62. Оқушымен мұғалімнің қарым –қатынас мәдениетін жазыңыз
Педагогикалық қызметтің әр қадамын шығармашыл, қайталанбайтын және үнемі жаңа болуын талап етуге болмайды. Бірақ педагогикалық нормативтердің кері әсері де үлкен. Репертуарлық, жанама, педагогикалық теорияға деген жек көрініштілік, педагогикалық ойлаудың догмалылығы, педагогикалық ұстанымға жоғарыдан түскен нұсқау, өзгенің іс-тәжірибесін қабылдау-міне, келеңсіз құбылыстардың толық емес реті, бұл диалектикалық табиғатты білмей нормативтерді игеру деген сөз. Мұғалім қызметінде педагогикалық ғылымнан тартылған жіптер өзара түйіседі, ең соңында, барлық алыңған білімдер іске асады.
Педагогикалық қызметтің дамуының жоғары деңгейін, педагогикалық технологияны игергенін сипаттай отырып, педагогикалық шеберлік педагог тұлғасын, оның тәжірибесін, азаматтық және кәсіптік ұстанымын сипаттайды. Мұғалімнің шеберлігі- бұл тұлғаның тұлғалық- іскерлік сапасы мен ерекшеліктерінің синтезі, ол педагогикалық үрдістің жоғары тиімділігін қамтамасыз етеді.
Балалармен қарым-қатынас жасау – бұл толассыз шығармашылық. Бір сабақтын өзін ғана сәл еске түіріңізші. Мұнда балалармен дұрыс қарым-қатынасты ұйымдастыруда шешуге тура келетін қаншама педагогикалық айла-әрекеттер, қарама-қайшылықтар, қақтығыстар, проблемелар туындайды десеңізші. Осының барлығы қас-қағым сәтте ойластырылуы тиіс. Міне сондықтанда педагогикалық қарым-қатынас - әрине, шығармашылық. Оның өзі қалайша нақты көрінеді.
Біріншіден, сіздер өздеріңіз жақсы сезіп отырғандай, қарым-қатынас шығармашылығы ақпаратты бере білуде көрінеді: оны әңгімелесушіге дәл бағыттап, айқын бейнелі сөзді таба білуде. Сабақта ақпаратты сұрыптаудың, құрудың және оны берудің осындай шығармашылығы болмасын делік – сонда бірден оның тартымдылығы жоғалып, іш пыстыра бастайды.
Ал балалармен өзара қатынасты ұйымдастыруда шығармашылық қалай көрінеді? Тек шығармашылық ғана өзара қатынсаты сапқа тұрғызудың, дамытудың күрделі өнерінде аса маңызды бола түседі. Өйткені біздің балалармен іскерлік әрекетіміз өзара қатынастың «көп қабатты сарайын» тұрғызудан басталады. Тек өзра қатынса қана көп жағдайда балалардың біздің пәнге, мектепке, сыныпқа деген көзқарасына ықпал ететінін ұмытпаған жөн.
Балалармен қарым-қатынас жасаудың психологиялық дәл жолын қалай табуға болады, қарым-қатынса арқылы нысаналы педагогиклық ықпалды қалай ұйымдастыруға болады?
Балалармен әңгімелескенде әрекет ету жүйесін стандартсыз құруды үйрен – оның жеке басының жай-күйін, жалпы психологиялық жағдайын, ең ақырында, өзінің жеке педагогикалық дербестілік ерекшелігіңді ескер.
Педагогтың қарым-қатынас жасау шағармашылығындағы тағы бір жағдай – бұл шығармашылығының өздігінен-реттелетін процесі: өзінің психологиялық күінді меңгере білу, әр алуан психологиялық кедергілерді жеңу, өзінің шығармашылық сезімінді шабыттандыру, әр қашан шат көнілді, әрі оптимист бола білу. Педагогтың көңіл-күйі топқа бірден әсер ететінің сіздер, сірә, байқаған боларсыздар. Осыны есте сақтаңыздар, өзіңе билік жүргізе білуді үйреніңіздер.
Жеткіншектердің психологиялық және физиологиялық ерекшеліктерін ескеру. Баланы орынды мақтау мен жағымды қасиетін көре білу. әр баланың бойындағы жағымды қасиетті іздеңіз, соған сүйене отырып, басқа жақтарын түзеуге әрекет етіңіз. Баланы орынды мақтау мен жағымды қасиетін көре білу. әр баланың бойындағы жағымды қасиетті іздеңіз, соған сүйене отырып, басқа жақтарын түзеуге әрекет етіңіз. Бала көңілсіз, мазасызданып отырғанын байқасаңыз, оны көп мазаламай сабақтан соң оңаша сөйлескен жөн. Бала көңілсіз, мазасызданып отырғанын байқасаңыз, оны көп мазаламай сабақтан соң оңаша сөйлескен жөн. Педагог екендеріңізді танытып, жан дүниесін түсінуге өзіндік кілтін табуға тырысыңыз. Педагог екендеріңізді танытып, жан дүниесін түсінуге өзіндік кілтін табуға тырысыңыз. Қандай жағдай болмасын сабырлық танытып, бала өз қатесін түсінетіндей жағдайға келіңіз. Қандай жағдай болмасын сабырлық танытып, бала өз қатесін түсінетіндей жағдайға келіңіз. Қателік сізден кетсе, онаша болғанда өз қателігіңізді мойындаңыз. Қателік сізден кетсе, онаша болғанда өз қателігіңізді мойындаңыз. Бар балаға бірдей қатал болмаңыз, сабақ үстінде қорқып отырған бала мұғалімнің айтқанына зейін сала алмай, шашыраңқы отырады. Бар балаға бірдей қатал болмаңыз, сабақ үстінде қорқып отырған бала мұғалімнің айтқанына зейін сала алмай, шашыраңқы отырады. Баламен адал болыңыз. Баламен адал болыңыз. Балалардың шошып отырғанын байқаған кезде, әзілдесіп, олардың бойларындағы қысымды сейілдетуге тырысыңыз. Одан бала тәртіпсіз болып кетпейді, басыңызға шығып алмайды. (қызықты жұмбақ) Балалардың шошып отырғанын байқаған кезде, әзілдесіп, олардың бойларындағы қысымды сейілдетуге тырысыңыз. Одан бала тәртіпсіз болып кетпейді, басыңызға шығып алмайды. (қызықты жұмбақ) Бұндай юморды балалардың шаршағанын байқаған кезде де 1-2 минуттық пайдаланған тиімді. Егер сабағыңыз қызықты болса, балалар да қызығатындай етіп түсіндіріңіз. Егер сабағыңыз қызықты болса, балалар да қызығатындай етіп түсіндіріңіз.9 Егер балаға мол мейірімділікпен қарасаңыз, ол да сізге солай қарайтын болады. Сіз оларға қалай қарым-қатынас жасайсыз, олар да сізге солай қарым-қатынас жасайды. Егер балаға мол мейірімділікпен қарасаңыз, ол да сізге солай қарайтын болады. Сіз оларға қалай қарым-қатынас жасайсыз, олар да сізге солай қарым-қатынас жасайды. Бала сіздің оған қамқорлық жасап тұрғаныңызды сезінуі керек. Бала сіздің оған қамқорлық жасап тұрғаныңызды сезінуі керек. Егер оқушыны жамандай берсеңіз,ол одан әрі жаман бола береді, ал егер жақсы қасиетін көріп қалып, мақтай берсеңіз, онда ол мақтауға тұрарлықтай қылықтар істеуге ұмтылып тұратын болады. Егер оқушыны жамандай берсеңіз,ол одан әрі жаман бола береді, ал егер жақсы қасиетін көріп қалып, мақтай берсеңіз, онда ол мақтауға тұрарлықтай қылықтар істеуге ұмтылып тұратын болады. Өз сыныбыңызды мектептегі ең үлгілі, ең тәртіпті, ең ұйымшыл сынып деп таныңыз Өз сыныбыңызды мектептегі ең үлгілі, ең тәртіпті, ең ұйымшыл сынып деп таныңыз
Достарыңызбен бөлісу: |