Жаратылыстану факультеті 5В010800 – «Дене шынықтыру және спорт» мамандығы бойынша оқу бағдарламасының жалпы сипаттамасы

1. Ботаника: конспект лекций / Н. В. Степанов, И. Е. Ямских, Е. А. Иванова [и др.] – Красноярск: ИПК СФУ, 2009. – 284 с. (Ботаника: УМКД № 1341 / рук. творч. коллектива Н. В. Степанов).

2. Бавтуто, Т. А. Атлас по анатомии растений / Т. А. Бавтуто, В. М. Еремин, М. П. Жигар. – Минск : Ураджай, 2001. – 146 с.

3. Практикум по систематике растений и грибов / А. Г. Еленевский, М. П. Соловьева, Н. М. Ключникова [и др.]. – М. : Академия, 2001. – 160 с.

4. Ботаника : учеб. для вузов : в 4 т. / П. Зитте, Э. В. Вайлер, Й. В. Ка-

дерайт [и др.]. – М. : Академия, 2007.

5. Тимонин, А. К. Ботаника : учеб. для студентов вузов : в 4 т . Т 3.

Высшие растения / А. К. Тимонин. – М. : Академия, 2007. – 352 с.

1.В.Ф. Натали – Зоология беспозвоночных, М. 1963 г.

2. А.Л. Зеликман – Практикумпо зоологии беспозвоночных, М. 1965 г.

3. Е.Н. Фролова и др. – Практикум по зоологии беспозвоночных, М. 1965г.

4. Абрикосов Г.Г. и др. – Курс зоологии, М.: Высшая школа, 1966 г. Т.1. 540 стр.

5. В.А. Догель – Зоология беспозвоночных, М. 1975 г.

6. В.А. Догель – Зоология беспозвоночных, М., Высшая школа. 1981 г.

7. Дерягина М.А. Этология приматов, М., МГУ, 1992 г.

8. Дәуітбаева К.А. – Омыртқасыздар зоологиясы курсының типтік оқу бағдарламасы, Алматы: Қазақ университеті, 1998 ж, 30 б.

9. Дәуітбаева К.А. – Омыртқасыздар зоологиясы, Алматы: Қазақ университеті, 1997, 1998 жж. 1,2,3 бөлімдер.

10. Шарова И.Х. Зоология беспозвоночных, М., 1999 г.

11. Түсіпбаева К.С.- Омыртқасыздар зоологиясы. І, ІІ бөлімдер, Алматы, 1999 ж.

12. Түсіпбаева К.С.- Омыртқасыздар зоологиясы. І, ІІ бөлімдер, Алматы, 2004 ж.

13. Дәуітбаева М. - Омыртқасыздар зоологиясы. Алматы, 2005 ж.

14. Ф.В. Салимова. «Методическое пособие к учебно-полевой практике по зоологии беспозвоночных», Кызылорда, КГУ им. Коркыт ата, 2004 г,112 стр.

15. Ф.В.Салимова «Омыртқасыздар зоологиясынан зертханалық жұмыстардың әдістемелік нұсқау», Қызылорда, КГУ им. Коркыт ата, 2010 ж, 44 б.

16. Ф.В.Салимова – Студенттердің өзіндік жұмыстары, Қызылорда, КГУ им. Корқыт ата, 2010 г.

17. УМКД: (омыртқасыздар зоологиясы), Қызылорда, КГУ, 2011 ж.

1. Сәтпаева Х.Қ., Өтепбергенов А.А., Нілдабаева Ж.Б. «Адам физиологиясы». Алматы, 2005

2. Рымжанов Қ.С., Төленбеков Н. «Адам және жануарлар физиологиясы» Алматы, 2000

3. Несіпбаев Т.Н. «Жануарлар физиологиясы». Алматы, 1995

4. Сәтпаева Х.Қ., Нілдабаева Ж.Б., Өтепбергенов А.А. «Адам физиологиясы» Алматы, 1995

5. Сәтпаева Х.Қ. «Валеология-денсаулық туралы ғылым.» Алматы, 1993

6. Төленбек И. Адам және жануарлар физиологиясы 1 бөлім. Алматы, «Білім», 2002

7. Жандар Керімбектің Ермаханы. «тәнтану» Алматы, 2004

8. Рахышев А. «Адам анатомиясы» 1,2 т., Алматы, 2004

9. Рымжанов К.С., Төленбек И.М. «Адам және жануарлар физиологиясы», Алматы, 2000

10. Н.Мырзаханұлы. Жалпы физиология. Алматы, 2001

Сабақ беру әдістері: лекция, лабораториялық жұмыс, СОӨЖ

Бағалау әдісі: әріптік-рейтингтік жүйе 100 баллдық шкала бойынша, ағымдық бақылау, аралық бақылау, емтихан, қорытынды баға.

Оқу тілі: қазақша, орыс топтарына орысша

Мамандық (саты) бойынша білім алуға қажетті жағдай: кітапхана қоры, электрондық оқулықтар, интернет-кластары, электронды білім ресурстары (ХЖООЭК – халықаралық электронды кітапханалар ресурсы).
Курстың/пәннің/юниттің атауы: Энтомология

Пәннің коды: Entom 2.2.05

Пәннің типі: Базалық, таңдау пән

Оқу жылы: 2-оқу жылы

Оқу семестрі: 4

Кредит саны: 3

Дәріс беруші: Салимова Ф.В. - аккадемиялық доцент

Курстың мақсаты: энтомология өзінің негізгі зерттеу объектісі – насекомдардың ішкі, сыртқы құрылысын, тіршілік әрекеттерін, олардың түр байлығы және тіршілік ортасымен өзара қарым-қатынасын зерттеу; насекомдардың сыртқы құрлысының ерекшеліктерін – бас, көкірек, құрсақ бөлімдерінің сигменттелуін талдау; қарапайым және арнайы ауыз аппаратының құрылысын қарап, бунақтың бөлімдерге бөлшектеу және мән бере отырып суретін салу; әр түрлі қанаттарды қарап, жүйкелену схемасына және ерекшеліктеріне көңіл бөліп, суретін салу; насекомдарды сойып, ішкі мүшелер жүйесін көріп мән бере отырып, суретін салу; насекомдардың постэмбрионды дамуының ерекшелігімен танысу. Насекомдардың екі турлі типтерінің дамуындағы айырмашылықтарын анықтау.

Энтомологияның негізгі міндеті – зиянды насекомдар мен басқа организмдердің зақымдау салдарынан ауыл шаруашылығы өсімдіктері өнімінің шығынын мүлде болдырмау немесе оны мейлінше азайту. Пәнді терең меңгеру үшін лекциялық курста, лабораториялық жаттығуларда және оқу далалық тәжірибелерде, табиғи тірі насекомдарды, энтомологиялық коллекцияларды, препараттарды (ылғалды, құрғақ ), жоба суреттерді, таблицаларды үйлестіре дұрыс пайдалана білуі қажет.

Жануарлар дүниесіндегі ең көп таралған түрлер жоғары сатыдағы омыртқасыздар жануарлар насекомдар. Насекомдар класына 2 миллионнан аса түрлер сипатталуда.

Насекомдардың зерттелген түрлерінің соңы басқа барлық жануарлардың белгілі түрлерінің санынан көп, ал кейбір түрлердің, мысалы, үй шыбынының, кәдімгі масаның, көкқолқа шегірткенің тағы басқа особьтардың санын анықтау мүмкін емес. Насекомдарды жер шарының кез- келген жерлерінен кездестіруге болады.

Насекомдардың ең басты ерекшелігі – денеге айқын үш бөлімнен құралған: бас, кеуде, құрсақ, үш жұп немесе алты аяғы бар тек қана трахея арқылы тыныс алады және көпшілігі ұшуға бейімделген.

Кеңірдек тыныстылар немесе кеңірдектілер құрлық жануарлары. Бұл тип тармағына көпаяқтылар мен насекомдар жатады. Тип тармағының аталуының себебі, олардың тыныс алу мүшелері кеңірдек (траея). Кейбір ұсақ өкілдерінің кеңірдегі жоқ, сондықтан терісі арқылы тыныс алады. Кеңірдектілер арасында екіншілей суда мекендеушілері кездеседі (су қоңыздары, инеліктер личинкасы), бірақ олардың кеңірдектері сақталған. Бұл олардың аша шегінің құрлықта мекендегендігін көрсетеді.

Насекомдар кеңірдектердің және жалпы буынаяқтылардың ішіндегі жоғарғы дамыған жануарлар. Бұл олардың құрлықта жақсы бейімделуіне байланысты. Құрлықтың барлық экологиялық мекен орталарында кездеседі. Кейбірі суға қайта еніп, тұщы су қоймаларында ерекше роль атқарады. 1 миллионнан аса түрлері белгілі. Бұл жер шарындағы түрлері мен особьтар саны жағынан, сонымен қатар кеңістікке таралуы мен экологиялық дифференциясы жөнінен алда келе жатқан жануарлар

1. Андрианова, Н. С. Экология насекомых (Текст) / Н.С. Андрианова. – М. : МГУ, 1970-1957 с.

2. Бей-Биенко, Г.Я. Общая энтомология (Текст) / Г.Я. Бей-Биенко. – Изд. 3-е. – М. : Высш. Шк., 1980.-416 с.

3. Бондаренко, Н.В. Биологическая защита растений (Текст) / Н.В. Бондаренко. – М. : Агропром, 1986.-276 с.

4. Варли, Дж. К. Экология популяций насекомых (Текст) / Дж. К. Варли, Д.Р. Градуэлл, М.П. Х ассел. – М., 1978. -221 с.

5. Воронцов, А. И. Биологическая защита леса (Текст) / А. И. Воронцов. – М. : Лесн. пром-сть. 1984. -261 с.

6. Воронцов, А.И. Лесная энтомология (Текст) / А. И. Воронцов. – Изд. 3-е. – М. : Высш. Шк., 1975. -366 с.

7. Воронцов, А. И. Патология леса (Текст) / А.И. Воронцов. – М. : Лесн. пром-сть, 1978. -209 с.

8. Воронцов, А. И. Технология защиты леса (Текст) / А. И. Воронцов, Е.Г.Мозолевская, Э. С. Соколова. – М. : Экология, 1991. – 303 с.

9. Гриффин, Д. Живой организм (Текст) / Д. Гриффин, Э. Новик. – М. : Мир, 1973. – 280 с.

10. Гулий, В.В. Вирусы в защите леса от вредных насекомых (Текст) / В.В. Гулий, М.А. Голосова. – М. : Лесн. пром-сть, 1975. -166 с

11. Захваткин, Ю. А. Курс общей энтомологии (Текст) / Ю. А. Захваткин. - : Агропромиздат, 1986. – 314с.

12. Красная книга Республики Коми. Редкие и находящиеся под угрозой исченовения виды растений и животных (Текст) / под ред. А. И. Таскаева. – М.: ДИК, 1998. – 528с.

13. Крушев, Л. Т. Биологические методы защиты леса от вредителей (Текст) / Л.Т.Крушев. – М.: Наука. 1973. – 250с.

14. Леса Республики Коми (Текст) / Г.М. Козубов (и др.); под ред. Г. М. Козубова, А. И. Таскаева. – М.: ДИК, 1999. – 332с.

15. Лесная энциклопедия (Текст) : в 2т. /гл. Ред. Г.И. Воробьев (и др.). – М.: Сов. Энциклопедия.- Т. 1 : 1985. – 563с., Т. 2 : 1986. – 631с.

16. Литвинова, А.Н. Насекомые сосновых лесов (Текст) / А. Н. Литвинова, Г.П.Танкевич, Р.В. Молчанова. – Минск: Наука и техника, 1985. – 150с.

17. Мозолевская, Е. Г. Методы лесопатологического обследования очагов стволовых вредителей и болезней леса (Текст) / Е. Г. Мозолевская, О. А. Катаев, Э. С. Соколова. – М.: Лесн. пром-сть, 1984. – 152с.

18. Несин, А. П. Насекомые – вредители лесосеменных плантаций и меры борьбы с ними (Текст) / А. П. Несин, Е. В. Юркина, А. И. Патов // Тр. КНЦ УрО РАН. Биологические основы создания постоянной лесосеменной базы в Коми АССР. – Сыктывкар, 1988. - 96. – С. 120-129.

19. Посттехногенные экосистемы Севера (Текст). – СПб. : Наука, 2002. – 159с.

20. Седых, К. Ф. Животный мир Коми АССР (Текст) / К. Ф. Седых. Сыктывкар: Коми кн. изд-во. 1974. – 191с.

21. Синадский, Ю. В. Сосна: ее вредители и болезни (Текст) / Ю. В. Синадский. – М. : Наука, 1983. – 337с.

22. Франц, Й. Биологические методы борьбы с вредителями (Текст) / Й. Франц, А.Криг. – М.: Наука. 1984. – 250с.

23. Юркина, Е. В. Состав, структура и биоценотическая значимость фауны насекомых в сосняках подзоны средней тайги Республики Коми (Текст) : автореф. дис. ... докт. Биол.наук/ Е.В. Юркина. – М., 2004. -36с.

Түсіндіру әдістері: дәріс; талқылау әдісі; кітаппен өзіндік жұмыс; дидактикалық өзіндік жұмыс; эвристикалық (ізденіс) әңгімелесу әдісі.

Көрнекілік әдістері: бөлшекті-ізденісті көрсетілімді әдіс; экрандық көрнекілікпен жұмыс (ғылыми фильмдер, слайдтар); презентация (жеке, топтық); ылғалды препараттар мен тұрақты препараттар көрсетілімі;

Практикалық әдістер: бөлшекті-ізденісті зертханалық әдіс; зертханалық әдіс.

1. Рымжанов Қ.С., Төленбек И.М., «Адам мен жануарлар физиологиясы» (2-бөлім.Висцеральдық жүйелер), Алматы,РБК.2000

2. Төленбек И. «Адам мен жануарлар физиологиясы» Алматы,2002

3. Дүйсембин Қ.Д «Орталық жүйке жүйесі және жоғары жүйке әрекетінің физиологиясы» Алматы,2001

4. Сатпаева Х.К., «Адам физиологиясы» Алматы,1995

5. Несіпбаев Т.Н:, «Жануарлар физиологиясы» Алматы,1995

6. Ибадуллаева С.Ж. «Адам және жануарлар физиологиясы» Қызылорда, 2008 ж.

Сабақ беру әдістері: лекция, лабораториялық жұмыс, СОӨЖ

Бағалау әдісі: әріптік-рейтингтік жүйе 100 баллдық шкала бойынша, ағымдық бақылау, аралық бақылау, емтихан, қорытынды баға.

Оқу тілі: қазақша, орыс топтарына орысша

Мамандық (саты) бойынша білім алуға қажетті жағдай: кітапхана қоры, электрондық оқулықтар, интернет-кластары, электронды білім ресурстары (ХЖООЭК – халықаралық электронды кітапханалар ресурсы).
Курстың/пәннің/юниттің атауы: Декоративті дендрология

Пәннің коды: BKAE 2.2.05.

Пәннің типі: Базалық, таңдау пән

Оқу жылы: 2-оқу жылы

Оқу семестрі: 4

Кредит саны: 3

Дәріс беруші: Байкенжеева А.Т. - доцент, б.ғ.к.

Курстың мақсаты: декаративті ағаш-бұта өсімдіктерді сипаттау, олардың алуантүрлілігін айқындау, морфо-биологиялық ерекшеліктерін, экологиясын, географиялық таралуын және шаруашылықтық маңызын оқыту .

Білу: көгалдандыруға қолданылатын ағаш породаларының негізін білу; дендрофлоралық түрлердің морфо-биологиялық және экологиялық ерекшеліктерін білу; географиялық таралуы және шаруашылықтық маңызы жөнінде түсінігінің болуы.

Дағдылану: саналы түрде табиғи ресурстарды дендрофлораға пайдалана алу және оларды сақтау; өсімдіктерді көшеттеу, күту, көбейту.

Игеру:

- өсімдіктерді жапырақ пішініне және орналасу сипатына қарай анықтай алу;

- ағаштарды жапырақсыз өрекндері арқылы анықтай алу.

1. Аксёнов Е.С., Аксенова Н.А. Декоративные растения. Т.1 (Деревья и кустарники), АСТ, М. 2000.

2. Булыгин Н.Е.. Ярмишко В.Т. Дендрология. М., МГУЛ, 2001.

Сабақ беру әдістері: дәрісханалық сабақтарды игеру барысында төмендегідей білім беру технологиялары қолданылады: лекция, (ақпараттық лекция, лекция-визуализация); зертханалық сабақ иллюстративті-демонстрациялық әдіс; студенттердің өзіндік жұмыстарын ұйымдастыру барысында төмендегідей білім технологиялары қолданылады: нақты ситуацияны талдау, баяндама, реферат, компьютерлік презентация

Бағалау әдісі: әріптік-рейтингтік жүйе 100 баллдық шкала бойынша, ағымдық бақылау, аралық бақылау, емтихан, қорытынды баға.

Оқу тілі: қазақша, орыс топтарына орысша

Мамандық (саты) бойынша білім алуға қажетті жағдай: кітапхана қоры, электрондық оқулықтар, интернет-кластары, электронды білім ресурстары (ХЖООЭК – халықаралық электронды кітапханалар ресурсы).
Курстың/пәннің/юниттің атауы: Өсімдіктер ареалын картаға түсіру әдісі

Пәннің коды: OAKTA 2.2.05.

Пәннің типі: Базалық, таңдау пән

Оқу жылы: 2-оқу жылы

Оқу семестрі: 4

Кредит саны: 3

Дәріс беруші: Тоқтағанова Г.Б. - аға оқытушы, география магистрі

Курстың мақсаты: Өсімдіктер ареалын картаға түсіру үшін топографиялық карталардың, пландар мен аэрофото түсірістерінің маңыздылығын ашу, өсімдіктердің таралуын анықтауда карталармен жұмыс істеу тәсілдерін көрсету, геодезиялық өлшеулер және топографиялық түсірістер әдістері туралы түсінік беру.