4) марганец (VI) қосылыстары, манганаттар, олардың түзілуі, термиялық тұрақтылығы, ерітіндіде диспропорциялануы және тұрақтандыру жағдайлары. Марганец (VI) қосылыстары – марганаттарды кристалды ыдырату арқылы алуға болады
Калий перманганаты:
2KMnO4 → t° K2MnO4 + MnO2 + O2 ↑
Марганаттар – тұрақсыз марганецті оттек қышқылдарының тұздары, олар V, VI және VII тотығу деңгейлерінде бос күйінде болмайды және құрамында MnO43− (гипоманганаттар), MnO42− (марганаттар) және MnO4− (перманганаттар) тетраэдрлік аниондары болады.
Ерітіндіде бұл тұздар қою жасыл түсті және тек сілтілі ортада болады. IN
Бейтарап ортада марганаттар перманганат ионының түзілуімен пропорционалды емес
Күлгін және марганец (IV) оксиді:
3K2MnO4 + 2H2O = 2KMnO4 + MnO2 ↓ + 4KOH
Дәл осындай процесс қышқыл ортада жүреді:
Әрі қарай, марганец (IV) гидраты MnO2⋅xH2O MnO2 түрінде жазылады
3K2MnO4 + 2H2SO4 = 2KMnO4 + MnO2 ↓ + 2K2SO4 + H2O
Марганец (VI) қосылыстары тотықтырғыштық қасиетке ие, бірақ көп әсер еткенде
күшті тотықтырғыштар тотықсыздандырғыш ретінде де әрекет ете алады:
K2MnO4 + Na2SO3 + H2SO4 = MnO2 ↓ + Na2SO4 + K2SO4 + H2O
2K2MnO4 + Cl2 = 2KMnO4 + 2KCl
Марганец (VII) қосылыстары, марганец қышқылының тұздары, перманганаттар, кейбіреулері болып табылады
ең күшті тотықтырғыштар. РН ортасына байланысты перманганат ионы азаяды
әр түрлі дәрежеде:
Қышқыл орта: MnO4-+ 8H + → (+5e) Mn2 + + 4H20 E° 298 = 1,56В
Бейтарап орта: MnO4- + 2H2O→(+ 3e) MnO2 + 4OH– E°298 = 0,60В
Сілтілік орта: MnO4-→ +(1e) MnO4²- E°298 = 0,56В
Мысал ретінде келесі реакцияларды келтіруге болады:
2KMnO4 + 10KI + 8H2SO4 = 2MnSO4 + 5I2 + 6K2SO4 + 8H2O
2KMnO4 + 6KI + 4H2O = 2MnO2 ↓ + 3I2 + 8KOH
6KMnO4 + KI + 6KOH = 6K2MnO4 + KIO3 + 3H2O
Егер тотықсыздандырғыш ретінде марганец (II) қосылысы алынса, онда KMnO4 әсерлескенде
MnO2 қоңыр тұнбасы пайда болады:
2KMnO4 + 3MnSO4 + 2H2O = 5MnO2 ↓ + K2SO4 + 2H2SO4
Калий перманганаты сонымен қатар органикалық қышқылдарды тотықтырады, мысалы, қымыздық қышқылына дейін
Көмір қышқыл газы:
2KMnO4 + 8H2C2O4 = 2MnC2O4 + 10CO2 ↑ + K2C2O4 + 8H2O
