мырыш ұнтағын қолданғанда
реакция жылдам жүретіндігін түсіндіріңіз.
______________________________________________________________________
________
______________________________________________________________________
________ [2]
8. (а) Қатты катализаторлар автокөлік индустриясында кеңінен қолданылады. Қазіргі
таңда автокөліктер этилденбеген бензинде жұмыс істейтін жəне олардың газ шығару
жүйесі
көліктен
шығатын
улы
газдарды
тазартатын
арнайы
каталитикалық
конвертерлермен жабдықталған. Жүру механизмінің схемасы:
(і) Жоғарыда берілген автокөлік түтікшесінің қаталитикалық конвертері қандай
заттан
құралатынын жазыңыз.
______________________________________________________________________
________
______________________________________________________________________
________ [1] (іі) Каталитикалық конвертер нəтижесінде өнімде түзілетін газдарды
анықтаңыз.
______________________________________________________________________
________
______________________________________________________________________
________ [1]
(ііі) Бұл механизм катализдің қай түріне жатады?
______________________________________________________________________
________
______________________________________________________________________
________ [1]
9. Күкірт диоксидімен оттегіні əрекеттестіргенде күкірт триоксиді
түзіледі.
2SO
2
+ O
2
↔ 2SO
3
Бұл реакцияны өндірісте 1-2 атм.
қысымда жəне 400-450°С жүреді жəне ол химиялық тепе- теңдіктің орын алуына
жеткілікті.
1
9
Егер рекцияны 1-2 атм. қысымнан жоғары қысымда жүргізетін болса, онда
химиялық тепе-теңдік өнімге қалай əсер етеді.
______________________________________________________________________
________
______________________________________________________________________
________ [2]
10. Өндірісте күкірт триоксидін алу үшін күкірт диоксиді мен оттегіні қосады. Реакцияда
тепе- теңдік орын алу үшін 400-450°С қолданады. Егер рекцияны 400-450°С
температурадан жоғары температурада жүргізетін болса, онда химиялық тепе-теңдік
өнімге қалай əсер етеді?
______________________________________________________________________
________
______________________________________________________________________
________ [2]
2
0
Балл қою кестесі
No Жауап Балл Қосымша ақпарат
1 Cu
0
- 2e
-
= Cu
2+
N
5+
+3e
-
= N
2+
тотығу жəне тотықсыздану теңдеуін дұрыс құрса
1 Cu
0
= Cu
2+
+2e дұрыс
N
5+
+3e
-
= N
2+
Реакция теңдеуін дұрыс теңестірсе 3Cu + 8HNO
3
→ 3Cu(NO
3
)
2
+2NO +4 H
2
O
1
2 катод 1
АНОД/ҚОСПА МЫС/ОҢ ЭЛЕКТРОД массасы азаяды/электродтың пішіні
кішірейеді/мыс атомы ионға айналады/қоспадағы мыстың мөлшері азаядымыс
тотығады КАТОД/ТАЗА МЫС/ТЕРІС ЭЛЕКТРОД массасы артады/электродтың
пішіні үлкейеді /таза мыстың мөлшері көбейеді/мыс ионы тотықсызданады
1 1
жартылай теңдеуін жазса 1 балл беріледі
жартылай теңдеуін жазса 1 балл беріледі
Cu
0
+2e = Cu
2+
тотықсыздану
1 1 иондар / катиондар жəне аниондар / мыс ионы жəне сульфат ионы ерітіндіде
еркін қозғалу арқылы
1 1 3 Зат мөлшерлерін дұрыс анықтаса
n(ерітінді)=0,2 моль n(газ)=0,1 моль V(газ) = 2,24 л оттегі
1 1 1 4 магний хлориді 1
Mg
2+
+ H
2
O → Mg(OH)
+
+ H
+
/ Mg
2+
+ 2H
2
O → Mg(OH)
2
+ 2H
+
1
қышқылдық орта 1 5
Этиленнің зат мөлшерін дұрыс анықтаса
n(этилен)=2,5 моль Q = 3500 кДж
1 1 6 бастапқы қисық сызық градиенті 50°С
төмен сызылса қисық сызықтың соңғы бөлігі 50°С сызығымен тең сызылса
1 1
Формуланы дұрыс жазса 4 есе
1 1 7 мырыш ұнтағының беттік ауданы үлкен
бөлшектердің соқтығысуы жиі
1 1
21
8 Платина, паладий радмий 1 CO
2
, H
2
O, N
2
1 Гетерогенді катализ 1 9 тепе-теңдік
солдан оңға қарай
ығысады/газ көлемі аз бағытқа ығысады реакцияда өнімнің мөлшері артады/ SO
3
көлемі артады
1 1
10 РЕАКЦИЯ ЭКЗОТЕРМИЯЛЫҚ
тепе-теңдік оңнан солға ығысады реакцияда өнімнің мөлшері
азаяды/реагенттердің көлемі артады
1 1
22
3-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
3-тоқсанның жиынтық бағалауына шолу
Жиынтық бағалаудың өткізілу уақыты – 40
минут Балл саны – 30
Тапсырмалар
түрлері:
КТБ – Көп таңдауы бар тапсырмалар; ҚЖ –
Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ –Толық жауапты қажет ететін
тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың
құрылымы
Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда əртүрлі тапсырмалар: көп жауапты
таңдауы бар сұрақтар, қысқа/толық жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады.
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде
жауап береді. Толық жауапты қажет ететін сұрақтарда білім алушылар орындаушылық
жəне шығармашылық дағдыларын көрсетеді.
Нұсқа: 9 тапсырмадан тұрады: соның ішінде бірнеше жауап нұсқаларынан
тұратын сұрақтар, қысқаша жауапты қажет ететін сұрақтар, толық жауапты қажет ететін
тапсырмалар берілген.
2
3
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы 3-тоқсан
Бөлім Тексерілетін мақсат
Ойлау
Орындау дағдыларының
уақыты, деңгейі
мин*
Бөлім бойынша балл
10.3A Металдар мен бейметалдард ың жалпы сипаттамасы
Тапсырма
No
Тапсырм саны*
тапсырма*
а түрі*
10.2.1.12 период жəне топта металл, бейметалл жəне олардың қосылыстарының
қасиеттерінің өзгеру заңдылығын болжау;
Жоғары деңгей
дағдылары
1 1 КЖ/ТЖ 5 5
10.2.1.15 металдар жəне бейметалдардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын
10 реакция теңдеулерін құрастыру;
Қолдану 1 2 КЖ/ТЖ 5 3
10.4.1.1 кейбір металдар мен бейметалдардың жəне олардың қосылыстарының
қоршаған ортаға əсерін зерделеу;
Қолдану 1 3 ТЖ 3 2
10.3B Маңызды s- элементтер жəне олардың қосылыстары
10.2.1.23 калий, натрий, кальций иондарының сапалық реакциясын зерттеу
(жалынды бояуы);
Жоғары деңгей
дағдылары
1 4 КЖ 3 3
10.4.1.5 судың кермектігін жəне оны жою əдістерін
Білу жəне түсіну 1 5 КТБ 1 1 түсіндіру; 10.2.2.1 металдар мен оның
9 қосылыстарындағы генетикалық байланысты көрсететін химиялық реакция
теңдеулері бойынша реагенттің немесе өнімнің массасына, зат мөлшеріне есептер
шығару.
Қолдану 1 6 ТЖ 8 5
24
Балл*
10.2.1.26 тани білу; Cu
2+
, Zn
2+
иондарын
Қолдану 1 7 КЖ 2 2
10.2.1.29 тани білу; 11
Fe
2+
, Fе
3+
иондарын
Қолдану 1 7 КЖ 2 2
10.2.3.7 коррозия түрлерін, коррозияның болу себептерін білу жəне оның
конструкцияларының пайдалану ұзақтығына кері əсерін түсіндіру;
Қолдану 1 8 КЖ/ ТЖ 4 3
10.2.2.2 металдар қатысуымен жүретін химиялық реакциялар теңдеуі бойынша
(құрамында қоспасы бар реагенттер, теориялық мүмкіндікпен салыстырғандағы
практикалық шығымның массалық үлесі) есептер шығару;
10.3C Маңызды d- элементтер жəне олардың қосылыстары
Қолдану 1 9 ТЖ 7 4
Барлығы: 30 30 Ескерту: * - өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер
25
Мысал үлгілері жəне балл қою кестеcі «Химия» пəнінен 3-тоқсанға
арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары
1. Периодтық кестенің үшінші периодында орналасқан элементтер Na басталып Ar
аяқталады.
(а) Үшінші период бойынша элементтердің тотығу дəрежесі қалай өзгеретіндігін
түсіндіріңіз жəне магний мен күкірт элементтеріне мысал келтіріңіз.
______________________________________________________________________
________
______________________________________________________________________
________ [2]
(b) Үшінші периодтың алғашқы үш элементі Na, Mg жəне Al металдық қасиет
көрсетеді.
Неліктен осы элементтер металдық қасиет көрсететіндігін түсіндіріңіз.
______________________________________________________________________
________
______________________________________________________________________
________ [2]
(с) Магний оксиді негіздік оксид жəне ол неліктен екідайлы (амфотерлі) оксид бола
алмайтындығын түсіндіріңіз.
______________________________________________________________________
________ [1]
2. Үшінші период бойынша элементтер солдан оңға қарай металдық қасиеттен
бейметалдық
қасиетке өзгереді. Натрий, алюминий жəне күкірт элементтері оттегімен
əрекеттескендегі реакция теңдеуін жəне оксидтің қай түрі түзілетіндігін жазыңыз.
______________________________________________________________________
________
______________________________________________________________________
________
______________________________________________________________________
________ [3]
3. Тадж Махал Үндістандағы атақты ғимарат. Оның сыртқы қабырғасы мəрмəр тастан
қаланған. Жыл өткен сайын атмосфераның құрамындағы күкірт диоксиді əсерінен оның
сыртындағы мəрмəр тас бірте-бірте өзгеріске ұшырайды.
Күкірт диоксидінің əсерінен ғимараттың сыртқы келбетінің өзгеру себептерін
сипаттаңыз.
______________________________________________________________________
________
______________________________________________________________________
________ [2]
4. Зертханалық бөлмеде тұз салынған үш құты бар. Біреуінде нартий хлориді,
екінші құтыға калий хлориді, ал үшіншісіне кальций хлориді салынған. Мұғалім
оқушыларға қай құтыда қандай тұз тұрғанын анықтаңдар деп тапсырма берді.
Оқушылар құтыларға дұрыс атаулары бойынша жапсырманы қою керек. Олар
тұздардың жалын түсі арқылы анықтайтын тəжирибе жасап төмендегі кестені
толтыруы керек.
Құты Жалын түсі
Жалын түсіне сəйкес тұз
катиондарын жазыңыздар А Күлгін В Қызыл С Сары
[3]
5. Берілген тұздардың арасынан уақытша кермектілік түзетін тұзды анықтаңыз.
А) МgSO
4
B) MgCl
2
C) Mg(HCO
3
)
2
D) KHCO
3
[1]
6. Төменде берілген тізбекті реакцияны жазып Х затын анықтаңыз.
(a) Ca → Ca(OH)2
CO2
→ X → CaCO
3
1)
______________________________________________________________________
_
2)
______________________________________________________________________
_
3)
______________________________________________________________________
_ [3]
(b) Массасы 29,6 г əк суына көмірқышқыл газының артық мөлшерін қосқанда
түзілген өнімнің массасын есептеңіз.
______________________________________________________________________
________ [2]
7. Зертханалық кабинетте жабыстырмасы жоқ металл тұзы салынған төрт
химиялық стакан бар. Оның біреуінде мыс тұзы, ал екінші стаканда мырыш тұзы,
үшінші стаканда темір (ІІ) тұзы жəне төртінші стаканда темір (ІІІ) тұзы салынған.
Бұл тұздарды анықтау үшін натрий гидроксидінің сулы ерітіндісін қолданады.
27
(а) Төмендегі кестеге төрт металл тұзы мен натрий гидроксидін қосқанда түзілетін
өнімнің
түсі мен металл ионын жазыңыз.
Белгісіз тұздар Алынған тұнбаның
түстері
Тұздағы металл ионы A ақ B Темір (ІІ) ионы C қоңыр D Мыс ионы
[4]
8. Темір шеге тоттану үшін суды қажет етеді.
(а) Темір шеге тоттану үшін тағы қандай зат əсер ету мүмкін. Бір мысал келтіріңіз.
______________________________________________________________________
________ [1] (b) Темір шегенің тоттануы оның массасына қалай əсер етуі мүмкін?
______________________________________________________________________
________ [1] (с) Металдарды коррозиядан қорғаудың бір əдісін ұсыныңыз.
______________________________________________________________________
________ [1]
9. Массасы 20 г мыс пен темір қоспасынан тұратын пластинаны тұз қышқылының
артық мөлшерінде əрекеттестіргенде қ.ж. 5,6 л сутек газы бөлінді. Қоспаның
құрамындағы мыстың массасын анықтаңыз.
[4]
28
Достарыңызбен бөлісу: |