Осылайша, елдің мектептегі білім беру жағдайының салыстырмалы талдауы оның дамуының негізгі аспектілерін белгіледі. Мектеп жасындағы балалар санының жыл сайын өсуі, үш ауысымдық мектептердің болуы сияқты білім берудің жаңа объектілерін жедел қарқынмен енгізу қажеттілігін дәлелдейді. Ауылдық және қалалық мектептер оқушыларының академиялық көрсеткіштердегі сақталып отырған айырмашылық ауыл мектептері мұғалімдерінің кадрлық әлеуетін жетілдіру қажеттілігіне байланысты. Еңбекақының сәйкес деңгейімен қатар мұғалімнің мансаптық баспалдағын әзірлеу және енгізу ЖОО неғұрлым перспективалық түлектерін мамандыққа тартуға мүмкіндік береді. Мектептер ұсынатын білім беру қызметтерінің сапасын объективті бағалау үшін білім беру ұйымдарының мемлекеттік аттестациясының қолданыстағы жүйесін қайта қарау керек. Мектептер аттестациясының қолданыстағы үлгісінің (өтті/өтпеді) орнына сатылы үлгіні енгізу өзекті. Аттестация нәтижелерін алғаннан кейін мектептің тиімді ілгерілеуі оларға әдістемелік және кеңестік қолдау көрсету шараларын әзірлеуді талап етеді.
Мектеп дамуының барлық басты бағыттарын жүзеге асыру сапалы инклюзивтік білім беруді – елдің әр оқушысы үшін тең білім беру мүмкіндіктерін қамтамасыз ету бойынша Қазақстанға жүктелген міндетті орындауға мүмкіндік береді.
1 Fadel, Bialik and Trilling (2015), Four-dimensional education: the competencies learners need to succeed.
2 «Ай-Нұр» ЖЛГ, Іле ауданы, «Арыстан» мамандандырылған лицейі, Талғар ауданы, «Дана» БМ, Талғар ауданы.
3 «Светоч» ОМ ЖМ, Целиноград ауданы
4 Шағынжинақты мектеп – білім алушылар контингенті шағын, сынып-жинақтары біріктірілген және оқу сабақтарын ұйымдастырудың өзіндік нысаны бар жалпы білім беретін мектеп (ҚР «Білім туралы» Заңы 09.04.2016ж. енгізілген өзгертулер мен толықтырулармен)
5 Астана және Алматы қалаларында ШЖМ жоқ.
6 Деректерді «Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы» РМҚК ұсынды.
7ЮНЕСКО, 1994, «The Salamanca statement and framework for action on special needs education» (Саламанка жиектемелік келісімі және ерекше қажеттіліктері бар балалардың білімі туралы өтініш), Саламанка, Испания.
8 Arnesen, A. & Lundahl, L. (2006). Still Social and Democratic? Inclusive Education Policies in the Nordic Welfare States. Scandinavian Journal of Educational Research, 50(3), 285-300.
9 «НЗМ» ДББҰ деректері
10 2011-2020жж. БДМБ жүзеге асырумен игілік алушылардың қанағаттану деңгейін бағалау
11 OECD, (2005). Teachers Matter: Attracting, Developing and Retaining Effective Teachers: POINTERS FOR POLICY DEVELOPMENT (б. 1-18). OECD publishing. http://www.oecd.org/edu/school/48627229.pdf арқылы қолжетімді
12 OECD (2014), “Indicator D6: What does it take to become a teacher?” в Education at a Glance 2014: OECD Indicators, OECD Publishing.
13 Немцан Т.Н. Ауылдық елді мекендер мен шағын қалалар білім беру ұйымдарында энергия және су үнемдеуді енгізу мүмкіндіктері / А.В. Белыйдің жалпы редакциясымен. Астана, 2015
14 National Professional Qualification for Headship (NPQH) - Detailed guidance - GOV.UK. (2014).
15 Schleicher, A. (ред.) (2012), Preparing Teachers and Developing School Leaders for the 21st Century: Lessons from around the World, OECD Publishing.
16 ЖАО-ға ведомстволық бағынысты жалпы орта білім беру ұйымдарының 2 775 308 оқушысының 590 158 (21%) Оңтүстік Қазақстан облысында тұрады.
17 International Association for the Evaluation of Educational Achievement (IEA) 2014, 4-б.
18 Trends in International Mathematics and Science Study (мектептегі математикалық және жаратылыстану-ғылыми білімнің сапасын зерттеу)
19 Programme for International Student Assessment (оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау бағдарламасы)
20 Progress in International Reading Literacy Study (мәтінді оқу және түсіну сапасын зерттеу)
21 Қарағанды облысы және Астана қ. IEA халықаралық қауымдастығы қалыптастырған іріктеуге түспеді
22 Бұл өңірлердің нәтижелері 2014ж. және 2015ж. ең төмен болды. 2013 жылы орташа балы ең төмен облыстардың қатарына Алматы, Маңғыстау және Ақмола (70,32) облыстары кірді.
23 2015ж.: Астана - 86,7, Алматы. - 92,1, 2014ж.: Астана – 87,58. Алматы - 92,68.
24 Ескертпе: ҰБТ нәтижелері туралы деректер «Ұлттық бірыңғай тестілеу нәтижелерін талдау» жинағынан сәйкес жылдары бойынша алынды («АТО» АҚ).
25 Күрделілік деңгейі әртүрлі тапсырмаларға әртүрлі балдар беріледі.
26 «9 сынып оқушыларының оқу жетістіктерін сырттай бағалау нәтижелерін талдау», «АТО» АҚ, 2015ж.; 2016 жылғы деректерді «ҮТО» РМҚК ұсынды.
27 Elacqua, Alves (2015) ‘Rising Expectations in Brazil and Chile’ Education Next, 14(1).
28 Мемлекеттік және мемлекеттік емес мектептер
29 Ofsted (2015) The common inspection framework: education, skills and early years
30 ЭЫДҰ: van Twist, M. Және т.б.. (2013), ‘Coping with Very Weak Primary Schools: Towards Smart Interventions in Dutch Education Policy’
31 ҚР Үкіметінің 2015 жылғы 25 сәуірдегі №327 қаулысы
32 ҚР Үкіметінің 2016 жылғы 13 мамырдағы №292 қаулысы
33 ҚР БҒМ 2016 жылғы 21 қаңтардағы №52 бұйрығы
34 ҚР БҒМ: 2016 жылғы 30 наурыздағы №233 бұйрығы, 2016 жылғы 08 сәуірдегі № 266 бұйрығы
35Дереккөз: ҚР БҒМ
36 – №4, №5, №64, №9 мектеп-гимназиясы, «Зерде», №48, №59, №70, №73 мектеп-лицейі, ер балалар мен қыздарға арналған ҚТЛ, «Мирас», «Нұр-Орда» ҚТЛ, «Көгілдір парус», «Астаналық Лицей», «Почемучка», «Нұр-Орда» халықаралық мектебі, «Haileybury»
37 Жалпыеуропалық шетел тілін меңгерудің құзыреттері: A1 (базалық), A2, B1, B2, C1, C2 (мінсіз)
38 «Қоғамдық пікір» Зерттеу Институты, «АТО» АҚ тапсырысы бойынша, 2016ж.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІНІҢ ЖАЙ-КҮЙІ МЕН ДАМУЫ ТУРАЛЫ