III. Қорытынды. Абайдың қазак мәдениетіне қосқан тағы бір үлесі Ақыл мен Жүректіңрахатын заман талабына сәйкес шешуінде жатыр. Бұл мәселе ежелденШығыс өркениетінде жан-жақты талқыланған. Әл-Фараби мен суфизм фәлсафасында белгіленген екі бағыт кейін де талай ғұламаларды толғандырды. Абайдың пікірі бойынша, ақылды жетілдіру үшін Солтүстіктен Логосты, Білімді қабылдау қажет. 25-сөзінде ол орыс тілі, оның мәдениеті арқылы Eypoпa өркениетін меңгеру қажет дейді. Алайда, бұдан Абай Ресей империясының саясатын қолдады деген пікір тумау керек, ол отаршылық әкімшіліктің итаршыларын қатты сынға алады: Мәз болады болысың, Арқаға ұлық қаққанға. Шелтірейтіп орысың Шенді шекпен жапқанға. Ұлттық мәдениеттің қорғаушысы деп Абай Руханилықты, Имандылықты, Сезімді ұсынады Ақыл, Ерік және Жүрек таласы соңғысының пайдасына шешіледі.
Пайдаланылған әдебиеттер :
Қазақстан тарихы. Очерк. 149-174-бб.
Қазақстан тарихы. 5-томдық 2-том., 2-бөлім, 1-2 тараулар.