Жаратылыстану-математика

Жаратылыстану-математика

факультетінің деканы

______ А.Б.Медешова

«__»__________ 2011 ж.

Жаратылыстану бөлімі

География кафедрасы
050116 «География»

мамандығы бойынша кредиттік оқу жүйесінде оқитын

студенттерге арналған

Қазақстанның әлеуметтік экономикалық географиясы

Курс – 3

Семестр – 6

Барлығы – 135 сағат

Орал-2011

Пәннің оқу әдістемелік кешені Абай атындағы ұлттық педагогикалық_мамандықтар бойынша оқу әдістемелік секциясы Алматы. 2006ж____________________________

(типтік бағдарлама атауы, қаласы, жылы)

типтік бағдарлама негізінде құрастырылған.
Құрастырушы(лар):Жұмағалиева.Ж.Х._______________________________________

(аты-жөні, лауазымы, ғылыми дәрежесі)

“____“ _________ 200 ж. №__ хаттама

География кафедрасының отырысында бекітілді.

«07» қыркүйек 2011 ж № 1 хаттама.

кеңесінің төрайымы ________________ С.Б.Темралиева

1. 
   Пән туралы мәлімет.
   

Семестр 15 оқу аптадан және 2 сессия патасынан тұрады. Аптасына 3 кредит сағат өткізіледі деп болжанады, әрбір кредит-сағат бір байланыс сағатынан (дәріс) және 2 сағат оқытушының жетекшілігімен студенттердің өздік жұмысы (ОЖСӨЖ) мен студенттің өздік жұмысынан (СӨЖ) тұрады.

Кредит саны – 2.

Өту орны: №4 оқу ғимараты, сабақ кестесі бойынша

Оқу жоспарынан көшірме.

2. 
   Курсқа қысқаша сипаттама:
   

Студенттерге республикалық экономикалық және әлеуметтік географиясынан, яғни оның табиғат байлықтарын шаруашылықты дамыту тұрғысында экономикалық бағалай білу шаруашылық салаларының орналасу ерекшелігі және олардың даму жолы,экономикалық аудандардың даму ерекшеліктері, басқа елдермен экономикалық байланысы жайлы терең және жүйелі білім беру.

Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы республикалық экономикалық және әлеуметтік географиясынан, экономикалық аудандардың даму ерекшеліктері, басқа елдермен экономикалық байланысы түрлеріне біртұтас түсінік беру. Сонымен бірге студенттердің өз отаны – тәуелсіз Қазақстанға деген сүйіспеншілігі, бүкіл халықтарына деген интернациональдық сезімдерін тәрбиелеу болып табылады.

Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы алған білім көлемі Қазақстанның жер көлемін, халқының санын,пайдалы қазбалардың қорын, өнеркәсіп және ауыл шаруашылығы өнімдерінің көлемінен ТМД-да алатын орнын түсінуге көмегін тигізеді.

Студент курсын оқып танысу барысында

Қазақстанның әрбір экономикалық аудандарының табиғат жағдайлары мен ресурстарының ерекшеліктері туралы білім қалыптастыру

3. 
   Курстың мазмұны.
   

Студенттерге:

Қазіргі экономикалық ұйымдар, өндірістер, қазіргі басты өнеркәсіп салалары,оның даму облыстары туралы ұғым білім қалыптастыру.

Республиканың экономикалық-географиялық жағдайының ерекшелігі және оның экономиканы дамытудағы маңызы.

Халықтың саны, орналасу ерекшелігі, ұлттық құрамы, ұлтаралық қатынастар мәселелері.

Шаруашылық маңызды салалары және салааралық кешендері.

Қазақстанда едәуір дамыған өнеркәсіп салалары.

Студенттер нені істей білуі тиіс:

Әртүрлі білім көздерін пайдалану негізінде Қазақстанның ТМД саяси және экономикалық картасындағы орнын анықтау, республика шекарасына баға беру.

Республика, облыс, аудан халқы тығыздығын анықтау.

Өнеркәсіп салаларының мамандануы көрсеткіштерін анықтау.

Картадан өнеркәсіптің түрлі салаларының егіс көлемі, шығымдылығы, жалпы өнім көлемінің өсу диаграммасын сызу және талдау, ауыл шаруашылығының зона бойынша мамандану картасын оқи білу.

Қазақстанның экономикалық аудандарына экономикалық-географиялық сипаттама беру және өзара салыстыру

2.Қазақстанның бірінші президенті Н.А.Назарбаевтың ҚР экономикасы дамуындағы алатын орны.

Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік георафиясының обьектісі.

3. Ғылымдар арасында алатын орыны. Қазақстанның нарықтық экономикаға көшуі.

Міндеттері, елеулі жетістіктері, қиындықтары.

ОЖСӨЖ: ТМД-ғы алатын орны,географиялық орнына сипаттама беру.

СӨЖ: Міндеттері, елеулі жетістіктері, қиындықтары

Әдебиеттер: К.Б.Ахметова.<<Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы>>.Алматы,<<Рауан>>,2004

Практикалық сабақ-1

Тақырыбы: Қазақстанның экономикалық-географиялық жағдайы.Табиғат жағдайы және табиғат ресурстарына баға беру.

Мазмұны.

1.Қазақстанның экономикалық-географиялық жағдайының ерекшелігі, оның тәуелсіздік жаңдайындаңы өзгерісінесипаттама.

2.Табиғат жағдайымен табиғат ресурстарына, ауыл шаруашылығы мен өнеркәсіпті дамыту тұрғысында баға беру.

ОЖСӨЖ. Тақырыбы: Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясының оқытатын объектісі.Картамен жұмыс .Қазақстанның саяси әкімшілік картасы.

СӨЖ Тақырыбы: Қазақстан Республикасы экономикасының нарықтық жағдайда даму

Әдебиеттер. К.Б.Ахметова.<<Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы>>.Алматы,<<Рауан>>,2004

№ 2 дәріс.

2.Табиғи-ресурстық потенциалы.

3.Табиғат ресурстарының алуан түрлілігі, оның шаруашылықтың энергетикалық және шикізаттық базасы екендігі.

4.Табиғатты қорғау, оның ресурстарын ұтымды пайдалану.

Елді, аймақты, елді мекендерді зерттеу үшін, халықтың санын, оның жыл сайынғы өзгерісі мен жынысқа, жасқа байланысты таралуын, қала мен ауылда қанша халық тұратынын, олардың ішіндегі еібекке жарамды адамдар санын, олардың шаруашылықтың қай саласымен айналысатынын, ұлттық құрамын , еңбек ету дағдысын,әдет-ғұрпын білудің маңызы зор

№ 3 дәріс.

1.Қазақстан табиғатына тән ерекшеліктер, оның шаруашылыққа әсері.

2.Табиғи-ресурстық потенциалы.

3.Табиғат ресурстарының алуан түрлілігі, оның шаруашылықтың энергетикалық және шикізаттық базасы екендігі.

4.Табиғатты қорғау, оның ресурстарын ұтымды пайдалану.

ОЖСӨЖ: Табиғат ресурстарын талдау

СӨЖ: Табиғатты қорғау, оның ресурстарын ұтымды пайдалану

Әдебиеттер: .Е.А.Ахметов идр. Экономическая социалная география Казакстана,Алматы,Мектеп,2005г.

2 кредит сағат.

2-Практикалық сабақ. Қазақстанның халқы және еңбек ресурстары.

1.Халық санының дербес мемлекет ретінде эконмикалық дамуының қиындықтаремен байланысты өзгерістері, елдің түрлі бөліктеріндегі халық қоныстануының айырмашылықтарына сипаттама беру.

2.Шетелдегі қазақ диаспорасының таралуын талдау.

ОЖСӨЖ: Қазақстанның халқы және еңбек ресурстары.

СӨЖ: Шетелдегі қазақ диаспорасының таралуын талдау.

Әдебиеттер: .М.Ш.Ярмухамедов. Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы.Алматы,<<Рауан>>,2004ж

№ 4 дәріс.

2.Туу көрсеткішінің төмендеу себебі.

3.Халықтың тығыздығы, оның аумақтық айырмашылықтары.

4.Шетелдердегі қазақ диаспорасы, олардың өз отанына оралуы, оның қиындықтары.

5.Халықтың ұлттық құрамы, ұлтаралық қатынас, ұлт ассамблеясының ролі.

6.ҚР конституциясы Қазақстанды қоныстанған барлық ұлттар және халықтар тілдерінің тең құқығы жайлы.

7.Елді мекен типтері, орналасу ерекешеліктері.

8.Еңбек ресурстары және олардың ұтымды пайдалану мәселелері.

№ 5 дәріс.

2.Елді мекен типтері, орналасу ерекешеліктері.

3.Еңбек ресурстары және олардың ұтымды пайдалану мәселелері.

ОЖСӨЖ: Қазақстанның еңбек ресурстарын талдау.

СӨЖ: Елді мекен типтері, орналасу ерекешеліктері

Әдебиеттер: К.Б.Ахметова.<<Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы>>.Алматы,<<Рауан>>,2004
3 кредит сағат.

3-.Практикалық сабақ. Қазақстан шаруашылығы және өнеркәсібі.

Отын энергетика кешені.

1.Еліміз шаруашылығы мен өнеркәсібінің салалық құрамы схемаларын сызу.

2.Отын ресурстарының кен орнын теріп жазу.

3.Қарағанды және Екібастұз көмір бассейндеріне салыстырмалы,Теңізмұнай және Қарашығанақ газ-конденсат кен орындарына сипаттама.

4.Электр станция типтері схемасызын сызу.

Әдебиеттер: .Е.А.Ахметов идр. Экономическая социалная география Казакстана,Алматы,Мектеп,2005г.

ОЖСӨЖ Тақырыбы: Қазақстан Республикасының нарықтық экономика жағдайында дамуы.

СӨЖ Тақырыбы: Табиғат жағдайына ауыл шаруашылығын дамыту түрғысында баға беру.

Әдебиеттер: .М.Ш.Ярмухамедов. Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы.Алматы,<<Рауан>>,2004ж
СӨЖ: Тығыздық картасын талдау

Әдебиеттер: .М.Ш.Ярмухамедов. Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы.Алматы,<<Рауан>>,2004ж
№ 6 дәріс.

Тақырыбы: Қазақстан шаруашылығының дамуы.

Мақсаты.Қазақстан шаруашылығына сипаттама.

Мазмұны:1. Қазақстан шаруашылығының дамуы.

2.Шаруашылықтың дамуына әсер ететін жағдайлар

№ 7 дәріс.

2. 
   Өнеркәсіп саласы
   

1.Түсті және қара металл кендерінің таралу ерекшелігін тіркеп жазу.

2.Металлургияняң салалық құрамы,кәсіпорындарының орналасу ерекшелігіне сипаттама.

3.Автомобиль жасаудың болашағы бағалау.

2.Қазақстанның энергетикалық ресурстары, оның түрлері және өнеркәсіптегі орны, қазіргі

даму жайы.

3.Каспий қайраңы мұнайын зерттеу және бұл жөнінде мемлекетаралық келісімдер.

Машина жасау кешені басқа да салааралық кешендермен тығыз өндірістік байланыста болады.Ол ОЭК өнімдерінсіз жұмыс істеуі мүмкін емес, сондай-ақ, ОЭК машина жасаудан энергетикалық, тау-кен өндірісі машиналарын және басқа да құрал- жабдықтар, әр-түрлі машиналар алады.

№ 9 дәріс.

2.Қазақстанның энергия көздері: электр станцияларының типтері, олардың қазіргі даму жайы, қиындықтары және болашағы.

3.Қазақстанның біртұтас энергетикалық жүйесін құру шаралары, ТМД елдерімен байланысы.
4.ТМД елдерімен өндірістік байланысы.

ОЖСӨЖ: Қазақстанның энергиясы

СӨЖ: Атом электрстанциясы

Әдебиеттер: К.Б.Ахметова.<<Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы>>.Алматы,<<Рауан>>,2004
5.Практикалық сабақ. Химия,құрылыс материалдар өнеркәсіптері.

Мазмұны.

1.Химиялық пайдалы қазбалар,құрылыс материалдар кен орындарын бағалау.

2.Салалық құрамы, кәсіпорындарының орналасу ерекшелігі,орталықтарына сипаттама.

3.Қоршаған ортаны қорғау проблемалары.

2.Металлургияның салалық құрамы, кәсіпорындарының түрлері және олардың орналасу ерекшеліктері.

№ 11 дәріс.

2.Шетел компанияларымен байланысы.

1.Агроөнеркәсіп кешенінің құрамы схемасын даярлау.

2.Ауыл шаруашылығындамыту тұрғысында табиғат жағдайына баға беру.

3.Дақыл мен мал түрлерінің таралуына сипаттама беру.

4.Экономикалық-географиялық ұғымдар,терминдер.

Әдебиеттер: .М.Ш.Ярмухамедов. Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы.Алматы,<<Рауан>>,2004ж

ОЖСӨЖ Ауыл шаруашылығындамыту тұрғысында табиғат жағдайына баға беру.

СӨЖ Агроөнеркәсіп кешенінің құрамы схемасын даярлау.

Әдебиеттер: .М.Ш.Ярмухамедов. Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы.Алматы,<<Рауан>>,2004ж
№ 12 дәріс.

Тақырыбы: Машина жасау өнеркәсібі.

Мақсаты. Машина жасау өнеркәсібін талдау.

Мазмұны: 1.Қазақстанда машина жасаудың соғыс жылдарында қалыптасу ерекшелігі және еліміз экономикасында алатын орны.

2.Салалық құрамы, кәсіпорындарының орналасу ерекшелігі.

3.Қазіргі даму жайы және болашағы.

4.Кей салаларының кейін қалу себебі.

№ 13 дәріс.

2.Салалық құрамы, шикізат базасы, кәсіпорындарының орналасу ерекшелігі.

3.Қазіргі даму жайы, қиындықтары.

4.ТМД елдерімен өндірістік байланысы.

1.Жеңіл және тамақ өнеркәсібі кәсіпорындарының басым түрде орналасуы.

2.Нарықтық экономика және Қазақстан халқының тұрмыс жағдайы жайлы деректер даярлау.

Әдебиеттер: К.Б.Ахметова.<<Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы>>.Алматы,<<Рауан>>,2004

ОЖСӨЖ Жеңіл өнеркәсібіне сипаттама

СӨЖ Тамақ өнеркәсібі

Әдебиеттер: К.Б.Ахметова.<<Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы>>.Алматы,<<Рауан>>,2004
№ 14 дәріс.

Тақырыбы: Ауыл шаруашылығы шикізаттарын өңдейтін тамақ өнеркәсібі.

Мақсаты.Ауыл шаруашылығы шикізаттарын өңдеу салалары.

Мазмұны: 1.Ауылшаруашылық шикізаттарын өңдеп, агроөнеркәсіп кешенінің соңғы өнімдерін шығаратын өнеркәсіп кәсіпорындарының орналасу ерекшеліктері:

2.Қазіргі даму жайы,оның қиындықтары.

№ 15 дәріс.

2.Тоқыма өнеркәсібі.

1.Қазақстанның жүк айналымы,жүк тасымалдағы жеке көлік түрлерінің үлесін бағалау.

2.Республика аумағының көрші елдер арасындағы транзиттік экономикалық-географиялық жағдайына баға беру.

3.Жеке көлік түрлерінің ірі магистралдары және оның болашағын сипаттау.