VI тарау
Жұмыс. Қуат. Энергия.
1. Бос орынды толтырыңдар.
Механикалық жұмыс деп_______________________________________________
_______________________________________________________________ атаймыз.
Механикалық жұмыс мына формуламен анықталады:
Жұмыстың өлшем бірлігі_____________________________ белгіленеді.
4. Жұмыстың өлшем бірліктері арасындағы қатынасты жаз.
1 кДж=___________ Дж
1 мДж=___________ Дж
0,1 МДж=_________ Дж
2. Массасы 220 кг құлан жүгірмей-ақ 1,5 м биіктікке секіре алады. Ол қандай жұмыс істейді?
Берілгені: Шешуі:
m =
h =
A-?
Жауабы:________________________________________________________________
3. Жұмысшы құмы бар арбаны 100 Н күшпен итереді. Арбаны 20 м жерге ауыстырғанда ол қандай жұмыс атқарады?
Берілгені: Шешуі:
F=
S=
A-?
Жауабы:________________________________________________________________
4. 500 кПа-ға тең будың қысымымен, бу машинасының поршені 0,4 м-ге ығысты. Поршень ауданы 300 см2 –қа тең. Будың жұмысын есепте.
Берілгені: Шешуі:
p =
l =
S=
A-?
Жауабы:________________________________________________________________
5.Сұрақтарға жауап беру арқылы таблицаны толтыр.
№
|
Сұрақ
|
Жауабы
|
Дұрыс жауабы
|
1
|
Қуаттың қай анықтамасы дұрыс?
|
А) Көлем бірлігіндегі бөлшектер саны;
Б) Көлем бірлігіндегі зат массасы;
В) Жұмыстың орындалу жылдамдығы;
Г) Уақыт бірлігінде дененің өткен жолы.
|
|
2
|
Қуатты қай формуламен есептеуге болады?
|
F=ρgV
A=F*S
N=A/t
N=m/m0
|
|
3
|
Қуаттың негізгі өлшем бірлігі қандай?
|
H
Па
Дж
Вт
|
|
6. Бос орынды толтыр.
1. Қысым деп ___________________________________________________________
________________________________________________________________айтамыз.
2. Қысым формуласымен анықталады:
7. Қуаттың негізгі өлшем бірлігі __________________________________________
8. Қай шама үлкен?
15 Дж және 15 Вт
Жауабы: ________________________________________________________________
800 кг/м3 және 800 Вт
Жауабы: ________________________________________________________________
250 Н және 25 кВт
Жауабы: ________________________________________________________________
9. Массасы 3 т жүк 12 м биіктікке көтерілді. Көтергіш машина двигателінің қуаты 2 кВт. Жүк қандай уақытта көтерілді?
Берілгені: Шешуі:
m =
h =
N=
t-?
Жауабы: ________________________________________________________________
10. Анықтаманы толтыр.
Энергия деп __________________________________________________________
_______________________________________________________________ айтамыз.
11. Схеманы толтыр:
12. Потенциалдық энергия деп _____________________________________________
______________________________________________________________атаймыз.
13. Потенциалдық энергияны есептеу формуласын жаз:
14. Кинетикалық энергия деп _____________________________________________
________________________________________________________________атаймыз.
15. Кинетикалық энергияны есептеу формуласын жаз:
16. Садақпен оқ атқан кезде қандай энергиялық түрленулер болады?
Жауабы: ________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Энергетикалық тұрғыдан реактивті ұшақ пен сұңқардың қайсысының ұшуы тиімді?
Жауабы: ________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Жерге қатысты суреттегі екі дененің потенциалдық энергиялары жайлы не айтуға болады?
Жауабын түсіндір:________________________________
_________________________________________________ m2=3кг
_________________________________________________
m1=6кг
h2=20л
1)Көрсетілген әдістердің қайсысымен дененің потенциалдық энергиясын азайтуға болады? (Дұрыс жауаптың астын сыз)
а) Дене тығыздығын арттыру;
б) Дене массасын азайту;
в) Атмосфералық қысымды азайту;
г) Денені қыздыру.
2) Көрсетілген әдістердің қайсысымен дененің кинетикалық энергиясын арттыруға болады?
а) Дене қыздыру;
б) Ауа ылғалдығын азайту;
в) Дене жылдамдығын арттыру;
г) Денені бояу керек.
3) Шардың доға бойымен қозғалғандағы механикалық энергиясының қандай өзгерістері байқалады? Шар біраз уақыттан кейін неге тоқтайды?
Жауабы: _____________________________________________ 1. 3.
_______________________________________________________ 2.
_______________________________________________________
_______________________________________________________
Деформацияланған серіппенің потенциалдық энергиясының формуласын жаз:
Деформацияланған дененің серпімділік күші:
22. Екі бірдей металл шар (m1=m2) әртүрлі жылдамдықпен еден бетімен қозғалып келеді.Мұндағы v1=3v2. Денелердің кинетикалық энергиясы жайлы не айтуға болады?
Берілгені: Шешуі:
m1=m2
v1=3v2
Ек1, Ек2-?
Жауабы:________________________________________________________________
23. Күш моменті деп _____________________________________________________
_______________________________________________________________ айтамыз.
24. _____________________________________________________________________
_____________________________________________________ иіндік деп аталады.
25. Күш иіні деп _________________________________________________________
________________________________________________________________айтамыз.
26. Күш моменті _____________ белгіленеді, есептеледі.
27. Моменттер ережесін тұжырымда: _______________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
28. Анықтаманы толықтыр.
1. Жай механиздер дегеніміз _______________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Жай механизмдерге ___________________________________________________
_______________________________________________________ мысал бола алады.
3. Рычаг дегеніміз _______________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
4. Иінді таразының тепе-теңдік шарты: ______________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
29. Таяқтағы жүктің қай орналасуында оның ауырлық күшінің моменті үлкен болады?
Жауабы: ________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
30. Анықтаманы толтыр:
1) Блок дегеніміз ________________________________________________________
________________________________________________________________________
2) Жылжымалы блок дегеніміз _____________________________________________
________________________________________________________________________
3) Қозғалмайтын блок дегеніміз ____________________________________________
________________________________________________________________________
31. Жылжымалы блок көмегімен жүк 0,9 м биіктікке көтерілді. Жіптің бос ұшы қандай ұзындыққа созылды?
Жауабы: ________________________________________________________________
________________________________________________________________________
32. Темір шарлар суреттегідей рычагта орналасқан. Егер шарларды суға салсақ, тепе-теңдік өзгере ме?
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
__________________________________________
33. 10 Н күшпен жіпті тартып қандай жүкті көтеруге болады? Блок массасы 250 г.
Берілгені: Шешуі:
m =
F=
M1-?
Жауабы:________________________________________________________________
34. Механиканың алтын ережесі: ___________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________
35. Анықтаманы толықтыр.
1. Толық жұмыс дегеніміз_________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. Механизмнің ПӘК-і дегеніміз ___________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. ПӘК-ті есептеу формуласы:
4. ПӘК үнемі ___________________________болады, себебі____________________
________________________________________________________________________
5. ПӘК-ті арттыруға болады, егер __________________________________________
________________________________________________________________________
Жалпы әдебиеттер
Р. Башарұлы, У. Тоқбергенова, Д. Қазақбаева. «Физика және Астрономия» 7-сынып оқулығы. А., «Атамұра» 2003
Я.И.Перельман «Занимательная физика» Книга 1. М., «Наука» 1986
Я.И.Перельман «Занимательная физика» Книга 2. М., «Наука» 1986
Қ.Р.Мекебаев, Ж.С.Мешетова, К.Т.Уразбаева «Астрономия. (оқу құралы)» Семей-2005
«7 класс» Электронный учебник
Достарыңызбен бөлісу: |