Оқу жоспарында-ғы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі
|
Тақырып/ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны
|
Оқу мақсаты
|
1-тоқсан
|
10.1
Молекулалық биология және биохимия
|
Жердегі тіршілік үшін судың маңызы
|
10.4.1.1 - Жердегі тіршілік үшін судың іргелі маңызын түсіндіру
|
Көмірсуларды жіктеу: моносаха-ридтер, дисахаридтер, полисахарид-тер. Химиялық құрылымы. Көмірсу-лардың қасиеті және қызметтері
|
10.4.1.2 - көмірсуларды құрылымы, құрамы және қызметтері бойынша жіктеу
|
Редуцирленетін және редуцирлен-бейтін қанттар. Зертханалық жұмыс «Редуцирленетін және редуцирлен-бейтін қанттардың тотықсыздан-дыру қабілетін зерттеу»
|
10.4.1.3 - редуцирленетін және редуцирленбейтін қанттарды анықтау
|
Липидтердің құрылымдық компо-нен-тері. Майлардың химиялық құрылысы мен қызметтері
|
10.4.1.4 - майлардың химиялық құрылысы мен қызметтерін сипаттау
|
Нәруыздарды құрамы (жай, күрде-лі) және қызметі бойынша жіктеу. Нәруыздардың құрылымдық дең-гейлері мен құрылысы. Нәруыз денатурациясы мен ренатурациясы. Зертханалық жұмыс «Нәруыздар-дың құрылымына әр түрлі жағдай-лардың әсері (температура, pH)»
|
10.4.1.5 - нәруыздарды олардың құрылымы, құрамы, атқаратын қызметтері бойынша жіктеу
|
10.4.1.6 - түрлі жағдайлардың нәруыздар құрылымына әсерін зерттеу
|
Биологиялық нысандарда нәруыздың болуы. Зертханалық жұмыс «биологиялық нысандарда нәруыздың болуын анықтау»
|
10.4.1.7 - биологиялық нысандарда нәруыздың болуын анықтау
|
Дезоксирибонуклеин қышқылы
құрылысы. Дезоксирибонук-леин қышқылы құрылымы (бірінші және екінші реттік). Дезоксирибо-нуклеин қышқылы молекуласының қызметі
|
10.4.1.8 - дезоксирибонуклеин қышқылы құрылымы мен қызметі арасындағы байланысты орнату
|
Репликация механизмі. Дезоксири-бонуклеин қышқылы. Мезелсон мен Сталь тәжірибесі. Чаргафф ережесі
|
10.4.1.9 - Чаргафф ережелері негізінде дезоксирибонуклеин қышқылы репликациясы үдерісін сипаттау
|
Рибонуклеин қышқылы молекуласының құрылысы мен қызметтері. Матрицалық рибонуклеин қышқылы. Рибосомалық рибонуклеин қышқылы. Транспорттық рибонуклеин қышқылы
|
10.4.1.10 - рибонуклеин қышқылы
типтерінің құрылысы мен қызметтерін ажырату
|
Рибонуклеин қышқылы және дезоксирибонуклеин қышқылы
молекулалары құрылысының ұқсастықтары мен айырмашылықтары
|
10.4.1.11 - рибонуклеин қышқылы және дезоксирибонуклеин қышқылы молекулаларының құрылысын салыстыру
|
10.1 Жасушалық биология
|
Жасуша органоидтерінің құрылысы мен қызметтерінің ерекшеліктері. Жасушаның негізгі компоненттері: жасуша қабырғасы, плазмалық мембрана, цитоплазма және оның органоидтары (мембранасыз, бірмембраналы және қосмембра-налы). Ядро. Жасушаның негізгі компоненттерінің қызметтері
|
10.4.2.1 - электронды микроскоп арқылы көрінетін жасуша органоидтерінің құрылысы мен қызметтерінің ерекшеліктерін түсіндіру
|
Жасуша мембранасының құрылымы, қасиеттері және қызметтері арасындағы байланыс. Жасуша мембранасының сұйық кристалды моделі. Мембраналық нәруыздардың, фосфолипидтердің, гликопротеиндердің, гликолипид-тердің, холестеролдың қызметі. Зертханалық жұмыс «Жасуша мембранасына әр түрлі жағдайлардың әсері»
|
10.4.2.2 - жасуша мембранасының сұйық кристалды моделін пайдаланып, жасуша мембранасының құрылымы, қасиеттері және қызметтері арасындағы байланысты орнату
|
Бактерия, саңырауқұлақ, өсімдік және жануар жасушаларының құрылым ерекшеліктері мен қызметтері
|
10.4.2.3 - прокариот және эукариот жасушаларының құрылым ерекшеліктері мен қызметтерін салыстыру
|
10.1 Қоректену
|
Ферменттер белсенділігіне әсер ететін факторлар мен жағдайлар: рН; температура; субстрат концентрациясы, фермент ингибитор және активатор.
Зертханалық жұмыс «Ферменттер белсенділігіне әр түрлі жағдайлардың әсері»
|
10.1.2.1 - әр түрлі жағдайлардың (температура, pH, субстрат пен ингибитор концентрациясы
|
2-тоқсан
|
10.2 Заттардың тасымал-дануы
|
Адам гемоглобині мен миоглобинінің құрылысы мен қыз-меті. Адам гемоглобині мен миогло-бині үшін оттектің диссоциация-лануының қисық сызығы
|
10.1.3.1 - эмбрион мен ересек ағзаның гемоглобині мен миоглобині үшін оттектің диссоциациялануының қисық сызығын түсіндіру
|
Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері. Эритроцит жасушасы беттік аудан мөлшерінің, көлемге қатынасының маңызы.
Зертханалық жұмыс «Жасушаның беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасын анықтау»
|
10.1.3.2 - беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының мәнін есептеу және олардың заттарды тасымалдауға қатысты маңызын түсіндіру
|
Пассивті тасымалдау механизмі:қарапайым тасымал, мембраналық каналдар арқылы диффузия, жеңілдетілген диффузия.
|
10.1.3.3 - пассивті тасымалдау механизмін түсіндіру
|
10.2 Тыныс алу
|
Аденозинүшфосфаттың (АТФ)құрылысы мен қызметі
|
10.1.4 - аденозинүшфосфаттың құрылысы мен қызметтерін сипаттау
|
Аденозинүшфосфаттың синтезі: глюкозаның анаэробты және аэробты ыдырау кезеңдері
|
10.1.4.2 - анаэробты және аэробты тыныс алу барысындағы аденозинүшфосфаттың синтезін салыстыру
|
Метаболизм түрлері. Энергетикалық алмасу кезеңдері
|
10.1.4.3 - метоболизмнің түрлерін атау;
10.1.4.4 - энергетикалық алмасу кезеңдерін сипаттау
|
Митохондрияның құрылымы мен қызметтері. Митохондрия құры-лымдары мен жасушалық тынысалу үдерістерінің өзара байланысы
|
10.1.4.5 - митохондрия құрылымдары мен жасушалық тынысалу үдерістерінің өзара байланысты орнату
|
Кребс циклі. Циклдің негізгі және аралық қосылыстары мен реакция-ның соңғы өнімдері. Электрондық-тасымалдау тізбегі. Биологиялық жүйелер үшін маңызы
|
10.1.4.6 - Кребс циклін сипаттау
|
10.2 Бөліп шығару
|
Абсорбция және реабсорбция. Зәрдің түзілуі.
|
10.1.5.1 - зәрдің сүзілу (фильтрация) және түзілуі механизмін түсіндіру
|
Су мөлшерін реттеу. Нысана мүшелер. Әсер ету эффектсі. Гипофункция. Гиперфункция
|
10.1.5.2 - су мөлшерін бақылаудағы антидиуретикалық гормонның рөлін түсіндіру
|
Адам денесіндегі қан мен басқа сұйықтықтарды жасанды тазарту. Диализ әсерінің себептері. Диализ әдістері: перитонеальды, гемодиализ
|
10.1.5.3 - диализ механизмін түсіндіру
|
Созылмалы бүйрек жетіспеушілігі. Диализ және бүйрек трансплан-тациясы. Артықшылықтары мен кемшіліктері
|
10.1.5.4 - бүйрек трансплантациясы мен диализдің артықшылықтары мен кемшіліктерін талқылау
|
3-тоқсан
|
10.3 Жасушалық цикл
|
Митоз. Жасушада митоздың әр түрлі кезеңдерінде жүретін үрдістер. Зертханалық жұмыс «пияз тамыры ұшындағы жасушалардан митоздың белсенділік деңгейін анықтау»
|
10.2.2.1 - дайын микропрепараттар көмегімен митоз фазаларын зерттеу
|
Өсімдіктер мен жануарлардағы гаметогенез. Гаметалар. Гаметогенез кезеңдері. Өсімдіктердегі спорогенез және гаметогенез
|
10.2.2.2 - өсімдіктер мен жануарлардағы гаметалардың қалыптасу ерекшелігін түсіндіру
|
Онкологиялық жаңатүзілулердің пайда болуы. Обыралды жағдайлар-дың туындауына әсер етуші факторлар
|
10.2.2.3 - жасушалардың бақылауға бағынбайтын бөлінуі нәтижесінде обырдың түзілуін түсіндіру
|
Қартаю. Қартаю үрдісі туралы теориялар.
|
10.2.2.4 - қартаю үдерісін түсіндіру
|
10.3
Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылық-тары
|
Модификациялық өзгергіштік. Белгілердің өзгеруіндегі вариациялық қатарлар. Зертханалық жұмыс «Вариациялық қатар мен қисыққа құрылған модификациялық өзгергіштікті зерттеу».
|
10.2.4.1 - модификациялық өзгергіштіктің заңдылықтарын зерттеу
|
Белгілердің тұқымқуалауындағы цитологиялық негіздер. Дигибридті будандастыру кезіндегі хромосома-лардың тәуелсіз ажырауы. Жынысқа тіркес тқұым қуалау. Көптік аллельділік. Есептер шығару
|
10.2.4.2 - дигибридті будандастыру; жыныспен тіркескен тұқым қуалау мен көп аллельділіктің цитологиялық негіздерін есептер шығаруда қолдану
|
Тұқымқуалаушылықтың хромосо-малық теориясы. Кроссинговер нәтижесінде белгілердің тұқымқуа-лау заңдылықтарының бұзылуы
|
10.2.4.3 - кроссинговер нәтижесінде белгілердің тұқымқуалау заңдылықтарының бұзылуын түсіндіру
|
Аллельді және аллельді емес ген-дердің өзара әрекеттесуі. Эпистаз. Комплиментарлық. Полимерия
|
10.2.4.4 - аллельді және аллельді емес гендердің өзара әрекеттесуін салыстыру
|
Хуго де Фризадің мутация теория-сы. Кенеттен және индуцияланған мутация. Нүктелік, хромосомалық, геномдық, ядролық және цитоплаз-малық мутациялар. Модельдеу «Адам хромосомасы жиынтығынан кариограмм құру. Геномдық мутацияны оқып білу»
|
10.2.4.5 - Хуго де Фриздің мутация теориясын, мутагенез себептер, мутагенез себептерін және мутация түрлерін зерттеу
|
Хромосомалар санының ауытқуымен байланысты адамның хромосомдық аурулары.
|
10.2.4.6 - хромосомалар санының ауытқуымен байланысты адамның хромосомдық ауруларын (ауто-сомдық және жыныстық) сипаттау
|
10.3 Эволюциялық даму және селекция негіздері.
Тірі ағзалардың көптүрлілігі
|
Тұқымқуалайтын өзгергіштік пен эволюция арасындағы өзара байланыс. Тұқымқуалайтын өзгергіштік – эволюция негізі. Комбинативтік өзгергіштік, мутациялар. Табиғи сұрыпталу. Тіршілік үшін күрес. Гендер дрейфі. Популяциялық толқындар
|
10.2.6.1 - тұқымқуалайтын өзгергіштік пен эволюция арасындағы өзара байланысты түсіндіру;
10.2.6.2 - эволюция үдерісіне әсер ететін факторларды талдау
|
Эволюцияның дәлелдемелері. Салыстырмалы-анатомиялық. Эмбриологиялық. Палеонтологиялық. Биогеографиялық. Биохимиялық
|
10.2.6.3 - эволюцияның дәлелдемелерін талдау
|
Жер бетінде тіршіліктің қалыптасу кезеңдері
|
10.1.1.1 - Жер бетінде тіршіліктің қалыптасу кезеңдерін және сызбаларын сипаттау
|
Филогенетикалық шежіре ағашы. Кладограммалар. Түсінік «Соңғы әмбебап жалпы ата тек». Модельдеу «Кладограмма құру». Филогенетикалық картның әр түрлі формалары. Кладограммалар мен филогенетикалық ағаштардың айырмашылығы. Кладограммалар мен филогенетикалық ағаштардың эволюциялық маңызы
|
10.1.1.2 - филогенетикалық карталарды (кладограммалар мен филогенетикалық ағаштарды) құру және түсіндіріп беру
|
10.1.1.3 - әр алуан филогенетикалық карталардың (кладограммалар мен филогенетикалық ағаштар) принциптерін салыстыру
|
Түр түзілудің тәсілдері. Түр түзілудің механизмі. Түр түзілудің оқшаулаушы механизмі. Түртүзілу-дегі репродуктивті оқшаулану. Полиплоидия және гибридизация
|
10.2.6.4 - түр түзілудің тәсілдерін атау;
10.2.6.5 - түр түзілудің негізгі механизмдерін жіктеу
|
Селекция әдістері арқылы ауыл шаруашылық өсімдіктері мен жануарлардың қолтұқымдарын жақсарту тәсілдері. Гибридизация (будандастыру). Полиплоидия. Жасанды мутагенез
|
10.2.5.1 - селекция әдістері арқылы ауыл шаруашылық өсімдіктері мен жануарлардың қолтұқымдарын жақсарту тәсілдердің зерттеу
|
Антропогенез кезеңдері. Проантроптар. Архантроптар. Палеоантроптар. Неоантроптар
|
10.2.6.6 - антропогенездің кезеңдерін атау
|
4-тоқсан
|
10.4 Координация және реттеу
|
Жүйке жасушаларының құрылысы. Мембраналық потенциал. Әрекет потенциалы. Әрекет потенциалы-ның инициациясы мен трансмиссия-сы. Нейронның аксон бойымен қозудың берілуі
|
10.1.7.1 - миеленденген нейрон аксонында әрекет потенциалының инициациясы мен трансмиссиясын сипаттау және түсіндіру
|
Рефрактерлық кезең мен оның маңызы. Миелинденген нейрондар-дың артықшылығы. Миелинденген және миелинденбеген нейрондарды салыстыру
|
10.1.7.2 - рефрактерлық кезең мен миелин қабығының маңызын түсіндіру
|
Орталық жүйке жүйесінің құрылысы. Мидың құрылысы мен қызметтері. Жұлынның құрылысы мен
|
10.1.7.3 - жұлын мен мидың құрылысы мен қызметтерін оқып білу
|
Механорецепторлардың түрлері. Пачини денешігі мысалында рецепторлардың тітіркендіргіштің өзгерісіне жауап беру реакциясы
|
10.1.7.4 - механорецепторлардың тітіркендіргіштің өзгерісіне жауап беруін (Пачини денешігі) сипаттау
|
Холинергиялық синапстың құрылы-сы мен қызметі арасындағы байла-ныс. Холинергиялық синапстың мысалында синапстық берілудің механизмі
|
10.1.7.5 - холинергиялық синапстың құрылысы мен қызметі арасындағы байланысты орнату
|
10.4 Қозғалыс
|
Көлденең жолақты бұлшықет ұлпаларының құрылысы. Миофибрилла құрылымы (аймақ, дисклер, саркомерлер, актин, миозин)
|
10.1.6.1 - көлденең жолақты бұлшықеттердің ультрақұрылымын зерттеу
|
Бұлшықет талшықтарының жиырылу механизмі. Бұлшықет талшығының Т-жүйесі
|
10.1.6.2 - бұлшықеттің жиырылу механизмін түсіндіру
|
Жылдам және баяу жиырылатын бұлшықет талшықтарының ортақ қасиеттерін, орналасуы мен құрылысы. Актинге қатысты қаңқа бұлшықет ұлпаларының түрлер
|
10.1.6.3 - жылдам және баяу жиырылатын бұлшықет талшық-тарының ортақ қасиеттерін, орналасуы мен құрылысының байланысын орналастыру
|
10.4 Биомедицина және биоинфор-матика
|
Биомеханиканы робототехникада қолдану. Инженерлік биомеханика (экзоқаңқа, робототехника). Медициналық биомеханика (протездеу). Эргометриялық биомеханика (оптимизация). Модельдеу «Жердегі тірі ағзалар қозғалысының биомеханикасын зерттеу»
|
10.4.4.1 - биомеханиканы робототехникада қолдалынуын зерттеу
|
Жүректің өткізгіш жүйесі. Жүрек автоматиясының механизмі. Жүректегі қозудың өту жылдамды-ғы. Жүрек бұлшықеттерінің жиырылғыштығы. Электрокардио-графия, оның диагностикалық маңызы. Модельдеу « Жүректе өтетін электрлік үрдісті зерттеу»
|
10.4.4.2 - электрокардиограмманы қолдана отырып жүрек автоматиясы механизмін түсіндіру
|
10.4 Биотехноло-гия
|
Микроағзаларды өндірісте, ауыл шаруашылығында, медицинада, тұрмыста қолданудың артықшылықтары мен кемшіліктері
|
10.4.3.1 биотехнологияда қолданылатын тірі ағзалардың артықшылықтары мен кемшіліктерін талқылау
|
Полимеразды тізбекті реакцияны қолдану. Медициналық диагности-калауда, әкелікті негіздеуде, тұлға-ларды дербестендіру медицинасын-да, гендерді клондауда, дезоксири-бонуклеин қышқылы секвенирлеуде мутагенезде полимеразды тізбекті реакцияның маңызы
|
10.4.3.2 - полимеразды тізбекті реакцияның таксономияда, медицинада мен криминалистикада және,маңызын сипаттау
|
Гендік -инженериялық манипуля-циялаудың кезеңдері. Гендік инженерияның маңызы
|
10.4.3.3 - гендік-инженериялық манипуляциялаудың кезеңдерін түсіндіру
|
Гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың оң және теріс тұстары. Гендік модификация-ланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтары
|
10.4.3.4 - гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтарын талқылау
|
Ұзақ мерзімді жоспар-дың тарауы
|
Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны
|
Оқу мақсаттары
|
1-тоқсан
|
11.1 Молеку-лярлық биология және биохимия
|
Антиденелердің құрылысы мен құры-лымы. Антиденелердің арнайылығы (белсенді орталығының). Антиген мен антидененің әрекеттесуі
|
11.4.1.1 - антиген мен антидененің әрекеттесуін түсіндіру
|
Фермент пен субстраттың өзара әрекет-тесуі. Ферментативті катализде белсен-ді орталықтың ролі. Фишердің теория-сы. Ферменттердің иммобилизациясы. Зертханалық жұмыс «Иммобилизация-лаудың ферменттердің белсенділігіне әсерін зерттеу»
|
11.4.1.2 - фермент-субстрат комплексінің түзілу механизмін түсіндіру
|
Ферменттердің бәсекелес және бәсеке-лес емес ингибирленуі. Ферменттердің белсенділігін реттеу. Дәрілік препарат-тар мен ауыр металдар иондарының ферменттердің белсенділігіне әсері. Зертханалық жұмыс «Активаторлар мен ингибиторлардың ферменттік реакцияның жылдамдығына әсерін зерттеу»
|
11.4.1.3 - ферменттердің бәсекелес және бәсекелес емес ингибирленуін салыстыру
|
Транскрипция. Пре-м рибонуклеин қышқылы посттранскрипциялық модификациясы. Трансляцияның кезеңдері
|
11.4.1.4 - нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипция мен трансляцияны сипаттау
|
Генетикалық кодтың қасиеттері: үшөрімділігі, көптігі, әмбебаптығы, бірін-бірі жаппайтындығы
|
11.4.1.5 - генетикалық кодтың қасиеттерін түсіндіру
|
11.1 Қоректену
|
Хлоропластың құрылымдық компо-ненттері және олардың қызметтері. Фотосинтездің пигменттері. Rf мәні. Зертханалық жұмыс «Әртүрлі өсімдік жасушаларында фотосинтездеуші пигменттердің болуын зерттеу»
|
11.1.2.1 - хлоропласттың құрылымы мен қызметі арасындағы өзара байланысты орнату
|
Фотосинтездің жарық кезеңі. Фотофосфорлану
|
11.1.2.2 - фотосинтездің жарық кезеңінде өтетін үдерістерді түсіндіру
|
Фотосинтездің қараңғы кезеңі. Кальвин циклі
|
11.1.2.3 - фотосинтездің қараңғы кезеңінде өтетін үдерістерді түсіндіру
|
С3 және С4 өсімдіктер жапырақтары-ның анатомиясы. Мезофилл жасушала-рында көмірқышқыл газын фиксация-лаудың ерекшеліктері. Көмірқышқыл газының акцепторлары. Зертханалық жұмыс «С3 және С4 өсімдіктер жапырақтарының мезофилін микропрепараттар арқылы зерттеу»
|
11.1.2.4 - С3 және С4 өсімдіктердегі көміртекті тұту (фиксация) жолдарын оқып білу
|
Фотосинтездің жылдамдығына әсер ететін факторлар. Фотосинтездің шектеуші факторлары: жарық толқыны-ның ұзындығы мен жарық интенсивті-лігі, көмірқышқыл газының концентра-циясы, температура. Зертханалық жұмыс «Шектеуші факторлардың фотосинтездің интенсивтілігіне әсерін зерттеу»
|
11.1.2.5 - фотосинтездің шектеуші факторларын зерттеу және түсіндіру
|
Хемосинтез. Фотосинтез бен хемосинтез үдерістерін салыстыру
|
11.1.2.6 - фотосинтез және хемосинтез үдерістерінің ерекшеліктерін салыстыру
|
11.1 Заттардың тасымал-дануы
|
Өсімдіктердегі заттар транслокациясының механизмі
|
11.1.3.1 - өсімдіктердегі заттар транслокациясы механизмін түсіндіру
|
Заттар тасымалдануының симпласттық, апопласттық, вакуолярлық жолдары және олардың маңызы
|
11.1.3.2 - заттар тасымалданудың симпласттық, апопласттық, вакуолярлық жолдарының мәнін түсіндіру
|
Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалдануының типтері
|
11.1.3.3 - жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалының әр түрлі типтерінің механизмдерін түсіндіру
|
Натрий-калий сорғысы белсенді тасымал механизмінің мысалы ретінде
|
11.1.3.4 - натрий-калий сорғысы мысалында белсенді тасымалды түсіндіру
|
Мембраналық потенциалды сақтаудағы белсенді тасымалдың ролі
|
11.1.3.5 - мембраналық потенциалды сақтаудағы активті тасымалдың маңызын анықтау
|
Су потенциалы. Зертханалық жұмыс «Түрлі концентрациялы тұз ерітінділеріндегі жасушалардың су потенциалын анықтау»
|
11.1.3.6 - түрлі концентрациялы тұз ерітінділеріндегі жасушалардың су потенциалын зерттеу
|
2-тоқсан
|
11.2 Координация және реттелу
|
Биологиядағы басқару жүйесі. «Басқару жүйесі» ұғымы. Басқару жүйесінің негізгі компоненттері. Температураның/көмірқышқыл газының/оттегі газының деңгейлерінің реттелуі мысалында кері байланыс принципі
|
11.1.7.1 - биологиядағы басқару жүйесін сипаттау
|
Мембраналық рецепторлар арқылы гормондық сигналдардың берілуі. Инсулин мен эстроген мысалдарында гормондардың нысана-жасушаларға әсер ету механизмі
|
11.1.7.2 - гормондардың әсер ету механизмін түсіндіру
|
Өсіргіш заттар. Өсіргіш заттардың өсімдіктерге әсер ету механизмі. Ауксин мен гибериллиннің әсері. Зертханалық жұмыс «Ауксиннің тамырдың өсуіне ықпал етуі»
|
11.1.7.3 - өсімдіктердің өсуіне стимуляторлардың (өсіргіш заттар) әсер ету механизмін зерттеу
|
11.2 Көбею
|
Гаметогенез. Адам гаметогенезінің сатылары
|
11.2.1.1 - адам гаметогенезінің сызбасын талдау
|
Сперматогенез бен оогенездің айырмашылықтары. Сперматогенез бен оогенезді салыстыру
|
11.2.1.2 - сперматогенез бен оогенездің айырмашылығын түсіндіру
|
11.2 Өсу және даму
|
Бағаналы жасушалар ұғымы және олардың қасиеттері (қайта жаңаруы, жіктелуі). Бағаналы жасушалардың түрлері: эмбрионалды және соматикалық. Практикада қолданылуы. Этикалық аспектісі
|
11.2.3.1 - бағаналы жасушалардың мамандану үдерісін және олардың практикалық қолданылуын түсіндіру
|
11.2 Тұқым-қуалаушылық пен өзгергіш-тік заңдылықтары
|
Дезоксирибонуклеин қышқылының
кездейсоқ мутациясы. Репликацияның, репарацияның, рекомбинацияның генетикалық үдерістердің қателері
|
11.2.4.1 - мутациялардың дезоксирибонуклеин қышқылы
репарациясы, дезоксирибонуклеин қышқылы рекомбинациясы, дезоксирибонуклеин қышқылы
репликациясы арасындағы байланысын табу
|
Белгілердің тұқым қуалауының нақтылығын талдаудың статистикалық әдістері (χ² критерий, t-критерий). Зертханалық жұмыс «Белгілердің тұқым қуалауының нақтылығын талдау»
|
11.2.4.2 - белгілердің тұқымқуалауының нақтылығын талдауда статистикалық әдістерді қолдану (t-критерий, χ² критерий)
|
«Адам геномы» жобасы. Адамның геномдық ДНҚ-ін секвенирлеу. Жоба аясында жүргізілген зерттеулердің маңызы
|
11.2.4.3 - «Адам геномы» жобасының маңызын талқылау
|
3-тоқсан
|
11.3 Жасуша-лық биология
|
Жасушалардың негізгі компоненттерін анықтау. Зертханалық жұмыс «Жасушалардың негізгі компоненттерін микрофотографиялар қолданып сипаттау»
|
11.4.2.1 - микрофотография қолданып жасушалардың негізгі компоненттерін анықтау және сипаттау
|
Органелдердің сызықтық ұлғаюын есептеу. Оптикалық және электронды микроскоптардың үлкейту және айқындау мүмкіндіктері арасындағы айырмашылықтар. Окулярмикрометр мен объективмикрометрді жасушалардың мөлшерін есептеуде қолдану. Зертханалық жұмыс «Микрометр мен объективмикрометрді жасушалардың нақты мөлшерін анықтауға қолдану»
|
11.4.2.2 - жасушалардың нақты мөлшерін анықтау
|
11.3 Биотехнология
|
Микробиологиялық зерттеулердің кезеңдері. Микроағзалармен жұмыс жасағандағы дезинфекциялау және стерильдеу әдістері. Қоректік орталардың түрлері және оларды әзірлеу. Қоректік орталарға себу тәсілдері мен техникасы. Инкубация. Зертханалық жұмыс «Сүтқышқылды өнімдердің түрлі қоректік ортадағы микрофлорасын зерттеу»
|
11.4.3.1 - микробиологиялық зерттеу кезеңдерін сипаттау және түсіндіру
|
Грамм оң және грамм теріс бактериялар және олардың құрылыс ерекшеліктері. Өкілдері. Зертханалық жұмыс «Бактерияларды Грамм әдісі бойынша бояу»
|
11.4.3.2 -грамм оң және грамм теріс бактерияларды зерттеу
|
«Рекомбинантты дезоксирибонуклеин қышқылы» ұғымы. Рекомбинантты дезоксирибонуклеин қышқылы
алу тәсілдері. Рекомбинантты дезоксирибонуклеин қышқылының
қолданылуы. Плазмиданың қасиеттері және олардың генетикалық клондауда қолданылуы. «Клондау» ұғымы
|
11.4.3.3 - рекомбинантты дезоксирибонуклеин қышқылы
алу тәсілдерін түсіндіру
|
Ағзаларды клондау тәсілдері
|
11.4.3.4 - ағзаларды клондау тәсілдерін түсіндіру
|
«Микроклоналды көбею» ұғымы. Өсімдіктерді микроклоналды көбейтудің кезеңдері мен әдістері. Маңызы
|
11.4.3.5 - өсімдіктерді микроклоналды көбейту тәсілін сипаттау
|
Ферменттердің медицинада, химияда және өнеркәсіпте қолданылуы
|
11.4.3.6 - ферменттерді медицинада, өнеркәсіпте қолдану мүмкіндігін талқылау
|
11.3 Биомеди-цина және биоинформатика
|
Электромагниттік және дыбыс толқындарының адам ағзасына әсер ету ерекшеліктері
|
11.4.4.1 - электромагниттік және дыбыс толқындарының адам ағзасына әсерін түсіндіру
|
«Эпигенетика» ұғымы. Эпигенетика туралы жалпы түсініктер. Эпигенетиканың молекулярлық негіздері. Адамдағы эпигенетикалық салдарлар. Эпигенетика және эпигеномика. дезоксирибонуклеин қышқылың метилденуі.
|
11.4.4.2 - гендердің реттілігін бұзбайтын, гендерді реттеудің механизмін зерттеудегі эпигенетиканың маңызын түсіндіру
|
«Биоинформатика» ұғымы. Биоинформатиканың құралдарын зерттеулерге қолдану.
|
11.4.4.3 - биоинформатиканың ролін сипаттау
|
Экстракорпоральды ұрықтандыру
әдісі және оның маңызы. Экстракорпоральды ұрықтандырудың
этикалық аспектілері
|
11.4.4.4 - экстракорпоральды ұрықтандыру әдісінің маңызын түсіндіру
|
Моноклоналды антиденелердің маңызы. Моноклоналды антиденелердің өндірісі. Моноклоналды антиденелер көмегімен ауруларды диагностикалау және емдеу
|
11.4.4.5 - ауруларды диагностикалау және емдеуде моноклоналды антиденелерді қолдануды түсіндіру
|
4-тоқсан
|
11.4 Биосфера, экожүйе,
популяция
|
Экологиялық пирамидалар. Трофикалық деңгейлер. Қарым-қатынас түрлері. Модельдеу «Қоректік тізбектерде энергияның тасымалдануының сызбасын құрастыру». Экологиялық жағдайлар мен экологиялық есептер шешу
|
11.3.1.1 - экологиялық пирамида ережесін түсіндіру;
11.3.1.2 - экожүйелердегі трофикалық деңгейлердің сызбасын құрастыру
|
Түрлердің алуантүрлілігі. Харди - Вайнбергтің генетикалық тепе-теңдік заңы. Сирек кездесетін және жойылып бара жатқан өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін қорғау.
|
11.3.1.3 - экожүйенің алуан түрлілігі мен тұрақтылығы арасындағы өзара байланысты орнату
|
Жергілікті экожүйедегі ағзалардың саны мен таралуын анықтауда түрлі статистикалық әдістерді қолдану. Жергілікті экожүйенің биоалуантүрлі-лігін анықтауда кездейсоқ іріктеу әдісінің маңызы. Зертханалық жұмыс «Талдаудың статистикалық әдістерін қолдану арқылы өз регионы экожүйесінің жағдайын анықтау»
|
11.3.1.4 - өз аймақтың экожүйесін статистикалық талдау әдістерін (Стьюденттің t-критерийі, χ2-критерий) қолданып зерттеу
|
10.4 Экология және адам іс-әрекетінің қоршаған ортаға әсері
|
Ғаламдық жылыну: себептері, салдарлары және шешу жолдары. Модельдеу «Климаттың ғаламдық жылынуын компьютерлік модельдеу»
|
11.3.2.1 - мүмкін болатын климаттың жаһандық жылыну салдарын болжау
|
Қазақстанның экологиялық проблемалары және оларды шешу жолдары
|
11.3.2.2 - Қазақстанның экологиялық проблемаларын оқып білу және шешу жолдарын ұсыну
|
