Химиялық элементтердің электртерістігі, валенттілік және тотығу дәрежесі

жүктеу/скачать 82,87 Kb.

бет	3/3
Дата	06.02.2022
өлшемі	82,87 Kb.
	#79616

1 2 3

Байланысты:
valenttilik. tot gu darezhe 2

Li, Na, K ІІ O, Mg, Ca, Ba, Zn
Fe, Со, Ni I, II Cu
I II V II VI II I IV II I VI II H 2
Элементтердің электртерістілігі: Электртерістілік
1 тапсырма
Cu(OH) 2 , Na 2 SO 4 , C 6 H 6 , HNO 3 , C
Ескерту

Валенттілік	Бей Ме
Ме
Валенттілігі тұрақты элементтер
І	H, F.	Li, Na, K
ІІ	O,	Mg, Ca, Ba, Zn
ІІI	B	Al
Валенттілігі ауыспалы элементтер
І, ІІ, ІІІ, III, IV, V	N
II, IV, VI	S
III, V	P
II, III		Fe, Со, Ni
I, II		Cu
II, IV	C	Si, Pb
I, III, V, VII	CI, Br, I

Мысалы: химиялық формулада элементтердің валентілігі химиялық таңбалардың үстінде рим сандармен жазылады.

I II V II VI II I IV II I VI II
H₂O P₂O₅ S O₃ H₂C O₃ Na₂S O₄
Элементтердін тотығу дәрежесі:
Тотығу саны – химиялық қосылысты тек иондардан тұрады деп қарастырғанда әр атомда болатын шартты зарядтың сан шамасы. Бұл ұғым молекуладағы атомдардың күйін сипаттау үшін қолданылады. Кез келген қосылысты ионды қосылыс деп қарастыруға болмайтындықтан.
Тотығу дәрежесу шартты түрде алынады. Тотығу дәрежесінің оң мәні (+) берген электрон санын, ал теріс мәні () қосып алған электрон санын көрсетеді. Элементтердің тотығу дәрежесін белгілегенде алдымен таңбасы, содан соң сандық мәні жазылады.
Мысалы, Mn⁺⁷, S⁺⁶, S ^-2, Cl⁺⁵, O^{- 2}, H⁺¹, т.с.с.

Химияда тотығу дәрежесі ұғымы тотығу-тотықсыздану реакцияларының теңдеулерін, анорганикалық қосылыстардың классификациясын құруда, т.б. пайдаланылады. Тотығу дәрежесінің мәні валенттілікке сәйкес келе бермейді.

Мысалы: метандағы (СН₄) көміртектің тотығу дәрежесі – 4,
метил спиртінде (СН₃ОН) – 2,
құмырсқа альдегидінде (НСНО) – 0, бірақ іс жүзінде жоғарыда аталған қосылыстардың барлығында да көміртек атомы 4 валентті болады.

Элементтердің электртерістілігі:
Электртерістілік - элементтің сыртқы электрон қабатын толықтыруға ұмтылысын сипаттайтын шаманы айтады. Заттардың формулаларын жазғанда электртерістілігі төмен элемент алдымен, ал электртерістілігі жоғары элемент соңынан жазылады. Химиялық байланыстың түзілуі мен оның қасиеттері әрекеттесуші элементтердің атомдарының құрылысына тәуелді болады. Электртерістілік период бойынша солдан оңға қарай, ал топ бойынша төменнен жоғары қарай артады.

Егер байланыс түзуші элементтердің электртерістілігі бірдей болса, ковалентті полюссіз байланыс түзеді.
Байланыс түзуші элементтердің электртерістіліктерінің айырмашылығы аз болса, ковалентті полюсті байланыс түзіледі.

1 тапсырма: конспект жазу.

2 тапсырма: мына қосылыстардың құрамындағы химиялық элементтерідң валентілігін көрсетіңдер.

Li₂O, РСІ₃, MgO, CaC₂, FeСІ₃, NaOH, SiO₂, Н₂SO₃, Ca(NO₃)₂, SO₂,
CH₄, H₂SiO₃, HCl, BaSO₄, H₂O, K₃PO₄, CaCO₃, AgNO₃.
3 тапсырма: мына қосылыстардың құрамындағы химиялық элементтердің тотығу дәрежесін жазыңдар.

Cu(OH)₂, Na₂SO₄, C₆H₆, HNO₃, C₂H₅OH, BaCl₂, Na₂SiO₃, CO₂, BaSO₄
CaCl₂, Cr₂(SO₄)₃, AgCl, K₂Cr₂O₇, H₂O.

4 тапсырма: натрий ортофосфаты, күкірт қышқылы, магний оксиді, осы қосылыстардың молекулалық массаларың анықтап есепте.
Mr(Na₃PO₄) =
Mr(Н₂SO₄) =
Mr(MgO) =

5 тапсырма: (есеп) мына қосылыстың Na₂SiO₃ құрамындағы барлық химиялық элементтердің мөлшерің есептеп шығарындар.

Ескерту: химия пәніне жұмыс дәптер бастап, лекцияны және тапсырмаларды соған орындаған соң, суретке түсіріп платонусқа жүктеңдер. Тапсырмаларды сағат 15.00 дейін орындау керек.

жүктеу/скачать 82,87 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3