Ж кегль 14, буквы строчные, кроме первой прописной ұмыс Бағдарламасы
-кесте. Ағаш пен бұта түрлерінің тұқым ылғалдылығын анықтауының
жүктеу/скачать 1,2 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Тұқым түрі Салмағы, г Тұқым сынама-сын дайын-дау тәсілі
- Үлгі-нің Сына-ма-ның Өлше-менің
- (С – С1)х 100 Ы = ---------------------, бұл жерде С – С2
- N 6 – зертхангалық жұмыс ТҰҚЫМ ӨНГІШТІГІН АНЫҚТАУ Тұқым өнгіштігі
- Орман тұқымдарын көгертіп -өсіруге арналған аппараттар. Тұқымдарды жарықта, тұрақты суландырып, көгертіп - өндіруге
- Жұмыстың орындау тәртібі
- Түрлердің тұқымдары Сынама саны,100 дана Көктету алдындағы дайындық
| 4-кесте. Ағаш пен бұта түрлерінің тұқым ылғалдылығын анықтауының
техникалық шарттары
Тұқым сынамаларын кептіруге дайындау тәсілдерінің белгілері: Б - тұқымдар бүтіндей кептіріледі; Д - тұқымдар зертханалық диірменде үгіледі. Өрік сүйектерін алдын-ала жарады, ал емен мен каштан ұрықтарын үгу алдында кескілеп 3-4 бөледі. С – жаңғақтарын жарып, алынған ұрықтарын 6-8 бөлшекке кескеннен кейін, езгіште үгітіледі. Тұқым салынған бюкстер кептіріліп болған соң кептіргіштен алысымен эксикаторға салынады, өйткені ол жерде сұйды. Эксикатордың түбіне кальций хлориды қойылады, эксикатордың қақпағының жағалаулары вазелинмен майланады. 15-20 минут өткен соң суыған бюкстер эксикатордан алынады, оның әр қайсысы таразыда өлшенеді. Тұқым ылғалдылығы әр өлшемге бөлек-бөлек процентпен формула бойынша есептеледі: (С – С1)х 100 Ы = ---------------------, бұл жерде С – С2 Ы – тұқым ылғалдылығы, % С – тұқым салынған бюкстердің кептірілмеген салмағы,г С1- тұқым салынған бюкстердің кептірілгеннен кейінгі салмағы,г С2- бос бюкстердің салмағы,г. Қарағай, балқарағай және шырша тұқым түрлері үшін тексеріс дұрыс деп есептелінеді, егер 2 өлшеменің де ылғалдылығы орташа ылғалдылық нәтижесінен айырмашылығы 0,3 проценттен аспаса,ал басқа ағаш-бұта түрлеріне бұл көрсеткіш 0,5 проценттен аспауы қажет. Тұқым ылғалдылығын анықтағанда таразылау дәлдігі 0,01 граммға дейін өлшенеді, ал ылғалдылық проценінің дәлдігі 0,1 процентке дейін есептелінеді. Егер ылғалдылықты анықтағанда 2 өлшеме нәтижелері шектелген ауытқулардан асып кеткен жағдайда, тексеру қайтадан жүргізіледі. Ылғалдылық проценті қайталанған тексеріс бойынша алынады. Егер бұл жағдайда да 2 өлшеменің көрсеткіштері шектеуден асып кетсе, ылғалдылық проценті 4 өлшеме қосындысының орташа арифметикалық көрсеткіші бойынша есептелінеді. Құрал- саймандар мен материалдар: 1.Таразы. 2.Сұрыпталған таза тұқымдар 3.Құрама тақтасы 4.Қақпақты бюкстер 5.Қалақша немесе ланцет 6.Кептіргіш шкаф 7.Эксикатор 8.Талдау қағазы N 6 – зертхангалық жұмыс ТҰҚЫМ ӨНГІШТІГІН АНЫҚТАУ Тұқым өнгіштігі деп тұқымдардың мұрттанып, өніп (көгеріп), жетілген өскіндер беру қабілетін айтамыз. Бұл жұмысты орындау барысында студенттер 2 апта бойы тұқымдарды өсіру аппаратында стандартқа сәйкес белгілі мерзімде өскіндерін есепке алып бақылау арқылы жүргізеді. Тұқым өнгіштігін бақылауға алынған тұқымдардың жалпы саны бойынша, олардың өну мөлшеріне қарай процентпен есптелінеді. Тұқым өнгіштігімен қатар, олардың өсу қуаты да анықталады. Тұқымның өсу қуаты деп – тұқымдардың кесілген мерзімде тез және біркелкі өсіп шығу қабілетін айтамыз. Тұқым өнгіштігін анықтау шарттары 5 – кестеде келтірілген. Орман тұқымдарын көгертіп -өсіруге арналған аппараттар. Тұқымдарды жарықта, тұрақты суландырып, көгертіп - өндіруге Копенгаген және Любенберг аппараттары мен Осиевский құралы қолданылады. Төменде бізде бар аппараттың сипаттамасын келтіре кеткенді жөн көрдік. Копенгаген аппараты – металлдан жасалған, екі түбі бар, ағаш жәшікке орнатылған ванна. Үстіне цинктелген темір немесе тот баспайтын құрыштан істелген подностар қойылады.Әр подноста арнайы 24 біркелкі орналасқан тесіктер бар. Ваннаға подностан 3-4 см төмен су құйылады, оның жылытуы электр тоғымен жүргізіледі. Ваннаны, подносты пайданалар алдында металлдан жасалған щеткалармен ысып, жуады, содан кейін қайнаған ыстық сумен шайып тастайды. Подностағы тесіктердің бетіне білтелерін суға малып жұмсақ мақтадан істелген дөңгелек төсеніштер, ал олардың үстіне фильтрлі қағаздар қойылады.Осы дөгелек қағаздардың бетіне тұқымдарды орналастырып, беттерін, үстінде ауа өткізетін тесіктері бар, қақпақтармен жабады. Аппараттағы су күніне 6 сағат бойы 20 градустан 30 градусқа дейін жылытылады және әр 7 күн сайын ауыстырылып тұрады. Жұмыстың орындау тәртібі: Алдыңғы зертханалық жұмыстағы таза тұқымдарды араластырып, өнгіштігін анықтауға талғап іріктемей сынама аламыз (оның саны тұқым түріне байланысты 5-кестеде келтірілген). Ә сынамадан 100 тұқым алынады.Тұқымдар мен қолданылатын құрал саймандарды неғұрлым таза, стерильді жағдайда жүргізуге тырысу қажет.Ол үшін құрама тақтасын, пинцеттерді спиртпен сүртеді, мата төсеніштер мен фильтрлі қағаздарды 1-2 минут қайнап тұрған ыстық суда ұстайды,ал тұқымдарды ұсақ торлы елеушке салып ағын суға біраз ұстап, тазалайды. Жұмыс барысында тұқым мен төсеніштерді қолмен ұстамаған жөн. Тұқымдарды фильтрлі қағаздарға пинцет арқылы төмен көрсетілгендей етіп қояды: оооооо 6 оооооооо 8 оооооооооо 10 оооооооооооо 12 оооооооооооооо 14 оооооооооооооо 14 оооооооооооо 12 оооооооооо 10 оооооооо 8 оооооо 6 100 дана Бұл келтірілгендей болмаса, тұқым қойылатын қағазды қарындашпен тең 4 бөлікке сызып, әр қайсысына 25 тұқымнан (6,5,4,3,2) пинцетпен қоюға болады.Тұқымдар бір-біріне жанаспай жатуй шарт.Тұқым қойылған фильтрлі қағаздар аппараттағы төсеніштерге де пинцет арқылы қойылады. 5- кесте. Жарықта, температура алмасуы 20-30оС тұқым өнгіштігін анықтау шарттары
жүктеу/скачать 1,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||