Паразиттер басқа организм түрлерін өмір сүру ортасы ретінде пайдалану арқылы өзінің тіршілік ету процестерін атқарады. Қоздырғыштар мен оның иелерінің қарым-қатынастық жиынтығы осы түрлердің ерекше биоценотикалық жүйесін құрайды. Ол « паразитарлық жүйе» деп аталады. Оны алғаш рет ғылымға енгізген Martiny. Паразитарлық жүйе паразит пен иесінің қарым-қатынасын көрсететін биологиялық құбылыс ретінде ғана қаралады. Паразиттік жұқпалардың бірнеше түрін қарастырамыз: амебиоз, лямблиоз, балантидиоз, токсоплазмоз, безгек, токсоплазмоз, микроспоридиоз, криптоспоридиоз
Паразиттер басқа организм түрлерін өмір сүру ортасы ретінде пайдалану арқылы өзінің тіршілік ету процестерін атқарады. Қоздырғыштар мен оның иелерінің қарым-қатынастық жиынтығы осы түрлердің ерекше биоценотикалық жүйесін құрайды. Ол « паразитарлық жүйе» деп аталады. Оны алғаш рет ғылымға енгізген Martiny. Паразитарлық жүйе паразит пен иесінің қарым-қатынасын көрсететін биологиялық құбылыс ретінде ғана қаралады. Паразиттік жұқпалардың бірнеше түрін қарастырамыз: амебиоз, лямблиоз, балантидиоз, токсоплазмоз, безгек, токсоплазмоз, микроспоридиоз, криптоспоридиоз
Кіріспе
. Осы "Паразиттік аурулардың алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары (бұдан әрі – Санитариялық қағидалар) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Кодексінің 144-бабының 6-тармағына сәйкес әзірленді және санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруды және жүргізуді айқындайды, оларды cақтамау адамның өміріне немесе денсаулығына, сондай-ақ паразиттік аурулардың пайда болу және таралу қаупін туғызады.
Криптоспоридиоз - 20 ға жуық түрі белгілі, көбінесе қойларды зақымдайды. (С. parvum),түрі ғана адамдарды зақымдайды, бірақ тұрақты иесі жоқ.
Криптоспоридиоз - 20 ға жуық түрі белгілі, көбінесе қойларды зақымдайды. (С. parvum),түрі ғана адамдарды зақымдайды, бірақ тұрақты иесі жоқ.
Криптоспоридиоздың диаметрі 4-5 мкм, адам ағзасына немесе жануарға тағам арқылы немесе су арқылы түседі. Таралу жолы - фекальды- оральді Науқастарда температура жоғарылайды,адам қатты арықтайды. Криптоспоридиоз. Емі - диета, ферменттер, мукопротекторлар ,этиотропты терапия, макролид, котримоксазол, дараприм, метронидазол, фуразолидон,регидратационды терапия қолданылады.
Криптоспоридиоздың диаметрі 4-5 мкм, адам ағзасына немесе жануарға тағам арқылы немесе су арқылы түседі. Таралу жолы - фекальды- оральді Науқастарда температура жоғарылайды,адам қатты арықтайды. Криптоспоридиоз. Емі - диета, ферменттер, мукопротекторлар ,этиотропты терапия, макролид, котримоксазол, дараприм, метронидазол, фуразолидон,регидратационды терапия қолданылады.
Безгек — бұл инфекциялық қан ауруы, ол адамды қалтыратып, аласұрғызады Бұл безгекпен ауыратын адамның қанынан безгек паразиттерін сорып алатын шыбын-шіркейлер, маса-соналар арқылы тарайды және олар басқа адамды шағып, оның қанына безгек инфекциясын түсіреді.
Безгек — бұл инфекциялық қан ауруы, ол адамды қалтыратып, аласұрғызады Бұл безгекпен ауыратын адамның қанынан безгек паразиттерін сорып алатын шыбын-шіркейлер, маса-соналар арқылы тарайды және олар басқа адамды шағып, оның қанына безгек инфекциясын түсіреді.
Безгек үстамасы әдетте 3 сатыдан тұрады:
Безгек үстамасы әдетте 3 сатыдан тұрады:
Безгек қалтыраудан басталады және бас жиі ауырады. Науқас 15 минуттан 1 сағатқа дейін қалтырайды.
Қалтырау ыстықтың көтерілуіне жалғасып, ол 40°-қа дейін және одан да жоғары көтеріледі. Адам әлсірейді, терісі қызарады, сандырақтайды. Ыстық бірнеше сағат немесе күн бойы сақталады.
Ақырында адам малшына терлейді және ыстық түседі. Ұстамадан кейін адам әлсірейді, бірақ өзін біршама сергек сезіне бастайды.
Әдетте адамда безгек кезінде әр 2—3 күн сайын қызу болады (безгектің түріне қарай), ал ұстама басталатын кезінде қызу күн сайын қайталайды. Ыстықтың түсуі мен кетерілуі оқтын-оқтын өзгеріп тұрады Сондықтан себепсіз ыстығы көтерілген әрбір адам қанын безгекке тексерту керек.
Созылмалы безгек көбіне талақтың үлкеюі мен қанның азаюына себепші болады.
Жас балаларда беттің бозаруы мен қанның азаюы бір-екі күннен кейін басталады. Бұл жағдай безгек миды зақымдаған кезде болады (церебральды безгек), қызба үстамасы естен тану үстамасына жалғасады. Науқастың қолы көгіс тартады, демалысы жиілеп, тереңдейді. (Ескерту: Емшек сүтін ембеген балалар безгекпен тым жиі ауырады).
Өзіңізді шыбын-шіркей, масадан аулақ ұстаңыз. Олар жоқ жерге немесе масаханада ұйықтаңыз. Баланың бесігін маса кірмеу үшін жұқа матамен жауып қою керек.
Өзіңізді шыбын-шіркей, масадан аулақ ұстаңыз. Олар жоқ жерге немесе масаханада ұйықтаңыз. Баланың бесігін маса кірмеу үшін жұқа матамен жауып қою керек.
Безгектен сезіктенсеңіз жедел емдеуге кірісіңіз. Сіз емделіп, сауыққаннан кейін сізді шаққан шіркей басқаға ауруды таратпайды
Шіркейлерді және оның ұрықтарын құртыңыз. Шіркейлер лас суда тез көбейеді. Тоғандарды, шұңқырларды, лас су жиналып қалатын ескі банк немесе құтыларды тазартыңыз. Шіркейлер көбеюі мүмкін барлық су тоғандарын немесе батпақты құрғатыңыз. Құмдарды бамбук қадаларымен толтырыңыз.
Безгекке қарсы дәрілерді ұдайы пайдалану арқылы безгекті болдырмауға болады немесе оның таралуын елеулі түрде азайтуға болады
Лейшманиоз — паразиттік жұқпалардың бір түрі. (Leishmania donovani, Leishmania tropica).
Лейшманиоз — паразиттік жұқпалардың бір түрі. (Leishmania donovani, Leishmania tropica).
Лейшманиоздың екі түрін қарастырамыз: Антропонозд типі . инкубационды кезеңі 3-8 айға созылады. Зақымдалған жері 3-6 ай да үлкен жараға айналады.
Лейшманиоздың екі түрін қарастырамыз: Антропонозд типі . инкубационды кезеңі 3-8 айға созылады. Зақымдалған жері 3-6 ай да үлкен жараға айналады.
Зоонозды типі.инкубациялық кезеңі ұзақ емес — 3 апта. Бірнеше күннен кейін тістелген жердің диаметрі 10-15 мм ке дейін жетеді,ортасы некрозға ұшырайды. 3 айдан соң жара 5 см жетеді.
Зоонозды типі.инкубациялық кезеңі ұзақ емес — 3 апта. Бірнеше күннен кейін тістелген жердің диаметрі 10-15 мм ке дейін жетеді,ортасы некрозға ұшырайды. 3 айдан соң жара 5 см жетеді.
Лямблиоз (гиардиаз) — өт жолдары мен жіңішке ішекті зақымдайды.
Лямблиоз (гиардиаз) — өт жолдары мен жіңішке ішекті зақымдайды.
Трипоносоманы көбінесе жәндіктер таратады.
Трипоносоманы көбінесе жәндіктер таратады.
Антипаразитарлы бағдарламаның құрылымы:
1. Жеке гигена ережелерін сақтаймыз:
2. Асқорту трактатының жұмысын оңтайландыру қажет: Өт қозғалысын қалыпқа келтіру, ішек жиырылуын және оның пайдалы микрофлорасын қалыпына келтіру, ферменттер жұмысын арттыру, гельминиттердің құрт сатысының дамуына қолайсыз жағдай жасау.
3. Ағзаны улану белгілерінсіз паразиттерден арылтуды қамтамасыз ететін мақсатты антипаризтарлы қызметке ие қауіпсіз құралдарды пайдалану қажет. Осы жағдайда жанама нәтижелері бар химиялық антипаразитарлы препараттармен бауыр мен бүйрекке токсинді әрекет ету қауіпі жоққа шығарылады.
4. Бағдарламада ферменттер мен пайдалы бактериялардың теңгерімді үйлесімдік фонында фитонцидті, бактерияға қарсы, микробқа қарсы және паразиттерге қарсы қасиеттері бар препараттар дегельминтизациясын қолдану өте өзекті.
5. Судың жеткілікті мөлшерін (кемінде 1.5-2 литр сапалы, басқалардан гөрі сілтілі суды) ішу және тазалау кезеңінде тамақтану рационынан ұннан жасалған, тәтті және ет өнімдерін алып тастау ұсынылады.
. Паразиттік аурулардың алдын алу бойынша іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын талаптар 6. Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы мемлекеттік орган ведомствосының аумақтық бөлімшелері паразиттік аурулардың алдын алу бойынша іс-шаралар кешенін жүргізеді, ол мыналарды қамтиды:
1) науқастар мен паразит таратушыларын аны қтауды және есепке алуды бақылау;
