| Анахарсис-сақ ғұламасы, данышпан
Ол б.з.б. VІІ-VІ ғасырлар шамасында өмір сүрген, тарихта скиф Анахарсис деген атпен әлемге танылған. Оның анасы элиндік болған.Ол Эллиеде сол кездегі белгілі білім мен өнердің барлық саласын меңгерген. Анахарсис туралы Геродоттың «Тарих» кітабында айтылады. Платон өзінің «Мемлекет» деген еңбегінде оны жеті ғұламаның бірі дейді.
Диоген Лаэртский «Атақты философтардың өмірлері, ілімдері, нақыл сөздері» аталатын кітабында «Анахарсис айтты» деген афоризм келтіреді. Оның дерегі бойынша кеменің зәкірін (якорь), шығырлы дөңгелекті Анахарсис ойлап тапқан. Анахарсис айтып, бізге жеткен кейбір сөздер мыналар: «Басқа пәле тілден», «Татымсыз мың достан, адал бір дос артық» және т.б. Осы сөздер күні бүгінге дейін жетіп отыр. Анахарсистің шешендігін мойындау белгісі ретінде Афинада зиялы қауым арасында «Скиф осылай сөйлейді» деген мәтел тараған.
Анахарсис алған білімін өзінің туған жеріне жұмсамақ болады. Бірақ оған қастандық ойлаушылар оның бұл мақсатын іске асырмайды.
Скифтерді Каспий теңізінен бастап, көбінесе «дайлар» деп атайды.
-«Олардың шығысында орналасқан тайпалар массагеттер мен сақтар, басқаларын ортақ атпен скифтер дейді, бірақ әрбір тайпаның өз атауы бар. Олардың барлығы-көшпелілер. Массагеттер Кирге қарсы соғыста өздерінің ержүректілігін көрсетті, оларды көпшілік мақтайды».
-«Бұл көшпелілер өте қарапайым, инабатты, кішпейіл жандар, бұларда залымдық, қараниеттілік деген мүлде болмайды. Көп жағдайда бостандықта, еркін жүруді, тәуелсіз болуды қалайды».
-«Жазық дерде тұрғанмен, олар егіншілікпен айналыспайды, көшпелілер. Скифтер сияқты малшылықпен және балық аулаумен күн көреді».
Достарыңызбен бөлісу: |
