Ііі халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары
Ғылыми жетекшінің аты-жөні
жүктеу/скачать 7,21 Mb. Pdf көрінісі
|
3 том (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Тірек сөздер: Мырзағұл, Сарышолақ, патша өкіметі, отарлау саясаты. Аннотация
- Ключевые слова: Мырзагул, Сарышолак, правительство короля, колонизация политикa. Annotation
- Key words: Myrzagul, Sarysholak, kings government, colonization policy.
|
Ғылыми жетекшінің аты-жөні: филол.ғ.к., доцент Амангазиева М.К. ЕЛ ТӘУЕЛСІЗДІГІ ҮШІН КҮРЕСКЕН БИ – МЫРЗАҒҰЛ ШЫМАНҰЛЫ Мырзагулова Ә. А. С.Бәйішев атындағы Ақтөбе университетінің 2-курс студенті Аннотация: мақалада ел тәуелсіздігі үшін күрескен Мырзағұл Шыманұлының өмірбаяны туралы айтылған. Тірек сөздер: Мырзағұл, Сарышолақ, патша өкіметі, отарлау саясаты. Аннотация: В статье говорится о биографии Мырзагула Шымановича, который боролся на пути независимости страны. Ключевые слова: Мырзагул, Сарышолак, правительство короля, колонизация политикa. Annotation: In the article it is said about biography of Myrzagul Shymanovich, who fought on the path of independence of the country. Key words: Myrzagul, Sarysholak, kings government, colonization policy. 171 Күні бүгінге дейін ескерусіз келе жатқан дүниелердің бірі Мырзағұл би Шыманұлының билік кесімділері мен шешендік сөздерінің жиналып жарияланбауы. Ақтөбе топырағында дүниеге келіп, 1908 жылы Орынбор түрмесінде бақилық болған. Мырзағұл жайлы қазіргі баспасөз бетінде қарама-қайшы пікірлер ұшырасады. Қалай делінсе де бір мәселенің басы ашық, Мырзағұл елі мен жері үшін күресті. Кешегі қылышынан қан тамған қызылдардың өзі мұны жоққа шығара алмады, өзге болыс пен биді жерден алып жерге салып жатқанда «Қазақ совет энциклопедиясында» «Мырзағұл Шыманұлы...1903-жылы Біршоғыр, Шалқар станциясында басталған шаруалар көтерілісін басқарды...Патша өкіметінің отарлық саясатына ашықтан-ашық қарсы шықты»[1,99] деп жазды. Бұл артық боп кетпесін деп сан мәрте тексерілген, әлденеше екшеуден, одан соң Орталық Комитеттің идеология бөлімінің сүзгісінен өткізілген, ақиқат растығына пәленбай дәлелі болған соң ғана таңбаланған мәлімет.Тағы да қайталап айтайық, әйтпесе болыс һәм би болған адам туралы мұндай сөз жазылмайды. Сондықтан Мырзағұлдың халық қамын жегендігінің үлкен айғағының бірі осы мәлімет десек қате баспаймыз. Оның ғұмырнамасын ресми түрде қысқаша қайырсақ мынадай болып шығады. 1872-1879 жылы Ырғыз уезіндегі Аралши болысын басқарған. 1878 жылы қазақ зиялыларының депутатциясы құрамында Санк-Петербург пен Москваға барып, ІІ Александр патшаның қабылдауында болып, Станислав ленталы күміс медальмен марапатталған. 1879- 1887жылдары Тілеу руының аға биі. 1891-1908 жылдары екі рет Шеңгелді болыстығына болыстыққа сайланған. Шалқар қаласында 2 кластық орыс-қазақ мектебін ашқан. 1901-1905 жылдары Орынбор-Ташкент теміржолын салуға қатысқаны үшін Орынбор әкімшілігінен «Мақтау грамотасын» алған. Осындай әкімшілік қызметтерде жүргенімен ел мүддесін көздеген. 1882 жылы маусымда өткен Орал, Торғай, Закаспий облыстарында болыстары мен билерінің құрылтайында шығып сөйлеп, патша үкіметінің жер саясатын ашық сынаған. Отаршылдарға жер бермеу үшін күрескені себепті 1891 жылы 15 қаңтарда болыстықтан босатылып, 6 айға сотталып, Орынбор түрмесіне жабылған. Отарлық езгіге қарсы толқулар мен көтерілістер ұйымдастырғаны үшін екінші рет сотталып, 1908 жылы Орынбор түрмесінде отарлаушылар қолынан қаза табады. Сүйегі Орынбордағы мұсылмандар зиратында. Туған жері Шалқар қаласындағы орталық көшеде ескерткіші бар. Көше атауы берілген. жүктеу/скачать 7,21 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|