Қысқаша түйіндеме
жүктеу/скачать 4,06 Mb.
|
| Дереккөз: ҚР БҒМ
ШЖМ-те 55 331 мұғалім қызмет атқарды, олардың 82% жоғарғы санаты болды (ҚР - 89%). Жоғары және бірінші санаттағы мұғалімдердің үлесі ШЖМ барлық мұғалімдердің жалпы санының 42% құрады. Өз кезегінде, ШЖМ жоғарғы санаттағы мұғалімдердің үлесі республика бойынша 9,8% орташа көрсеткішінен екі есе аз (ҚР - 18,3%). 2015-2016 оқу жылында ШЖМ 491 пән мұғаліміне қажеттілігі болды (оның ішінде 101 математика пәнінің мұғалімі, 80 ағылшын тілі мұғалімі).6 ШЖМ мұғалімдерінің сапалық құрамының талдауы Павлодар, Жамбыл және Қарағанды облыстары жоғарғы санаты бар мұғалімдердің үлесі бойынша көшбасшы екенін көрсетті (2.2.8-сурет). Олардың неғұрлым аз үлесі Қызылорда, Атырау және Батыс Қазақстан облыстарында тіркелді. Біліктілігі жоғары мұғалімдердің үлестірудегі үйлесімсіздік ШЖМ мұғалімдеріне осындай мектептердің жұмыс істеу ерекшелігін ескере отырып, әдістемелік қолдау көрсету қажеттілігін көрсетеді. Одан басқа, қосарлы сыныптар жағдайында балаларды оқытуда ШМЖ педагогикалық қызметкерлерді де, оқушыларды да ынталандырудың сараланған тәсілдерін қолдануды талап етеді. .2.8 - сурет. Жоғары санатымен ШЖМ мұғалімдерінің үлесі,%, 2015 жыл Дереккөз: ҚР БҒМ ШЖМ әдістемелік және технологиялық қолдауды ресурстық орталықтардың (РО) мұғалімдері көрсетті. Жақын жерде орналасқан ШЖМ жұмысын сүйемелдеу үшін базасында керекті білім беру ресурстары бар білім беру ұйымы Ресурстық орталық болып табылады. ШЖМ оқушылары жыл сайын РО базасында онкүндік үш сессияға қатысады. Сессияаралық мерзімде ШЖМ-да оқыту тірек мектептер мұғалімдерінің қатысуларымен және қашықтықтан оқыту технологияларының көмегімен өтеді. Соңғы бес жылда елімізде өзінің қолдауымен 463 ШЖМ қамтитын 148 РО құрылды. Ресурстық орталықтардың базасында 48 260 бала білім алды. 102 РО оқушыларды көлікпен тасымалдайды, 46 интернаттары бар. Толық жиынтықталған мектептермен салыстырғанда ШЖМ білім беру сапасының саралануы шешуді талап ететін негізгі мәселелердің бірі болып табылады. PISA-2012 халықаралық зерттеуінің нәтижелері бойынша ШЖМ оқушыларының тапсырмаларды орындау пайызы ҚР бойынша орташа көрсеткіштен төмен. Мысалы, жаратылыстанудан ШЖМ оқушылары тапсырманың 35% орындады, өз кезегінде республика бойынша бұл көрсеткіш 40% тең болды. Бес пайыздық айырмашылық мәтінді оқу нәтижелерінде де сақталады. Одан басқа, ШЖМ оқушылары ҰБТ орташа балы бойынша да артта қалғандары байқалады. 2015 жылы осындай мектептердің түлектері орташа есеппен 74,9 балл жинады, бұл ел бойынша орташа көрсеткіштен (79,4 балл) бес балға төмен. ШЖМ инфрақұрылымы және желісінің жабдықталуы да сапасы жағынан республика бойынша орташа көрсеткіштен төмен. Осылайша, ШЖМ 83% және РО 75% кең жолақты интернет қолжетімді болмады. ШЖМ 42,5% бейімделген ғимараттарда жұмыс істеді. ШЖМ мұғалімдерінің сапалы жұмысын қамтамасыз ету үшін арнайы жағдай жасаудың маңыздылығын да атап өткен жөн. Мұндай жағдайлар бірнеше аралас пәндерді оқыту қажеттілігін ескере отырып, білікті мамандарды ЖОО-да даярлауды қамтиды. 2015 жылы ШЖМ мұғалімдерін алты аралас мамандық - «Химия-Биология», «Математика-Физика», «Математика-Информатика», «Физика-Информатика», «География-Тарих», «Тарих-Дінтану» бойынша даярлайды. Ресурстық орталықтар мұғалімдерінің жұмысына қосымша ақы төлеу мүмкіндігін қарауды да атап өткен жөн. ҚР Білім және ғылымды дамытудың 2016-2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын (БҒДМБ) жүзеге асыру шеңберінде 2020 жылға дейін ресурстық орталықтардың санын 200 бірлікке арттыру жоспарланды. Бұл шаралар шалғай елді мекенде тұратын балаларды қосымша білім беру ресурстарымен қамтуға мүмкіндік береді. 2015-2016 оқу жылының басында елде білім беру ұйымдары болмаған ауыл елді мекендердің саны 1 523 құрады. Онда мектеп жасындағы 27 363 бала тұрды (2014ж. - 31 420). Осындай елді мекендердің саны оларды қайта құру және жою есебінен қысқарды. Осындай балалар үшін білімнің қолжетімділігі туралы мәселенің шешімі ретінде ЖАО мектепке, мектептен үйге көлікпен тасымалдауды қамтамасыз етті. Жалпы ел бойынша күн сайын көлік тасымалын ұйымдастыру мәселесі мектептері жоқ ауыл елді мекендерде тұратын балалардың 91% (24 903) үшін шешілді. Оның ішінде балалардың 77% (21 165) мектеп автобустарының қызмет көрсетуін пайдаланды, 14% (3 738) мектепалды интернаттарда тұрды. Көлік тасымалымен қамтылмай қалған 9% (2 460), 88 - пәтерде, 628 - туыстарында тұрды және 1 744 оқушы мектепке өздері келген. Оқушыларды күн сайын 813 автобус тасымалдады. 2015-2016 оқу жылының басында 32 қосымша автобус алынды. Дегенмен, арнайы көліктің 184 бірлігіне қажеттілік сақталуда. Көлік тасымалын ұйымдастыру мәселесі 382 ауылдық елді мекенде 4 696 мектеп жасындағы бала тұратын Шығыс Қазақстан облысында өзекті. Олардың ішінде 975 бала мектепке дейін көлік тасымалымен қамтылмады (пәтерде/туыстарында тұрды/өздері жетті). Елімізде оқушыларға қосымша білім берудің әр түрлі мүмкіндіктерін ұсыну бойынша іс-шаралар қолданылады. 2015 жылы оқушыларды қосымша білім беру ұйымдарымен қамту мектеп жасындағы балалардың 24,5% (673 219) құрады. Өз кезегінде 2012 жылғы көрсеткіштен (563,8 мың) өсімі 20% (109,4 мың бала) құрады. Батыс Қазақстан (60,4%), Шығыс Қазақстан (51,2%) және Солтүстік Қазақстан (42,9%) облыстарында балалардың неғұрлым көп саны мектептен тыс қосымша білім беру ұйымдарына қатысты. Қамтудың төмен көрсеткіші (11%) Алматы облысында байқалды. 2012 жылмен салыстырғанда қосымша білім беру ұйымдарының желісі 34% өсті және 2015 жылы 860 бірлікті құрады (2.2.9 - сурет). .2.9 - сурет. Қосымша білім беру ұйымдары оқушыларының желісі және контингенті жүктеу/скачать 4,06 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|