Инженерлік пәндер және тиісті практикалар кафедрасы


Электронды сұлбалардың көмекші, пассивті элементтері



бет6/7
Дата29.09.2024
өлшемі1,34 Mb.
#205315
1   2   3   4   5   6   7
Байланысты:
9-такырып

Электронды сұлбалардың көмекші, пассивті элементтері
Электронды сұлбалардың көмекші және пассивті элементтеріне резисторлар, конденсаторлар, индуктивті катушкалар және трансформаторлар жатады.
Резисторлар температурада, рұқсат етілген жұмыстық диапазонда анықталған номиналды кедергімен, кедергінің номинальды мәннен ауытқумен (немесе қателікпен), шашырау қуатымен және кедергінің температура коэффициенттімен сипатталады. Үлкен жиілікті аудандарда резистордың тұрақты ток кезіндегі эквивалентті сұлбасы (моделі) мынадай: резисторға қоршаған ортаның шығын кедергісі параллель, өзара индуктивтілік тізбектей, ал оған паразитті орналастырылған сыйымдылық параллель жалғанады.
Конденсаторлар температурада, рұқсат етілген жұмыстық диапазонда сыйымдылықтың анықталған номинальды мәнімен, номинальды мәннің қателігімен (сыйымдылықтың ауытқуымен), жұмыстық кернеуімен , сыйымдылықтың температуралық коэффициентімен сипатталады. Конденсатордың шығын шамасы шығынның тангенс бұрышымен немесе төзімділікпен (добротность) анықталады, ал шығынның тангенс бұрышы төзімділікке кері шама . Бұл шама диэлектриктің материалының шығынына және конденсатордың металдық элементтерінің шығынына байланысты. Конденсатордың эквивалентті сұлбасы мынадай: конденсатордың өзіндік сыйымдылығына изоляция кедергісі параллель, ал оған тізбектей шығын кедергісі және индуктивтілік қосылады.
Индуктивті катушка температурада, рұқсат етілген жұмыстық диапазонда индуктивтіліктің нақты номиналды мәнімен, қателікпен (немесе қажетті индуктивті ауытқумен) және индуктивтіліктің температуралық коэффициентімен сипатталады. Катушкадағы шығын эквивалентті сұлбадан анықталады, ол екі параллель қосылған тізбектен құралған: біріншіде, өзіндік индуктивтілік катушкадағы кедергінің шығынымен тізбектей қосылады және екіншісінде, өзіндік катушка сыйымдылығының сыйымдылықтағы шығынмен тізбектей қосылады.
Трансформатор дегеніміз бір кернеудегі айнымалы токты сол жиіліктегі айнымалы токтың екінші кернеуіне түрлендіретін статикалық электрмагниттік аппарат.

Жартылай өткізгішті диодтар


Жартылай өткізгішті диодтар деп бір электрлік өткелі және екі шықпасы бар жартылай өткізгішті аспапты айтады. Электронды-кемтіктік ауысуды алу тәсіліне байланысты жартылай өткізгішті диодтар екі түрге: жазық және нүктелік деп бөлінеді.
Түзеткіш диодтар. Айнымалы токты түзетуге тағайындалған жартылай өткізгішті диодты түзеткіш деп атайды. Мұндай диодтар жазық болып табылады.
ВАС түзеткіш диодтардың негізгі сипаттамасы болып табылады. Кремнийден жасалған диодтарға рұқсат етілген кері кернеуі 1000 ... 1500 В-қа, ал германийден жасалған диодтарға – 100 ... 400 В-қа жетеді. Кремнийлі диодтар – 60…+150ºС, ал германийлі диодтар – 60 …+85ºС температура кезінде жұмыс істей алады. Төменгі кернеулі түзеткіш құрылғыларда германийлі диодтар қолданылады.
Стабилитрон. Жартылай өткізгішті стабилитрон деп электрлік тесілу режимінде жұмыс істейтін кремнийлі диодты айтады және кернеуді тұрақтандыруға арналған. Тағайындалуы – тұрақты кернеуді қамтамасыз ету. Стабилитрон шартты графикалық белгіленуі:

Негізгі параметрлері:

1. Тұрақтандыру кернеуі ;
2. Дифференциалдық кедергі ;
3. Тұрақтандыру кернеуі температуралық коэффициенті мұндағы қоршаған ортаның температурасы.
Туннельдік диод. Бұл р-п өткелі арқылы заряд тасмалдаушылардың туннельдік құбылыс кезінде өту механизмін пайдаланатын және ВАС-да дифференциалдық кедергісінің теріс мәндік облысы бар диод. Туннельдік диодтың шартты графикалық белгіленуі:

Варикап. Бұл сыйымдылығын электрлік жолмен өзгертіп басқаруға болатын конденсатордың ролін атқаратын диодтардың түрі. Мұнда р-п өткелінің тосқауылдық сыйымдылығының кері кернеуге тәуелділігі пайдаланылады. Варикаптың шартты графикалық белгіленуі:

Варикаптардың негізгі параметрлері :
номиналды сыйымдылығы.
жұмыстық кернеу интервалында сыйымдылық бойынша жауып кету коэффициенті (коэффициент перекрытия по емкости).
варикаптың сапалығы.
СТК – сыйымдылықтың температуралық коэффициенті.
рұқсат етілген максималды кері кернеу.
рұқсат етілген максималды тарайтын қуат.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет