І бөлім. Халық ауыз әдебиеті үлгілері №1. Сабақтың тақырыбы: Батырлар жыры. Ер Тарғын жырынан. Мақсаты
жүктеу/скачать 3 Mb.
|
ҮІ.Түсінгендерін тексеру: Өлеңде не жайлы жырлайды екен? Өлеңнің мәтініне сүйеніп, мына сұрақтарға жауап берсең, қызыл түсті торкөзден «Астана» деген сөз шығады. Осы сұрақтар арқылы өлең мазмұнын әңгімелеп айтуға дайындал. ҮІІ. Қорыту. Бүгін не жайлы өттік? Сонымен, Алматы, Астана қалалары туралы не білдік? ҮІІІ. Үйге тапсырма: 1. түсініп оқу, өзіңе ұнаған әсем қаланың суретін сал. 2. Бағалау. № 90. Тақырыбы: Ұшып келем. Сағи Жиенбаев. Мақсаты: Оқушыны Сағи Жиенбаевтың «Ұшып келем» атты өлеңін мәнерлеп, түсініп оқуға үйрету, өлеңнің өзекті түйінді ойын ашуға жағдай жасау, өз бетінше шығармашылықпен жұмыс істеуге баули отырып, байланыстырып сөйлеуін, шығармашылық ойлауын, қиялдай, құрметтей, әсерлей білу қабілетін дамыту. Түрі: аралас сабақ. Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздену. Көрнекілігі: суреттер, сөзжұмбақ Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа әзірлік. - Балалар, терезеге қараңдаршы. Далада күн сәулесі жарқырап тұр. Бізге сәулесін шашып тұр. Сәуле сендердің тұла бойларыңа тарап, жандарыңды жадыратып тұр. - Кәне, айналамызға жылу сыйлайық, жүздеріңнен күннің көзіндей күлкі кетпесін.
№ 91. Тақырыбы: Тасбақаның шөбі. Әбіш Кекілбай. Мақсаты: Оқушыны Әбіш Кекілбайдың «Тасбақаның шөбі» атты әңгімесін түсініп оқуға үйрету, өзекті түйінді ойын ашуға жағдай жасау, өз бетінше шығармашылықпен жұмыс істеуге баули отырып, байланыстырып сөйлеуін, шығармашылық ойлауын дамыту; табиғатты зертей білуге баулу. Түрі: аралас сабақ. Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздену. Көрнекілігі: суреттер, сөзжұмбақ Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа әзірлік. - Балалар, терезеге қараңдаршы. Далада күн сәулесі жарқырап тұр. Бізге сәулесін шашып тұр. Сәуле сендердің тұла бойларыңа тарап, жандарыңды жадыратып тұр. - Кәне, айналамызға жылу сыйлайық, жүздеріңнен күннің көзіндей күлкі кетпесін.
ҮІІІ. Үйге тапсырма: 1. түсініп оқу, мәтін бойынша сурет салу. 2. Бағалау. № 92. Тақырыбы: Жарық түнде жайлауда. Әбділда Тәжібаев. Мақсаты: Оқушыны Әбділда Тәжібаевтың «Жарық түнде жайлауда» атты өлеңін мәнерлеп, түсініп оқуға үйрету, өлеңнің өзекті түйінді ойын ашуға жағдай жасау, өз бетінше шығармашылықпен жұмыс істеуге баули отырып, байланыстырып сөйлеуін, шығармашылық ойлауын, іздену қабілетін дамыту. Түрі: аралас сабақ. Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздену. Көрнекілігі: суреттер, сөзжұмбақ Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа әзірлік. Мен бүгін көңілді келдім. Кәне, шеңбер құрайық, өзіміздің жақсы көңіл күйімімізді бір- бірімізге берейік. Өйткені көңіл күйіміз жақсы болса қиындықтарды оңай жеңеміз ғой. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау: 1. Жазушы «кісі мінсе кібіртік, бос жіберсең суаяқ құла» деп нені айтып отыр? Қарабала келе жатып нені көрді? Оның есіне халықтың қандай ырымы түсті? («тасбақаның жазғытұрым жер астынан тістеп шыққан шөбін алған адамның қай қалауы да орындалады» ырым бар). ІІІ. Үй тапсырмасын пысықтау: Қандай қазақтың ырымдарын білесің? ІҮ. Мақсат қою кезеңі: 1.Сабақтың мақсатын, тақырыбын хабарлау. 2. Жаңа сабаққа даярлық. Әбділда Тәжібаев – ақын, драматург, ғалым. Көптеген шығармалары шетел халықтарының тілдеріне аударылған. Балаларға арналған «Құрдастар», «Толағай», «Жастық жырлар», т.б. жыр жинақтары бар. Ү. Жаңа сабақ: кіріспе: Әбділда Тәжібаевтың «Жарық түнде жайлауда» атты өлеңін оқи отырып, Қазақтың кең байтақ өмірімен танысайық. Оқулықпен жұмыс: мәнерлеп, түсініп оқу. Қайталанған өлең жолдарын тауып оқы. (1,5). Автор бұл өлең жолдарын неліктен қайталап отыр деп ойлайсың? ҮІ.Түсінгендерін тексеру: Өлеңде не жайлы айтылады? 2. Өлеңнің соңғы шумағындағы сөздерді пайдаланып, сөзжұмбақты шеш. Жарық түнде, жазық дала, жайлауда, Жалықпаймыз атқанша таң сайрауға. Ай астында алтыбақан тербеліп, Үйренгенбіз толқынды жыр толғауға. «Жайлау» сөзі шығады. ҮІІ. Қорыту. Бүгін не жайлы өттік? Сөзжұмбақтан шыққан сөз бойынша шағын әңгіме құра. ҮІІІ. Үйге тапсырма: 1. түсініп оқу, мәнерлеп оқу. № 93. Тақырыбы: Ана тілі. Ғафу Қайырбеков. Мақсаты: Оқушыны Ғафу Қайырбековтың «Ана тілі» атты өлеңін мәнерлеп, түсініп оқуға үйрету, өлеңнің өзекті түйінді ойын ашуға жағдай жасау, өз бетінше шығармашылықпен жұмыс істеуге баули отырып, байланыстырып сөйлеуін, шығармашылық ойлауын дамыту. Түрі: аралас сабақ. Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздену. Көрнекілігі: суреттер, сөзжұмбақ Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа әзірлік. Балалар, бір – біріңе қарап жымиыңдар, жайланып отырып, көздеріңді жұмыңдар. Менің айтқанымды іштеріңнен қайталаңдар. Мен бақытты баламын, Жан дүниемде күн нұрлы Жылуым мол бойымда. Осы жылуды Жер бетіндегі барлық адамдарға жолдаймын. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау: 1. Өлеңді мәнерлеп, жалғастырып оқу. Өлеңде не жайлы айтылады? Ақын өзінің еліне, жеріне, кең сайрап жатқан жайлауына деген сүйіспеншілігін қалай жеткізген? ІІІ. Үй тапсырмасын пысықтау: Осы өлеңді оқығанда өзің қандай сезімде болдың? ІҮ. Мақсат қою кезеңі: 1.Сабақтың мақсатын, тақырыбын хабарлау. 2.Жаңа сабаққа даярлық. Ана тілі туралы қандай өлеңдер жатқа білесіңдер? Қандай мақал-мәтелдер білесіңдер? (Мұхтар Шаханов. «Төрт ана», т.б.). Ү. Жаңа сабақ: кіріспе: Ғафу Қайырбеков – көрнекті ақын әрі жазушы. Ақынның қырықтан астам кітабы жарық көрген. «Ана тілі» өлеңінде қазақ тілінің ерекше қасиеті мен байлығын паш етеді. Оқулықпен жұмыс. Мәнерлеп, түсініп оқу. Жарысып, жалғастырып оқу. Ақын нені ұмытпаспын дейді? Неге тозбайтын асыл сөз? Мыңдаған ақын сен туралы жазса да тауыса алар ма екен? – деп не жайлы айтады? ҮІ.Түсінгендерін тексеру: 1. Өлең жолдарында қазақ тілінің байлығы мен ұлылығы туралы ақын не дейді? Өлеңнің соңғы жолдары бойынша қандай қорытынды шығаруға болады? ҮІІ. Қорыту. «Ана тілім – тірлігімнің айғағы» тақырыбына тіл туралы бір шумақ өлең қосып, шағын әңгіме жаз. ҮІІІ. Үйге тапсырма: 1. Жаттау. 2. Бағалау. № 94. Тақырыбы: Апамның астауы. Оралхан Бөкей. Мақсаты: Оқушыны Оралхан Бөкейдің «Апамның астауы» атты әңгімесін түсініп оқуға үйрету, өзекті түйінді ойын ашуға жағдай жасау, өз бетінше шығармашылықпен жұмыс істеуге баули отырып, байланыстырып сөйлеуін, шығармашылық ойлауын дамыту; баланың анаға деген сүйіспеншілігін, мейірімін сезінуге баулу. Түрі: аралас сабақ. Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздену. Көрнекілігі: суреттер, кесте. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа әзірлік. Күнге қолдарыңды созыңдар. Күннің жомарт сәулелері ананың нәзік алақанындай аялайды, сипалайды, жылытады.Сиқырлы күн барлық өкпе мен мұңды ерітіп жібереді. Жүрегімізді жылу мен махаббатқа толтырады. Барлығы: Күн жарығын алақанға саламын, Жүрегіме басып ұстай қаламын. Ізгі әрі нәзік, жарық, мейірімді, Болып кетер сонда дереу жан-жағым. -Міне, жүрегіміздегі осындай жылумен сабағымызды бастаймыз.
Жазушының апасын сағынған,аңсаған сезімі айтылатын жолдарды тауып, дәптеріңе жаз. (Дүние жүзінде апамның қойнынан аңқып шығар әжелік иістен жағымды не бар екен жалғанда! Бұл жалғанда қас қарая ...) ҮІІ. Қорыту. Үйден алыста болсаң, өз анаңды немесе әжеңді сағынған кезде не деп хат жазар едің? Хат жазып көр. Мінездеу дегеніміз адамның сыртқы келбеті, жүріс-тұрысымен бірге ішкі жан-дүниесін, мінезін, жақсы-жаман қылықтарын суреттеу. ҮІІІ. Үйге тапсырма: 1. түсініп оқу, әңгімелеу, хат жазу. 2. Бағалау. № 95. Тақырыбы: Ана. Баубек Бұлқышев. Мақсаты: Оқушыны Баубек Бұлқышевтің «Ана» мәтінін түсініп оқуға үйрету, ана туралы жазған жазушының жалынды, көркем, әсерлі сөздері арқылы баланың анаға деген махаббат сезімін сезінуге баулу; сөздік қорын байыта отырып, дұрыс сөйлеуге, өз бетінше шығармашылықпен жұмыс істеуге, байланыстырып сөйлеуін, шығармашылық ойлауын дамыту. Анааы сыйлауға тәрбиелеу. Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздену. Көрнекілігі: суреттер, кесте. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа әзірлік. Күнге қолдарыңды созыңдар. Күннің жомарт сәулелері ананың нәзік алақанындай аялайды, сипалайды, жылытады.Сиқырлы күн барлық өкпе мен мұңды ерітіп жібереді. Жүрегімізді жылу мен махаббатқа толтырады. Барлығы: Күн жарығын алақанға саламыз. Жүрегіме басып ұстай қаламын. Ізгі әрі нәзік, жарық, мейірімді, Болып кетер сонда дереу жан-жағым. -Міне, жүрегіміздегі осындай жылумен сабағымызды бастаймыз.
Ана жайлы қандай мақалдарды білесің? (Күннің шуағы – жылы, Ананың құшағы – жылы.). 2. Ақынның сұрағына жауап бер. Бұл кім? «Бала, бала, бала!»деп, Түнде шошып оянған. Түн ұйқысын төрт бөліп, Түнде бесік таянған. (Ана)
2.Мәтіндегі екінші абзацты дауыс ырғағына келтіріп оқы. (Шырылдап жерге түскеннен-ақ сенің бір жақының, ең бір досың, ең бір ұстазың бар. Ол – ана: қара жерді баспай жатып, ...) 3. Мына тіркес сөздерді пайдаланып, «Ана» немесе «Асыл әжем» тақырыбына шағын әңгіме жаз. Тірек сөздер: жақын жан, ыстық алақаны, жұмсақ даусы, айналып-толғанғаны.
№ 96. Тақырыбы: Қанат туралы хикая Мақсаты: Оқушыны Фариза Оңғарсынованың «Қанат туралы хикая» атты өлеңін түсініп, мәнерлеп оқуға үйрету, өлеңнің өзекті түйінді ойын ашуға жағдай жасау, өз бетінше шығармашылықпен жұмыс істеуге баули отырып, байланыстырып сөйлеуін, шығармашылық ойлауын дамыту, мейрімділікке, адамгершілікке баулу. Түрі: аралас сабақ. Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздену. Көрнекілігі: суреттер. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа әзірлік. Күнге қолдарыңды созыңдар. Күннің жомарт сәулелері ананың нәзік алақанындай аялайды, сипалайды, жылытады.Сиқырлы күн барлық өкпе мен мұңды ерітіп жібереді. Жүрегімізді жылу мен махаббатқа толтырады. Барлығы: Күн жарығын алақанға саламын, Жүрегіме басып ұстай қаламын. Ізгі әрі нәзік, жарық, мейірімді, Болып кетер сонда дереу жан-жағым. -Міне, жүрегіміздегі осындай жылумен сабағымызды бастаймыз.
Ана сүтін ақтамағанды, алла жақтамайды. Әкеге қарап ұл өсер, шешеге қарап қыз өсер. ҮІІІ. Үйге тапсырма: 1. түсініп оқу, (жаттап ал), 3 – 4 мақал жазып кел. 2. Бағалау. № 97. Тақырыбы: Бақшада. Машқар Гумеров. Мақсаты: Оқушыны Машқар Гумеровтың «Бақшада» әңгімесін түсініп оқуға үйрету, өзекті түйінді ойын ашуға жағдай жасау, өз бетінше шығармашылықпен жұмыс істеуге баули отырып, байланыстырып сөйлеуін, шығармашылық ойлауын дамыту, оқушыны адалдыққа, батылдыққа тәрбиелеу; Түрі: аралас сабақ. Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздену. Көрнекілігі: суреттер Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа әзірлік. Адамның күлкісі – әлемдегі ең ғажайып құбылыстардың бірі. Адам күлкінің көмегімен таныса да, қоштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Күлкі арқылы көңіл күйлеріңді білдіріліп көріңдер. Бір - біріңе жымиыңдар, күлкілеріңді сыйлаңдар. Рахмет! Ендеше сабағымызды бастайық. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау: 1. Өлең не жайында жазылған? Ақын балапан қанатының сынғанын көріп, қандай ойға келеді? Балапанға ол қандай көмек көрсетті? Неге меніңде екі қанатым бар екен деді? Ақын өзінің қанатым деп кімдерді айтты? Ақынның қандай тілегі бар еді? ІІІ. Үй тапсырмасын пысықтау: Сенің ойың? Қалай ойлайсың сенің қанатың бар ма? ІҮ. Мақсат қою кезеңі: 1.Сабақтың мақсатын, тақырыбын хабарлау. 2.Жаңа сабаққа даярлық. Балалар, сендер бақшада жұмыс істедіңдер ме? Онда қандай жұмыстарды атқардыңдар? Ү. Жаңа сабақ: кіріспе. Машқар Гумеровтың «Бақшада» әңгімесін түсініп оқып, Серіктің картоптың кеселін қалай тапқаны жайлы білейік. Оқулықпен жұмыс. Әңгімені түсіндіріп, жалғастырып оқу. Балалар бақшада не істеді? Серік не нәрсеге таңданды? Картоп ауруы қалай аталады екен? Оны қалай емдеуге болады? Картоп ауруын емдейтін сұйық қалай аталады? («Бордос» ). ҮІ.Түсінгендерін тексеру: 1. Мына жоспарды әңгіме мазмұнына сәйкестендіріп қайта құрап жаз. Кәрімнің картоп ауруын анықтауы. (3) Балалардың бақшаға келуі. (1) Серіктің байқағыштығы. (2) 2.Әңгімедегі Кәрімнің портретін көрсететін тіркестерді тауып жаз. (ақ сұр жүзді, ат жақты, қою қара шашын кейін қайырған бір жігіт ...). Өсімдікті емдеудің тағы қандай жолын білесің? ҮІІ. Қорыту. Портрет пен мінездеудің қандай айырмасы барын білесің бе? Портрет тек кейіпкердің сыртқы бейнесін суреттеп көрсетсе, мінездеуде кейіпкердің ішкі мінез-құлқы мен сыртқы бейнесі, іс-әрекеті бір-бірімен байланыстыра көрсетіледі. ҮІІІ. Үйге тапсырма: 1. түсініп оқу, әңгімелеу. 2. Бағалау. № 98. Тақырыбы: Жылқы. Сәбит Мұқанов. Мақсаты: Оқушыны Сәбит Мұқановтың «Жылқы» атты әңгімесін түсініп оқуға үйрету, өзекті түйінді ойын ашуға жағдай жасау, өз бетінше шығармашылықпен жұмыс істеуге баули отырып, Адамгершілікке, еңбек сүйгіштікке тәрбиелеу. Түрі: аралас сабақ. Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздену. Көрнекілігі: суреттер, кесте. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа әзірлік. Адамның күлкісі – әлемдегі ең ғажайып құбылыстардың бірі. Адам күлкінің көмегімен таныса да, қоштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Күлкі арқылы көңіл күйлеріңді білдіріліп көріңдер. Бір - біріңе жымиыңдар, күлкілеріңді сыйлаңдар. Рахмет! Ендеше сабағымызды бастайық. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау: 1. Портрет дегеніміз не? Мінездеумен қандай айырмашылығы бар? Балалар бақшада не істеді? Серік не нәрсеге таңданды? Картоп ауруы қалай аталады екен? Оны қалай емдеуге болады? Картоп ауруын емдейтін сұйық қалай аталады? («Бордос» ). ІІІ. Үй тапсырмасын пысықтау: Өсімдікті емдеудің тағы қандай жолын білесің? ІҮ. Мақсат қою кезеңі: 1.Сабақтың мақсатын, тақырыбын хабарлау. 2. Жаңа сабаққа даярлық. Жылқы қандай мал? Оның адамға қандай пайдасы бар? Өзің жылқы бағып көрдің бе? Ү. Жаңа сабақ: кіріспе. Сәбит Мұқановтың «Жылқы» атты әңгімесінен жықы малының пайдасы жайлы керекті мәліметтер алайық. Оқулықпен жұмыс. Әңгімені түсініп, жалғастырып оқу. Әңгімеден Мақаңның сөзін тауып оқы. Оның сөзіне сүйеніп, өзіңше қорытынды жаса. Сөздік жұмыс. Қос – шөп шабу, егін салу, егін жинау, жылқыны қысқы отарда бағу кезінде көшіп-қонуға ыңғайлы, тігуі, жығуы оңай баспана. Әңгімеде жылқының аналық мейірімі туралы не айтылады? Жылқының адамға қандай пайдасы бар деп ойлайсың? Батырлар жырындағы жылқының қасиеттерін есіңе түсір. ҮІ.Түсінгендерін тексеру: 1. Әңгімені оқып шыққанда қандай сезімде болдың? Сені таңғалдырған жайт болды ма? 2. Жылқының пайдасы жөнінде айтқан пікіріңді дәлелде.
ҮІІ. Қорыту. Жылқы жасына қарай қалай аталатынын тауып, мына үлгі бойынша дәптеріңе жаз. 1 жаста – құлын, 2 жаста – тай, 3 жаста – құнан, 4 жаста – дөнен, 5 жаста – бесті, (ат).ҮІІІ. Үйге тапсырма: 1. түсініп оқу, жылқының тағы қандай пайдасы бар ? 2. Бағалау. № 99. Тақырыбы: Еріншек. Шәкәрім Құдайбердіұлы. Каталог: ld ld -> Шпаргалка на казахском языке по истории Казахстана 100 м қашықтыққа ұшатын, орақ тәрәздә құрал-бумеранг ld -> Қош келдіңіздер! ld -> Қазақ әдебиет пәніне тест сұрақтары ld -> Сабақ: ана тілі Тақырыбы: Ахмет Байтұрсынұлы «Әліпенің атасы» ld -> Қазақстан тарихы бойынша Ұбт шпаргалкалары а а. Иманов көтерiлiс отрядтарын қаруландыру үшiн – қару-жарақ шығаруды ұйымдастырды ld -> Ақтқбе облысы Байғанин ауданы №3 Қарауылкелді орта мектебі ld -> Сабақтың тақырыбы: Ы. Алтынсарин "Өзен" Мұғалімі: 3 " ld -> Әнші- ақындар шығармашылығы ld -> Есмағамбет Ысмайлов Баласы Қожағұлдың Біржан салмын, Адамға зияным жоқ жүрген жанмын ld -> Өмірбаяны Хронология Қорытынды пайдаланған әдебиеттер жүктеу/скачать 3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|