Жалпы адамзаттық құндылықтар негізінде жастарды игілікке баулудағы адамгершілікке тәрбиелеудегі географияның ролі зор. Экология қазіргі кезде күрделі кешенді ғылымдар деңгейіне көтерілді
жүктеу/скачать 21,03 Kb.
|
адам және табиғат
| Түсінік хат
Жалпы адамзаттық құндылықтар негізінде жастарды игілікке баулудағы адамгершілікке тәрбиелеудегі географияның ролі зор.Экология қазіргі кезде күрделі кешенді ғылымдар деңгейіне көтерілді.Адамның өмірі табиғатпен тығыз байланысты.Қазіргі уақытта эколог ғалымдарды толғандыратын мәселелердің бірі адамзат өмір сүріп отырған «Жер - Ананы» сақтап қорғау. Жер планетасының пайда болуы мен қазіргі жағдайы, флора мен фауна, жалпы Жердегі тіршілік, табиғи байлықтар, табиғатты тиімді пайдалану жолдары жайында кең ауқымды ақпарат беру. Өз бетінше зерттеулер жүргізуге, нәтиже шығаруға баулу.Осыған байланысты 5-сыныпта алынып отырған «Адам және табиғат» факультатив курсы оқушыларды табиғатты қорғауға, аялауға, экология ұғымын терең түсіндіруге арналған. Балалардың ой-өрісін жан-жақты дамыту, оларға қазіргі заман талабына сай экологиялық білім беру және тәрбиелеу. Балалардың бойына табиғатқа деген ізгілік қатынастарды қалыптастыра отырып, адам – қоғам – табиғат арасындағы толық үйлесімділік рухына тәрбиелеу. Қ.Р. 2004 – 2015 жылдарына арналған экологиялық қауіпсіздік тұжырымдамасына сәйкес жастардың арасындағы экологиялық ақпарат таратудың үлкен ағартушылық үгіт-насихат жұмыстарын жүргізу. Факультатив міндеттері: Табиғат жайында терең экологиялық білім беру, өзіндік ізденіс, шығармашылыққа баулу, бағыт-бағдар беру.Табиғи ресурстарды тиімді пайдалануды үйрету. Қоршаған ортаның тазалығы мен адам денсаулығының үйлесімділігін сәйкестендіру. Оқушылардың өз туған жеріне деген сүйіспеншілігін қалыптастыру. «Жасыл ел» бағдарламасы бойынша қала, көше, аулаларымызды көгалдандыруға акциялар, семинарлар, сенбіліктер ұйымдастыру. Мектеп қабырғасында экологиялық білім мен тәрбиені ұштастыру. Оқушылардың экологиялық сауатын ашу. Мемлекетіміздің табиғи қорларын тиімді пайдалану керектігін үйрету және тиімді пайдалануға дағдыландыру. Экологиялық есептерді шығара білуге үйрету.
Мұхиттардың Жер бетіндегі зат айналымын және климатты қалыптастырудағы рөлі өте зор. Оқушыларға Жер шарының су қабығының қазіргі экологиялық проблемалары жайында баяндау: антропогенді әрекет нәтижесінде су көздерінің ластануы, тіршілік дүниесінің түр құрамының азаюы, оның зардаптары және т.б. Мұхит жағасында денсаулыққа қолайлы жұмсақ климат,емдік қасиеті бар тұзды су, жанға жайлы құмды жағажайлар,табиғаты көркем мұхиттық аралдар адамдардың демалуы мен сауығуына жағдай жасайды. Ал теңіз өнімдерінен алынатын дәрі-дәрмектер мен тағамдар күнделікті өмірде кеңінен пайдаланылады. 1985 жылы «Озон қабатын қорғау» туралы Вена конвенциясы қабылданды. Өсімдіксіз жануар да ,адам да өмір сүре алмайды.Тек қана жасыл өсімдіктер күн сәулесін пайдаланып,органикалық заттарды түзеді.Ол заттарды өз кезегінде жануарлар мен адамдар азық ретінде қабылдайды.Өсімдіктердің ең үлкен маңызының бірі – барлық тіршілікке қажетті оттегін бөліп шығаруы. Бөлме өсімдіктерінің өсуі,гүлдеуі үшін табиғи жағдайда өскен ортасына сай етіп,қолайлы жағдай жасау қажет. Ол үшін қажетті мөлшердегі жарық,ауа,топырақтың ылғалдылығы және температкралық режим керек. Облысымыздағы өсімдіктердің негізгі бөлігінің емдік қасиеті бар.Әсіресе, дермене жусаны,бақбақ,қалақай.итмұрын,адыраспан.Дәрілік өсімдіктерді дайындағанда арнайы ережелерді білу керек.Қай кезде өсімдіктің қайсы бөлігін жинау керек.Себебі өсімдіктің әр түрлі органдарындағы дәрілік заттардың мөлшері бірдей бола бермейді. І жарты жылдық бойынша алған білімдерін қорытындылау мақсатында өзіндік жұмыстар орындау. Дауыл - циклон және тайфун ретінде белгілі осы үлкен құйындататын борандар ғимараттарды қиратып,жоларды бұзады. Оқушылардың өз бетінше жұмыс жасауына дағдыландыру. Оқушылар түрлі ақпарат көздерін пайдалана отырып, табиғат жайында өлеңдер оқиды. Оқушылар жыл бойы алған білімдері негізінде алуан түрлі сұрақтар мен тапсырмаларды орындайды, топтық жұмыс жасайды. Қолданылған әдебиеттер:
2. 2007ж.3. Е.Үпішев, С. Мұқаұлы «Табиғатты пайдалану және қоршаған ортаны қорғау». 3. 1998ж. 2001 ж. 1980ж.6. «География және табиғат» журналы. Экологиялық есептер. 4/2011ж. 55-бет. жүктеу/скачать 21,03 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|