I. Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың


Берілген мақалдардың қайсысы мәтіннің түйінін ашып тұр?



Pdf көрінісі
бет9/226
Дата09.08.2024
өлшемі2,71 Mb.
#203696
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   226
Байланысты:
ОКУ САУАТТЫЛЫК база (1)

1.Берілген мақалдардың қайсысы мәтіннің түйінін ашып тұр? 
A)Туған елдей ел болмас, туған жердей жер болмас 
B)Талапты ерге нұр жауар 
C)Ерлік пен еңбек – егіз 
D)Атадан ұл туса игі, ата жолын қуса игі 
E)Ерлік тәрбиеден туады 
2.Мәтінде «жаңқадай жандыратын от» дегені не? 
A)Махаббат 
B)Мыңбұлақ 
C)Намыс 
D)Айнабұлақ 
E)Жүрек 
1.15-мәтін 
Ерте көктем шығысымен-ақ әкем қыс бойы көміліп жатқан жүзім бұтақтарын 
ашып, оны ағаштан иіп жасалған арнайы белдеулерге асып қоятын. Бұл – өте 
күрделі, нәзік жұмыс. Қысы бойы жер астында жатқан жүзім бұтақтары кейде 
топырақ астында жатып-ақ бармақтай-бармақтай бүртік шығарып қалады. Оны 
абайсызда жұлып түсіруге болмайды. Әкем топырақ астында көзге көрінбей 
жатқан адам саусақтары секілді жүзім бұтақтарының қай тұста, қалай жатқанын 
алақанымен сипалап білетін. Сол себепті көктемдегі жүзім ашу ісіне өзінен басқа 
тірі пендені жолатпайтын. Мұндайда әкем жүзімнің әр бұтағын қолымен сипалап, 
«Ә, оянып қалдың ба, жарайды, сен де жарық дүниеге шыға ғой», – деп өзінен-өзі 
7


күбірлеп сөйлеп жүретін. 
Әкем үш гектардай жерді алып жатқан жеміс бағындағы алма, өрік, шабдалы, тағы 
басқа мыңдаған түп ағаштардың әрбіреуінің қай жерде, қалай тұрғанын, неше 
жаста екенін, өткен жылы неше бұтағы кесілгенін, қанша жеміс бергенін, биыл 
қайсысына күтім қажеттігін жатқа білетін. Сол себепті ол бақты аралап жүрмей-ақ, 
өзі көздеген жеміс ағашын бірден тауып, оның артық бұтақтарын кесіп, құрт 
түскен жапырақтарына дәрі сеуіп жүретін. 
1.Мәтін авторының әкесі кім? 
A)Күтуші 
B)Орманшы 
C)Бағбан 
D)Жеміс жинаушы 
E)Ағаш егуші 
2.«Ә, оянып қалдың ба, жарайды, сен де жарық дүниеге шыға ғой» сөзі нені 
білдіреді? 
A)Жүзімді жегісі келгендігін 
B)Жарық түссін деген ойын 
C)Құрт түспесін деген ойын 
D)Өсімдікке қамқорлығын 
E)Жүзімді тергісі келгендігін 
1.16-мәтін 
Қалың қар жауған қыстың бір күні Арман қолына күрек алып, есік алдын 
тазалауға кіріседі. Көрші үй жаққа қарап еді, үйге барар жолы тазаланып дап-
дайын болып тұрғанын көрді. Ертеңіне қайта қар жауады. Арман көршісінен 
қалыспайын деп, бұл жолы әдеттегіден жарты сағатқа ерте тұрады. Далаға шығып 
қараса, көрші үйдің есік алды баяғыдай тазаланып қойылыпты. Бірақ бұл жолы да, 
Арман жолды тазалау үшін ертерек тұрса да, көршісінің үйіне жол тазаланып 
қойылғанын көреді. Кездескендегі алғашқы сұрағы: «Сен есік алдындағы қарды 
қалай ғана тазалап үлгересің? Үнемі тап-таза болып тұрады», – дейді. Көршісі 
оған: «Жолды қардан ешқашан тазалаған емеспін. Келіп-кететін достарымның 
көптігінен болса керек, жол өзінен-өзі тазаланып, осылай болады», - дейді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   226




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет