Атмосфера қандай қабаттардан тұрады:
B) Стратосфера, тропосфера, ионосфера.
C) Литосфера, педосфера.
D) Педасфера, гидросфера.
Е) Пелагиаль, бенталь.
020
Атмобионттар –бұлар:
А) Ауа қабатында тіршілік ететін ағзалар.
В) Суда тіршілік ететін ағзалар.
С) Топырақта тіршілік ететін ағзалар.
D) Су түбінде тіршілік ететін ағзалар.
Е) Төзімділігі нашар ағзалар.
021
Атмосфераның қай бөлігінде ауа тығыз жинақталған:
А) Стратосфера.
В) Экзосфера.
С) Ионосфера.
D) Мезосфера.
Е) Тропосфера.
022
Биосфераның литосферадағы шегі қандай тереңдікті құрайды:
А) 22 м.
В) 4 км.
С) 16 км.
D) 8 км.
Е) 10 м.
023
Биосферадағы биогенді миграция –бұл:
А) Тірі ағзаларда шоғырланған энергия.
В) Тірі ағзалардың құрамына кіретін элементтер.
С) Көмірсудың ыдырауы.
D) Тірі ағзалардың құрамына кіретін бейорганикалық элементтер.
Е) Ақуыздың ыдырауы.
024
Литосферада биосфераның төменгі шекарасы қандай фактормен анықталады:
А) Температура.
В) Қысым.
С) Оттегінің жеткіліксіздігі.
D) Судың жеткіліксіздігі.
Е) Тығыздық.
025
Биосфераның тепе-теңдігінің сақталуы:
А) Сукцессия.
В) Симбиоз.
С) Толеранттылық.
D) Гомеостаз.
Е) Мониторинг.
026
Биосферадағы су айналымы- бұл:
А) Кіші айналым
В) Үлкен айналым
С) Биологиялық айналым
D) Биохимиялық элементтер айналымы
Е) Биогенді айналым
027
Гидросферада тіршіліктің таралу шегі:
А) 4 км.
В) 27- 25 км.
С) 11 км.
D) 15 км.
Е) 30 м.
028
Атмосферада тіршіліктің таралу шегі:
А) 22-25 км.
В) 10-15 км.
С) 30-300 км.
D) 200-230 км.
Е) 7-10 км.
029
Атмосферадағы СО2-ның мөлшері:
А) 78%.
В) 0,93%.
С) 0,03%.
D) 21%.
Е) 0,1%.
030
Атмосферадағы О2-нің мөлшері:
А) 78%.
В) 0,93%.
С) 0,03%.
D) 21%.
Е) 0,1%.
031
Тропосфераның биіктігі:
А) 5 км.
В) 20-30 км.
С) 40-50 км.
D) 70-80 км.
Е) 10-15 км.
032
Атмосфералық ауаның 80%-і шоғырланған қабат:
А) Тропосфера.
В) Стратосфера.
С) Мезосфера.
D) Экзосфера.
Е) Ионосфера.
033
Табиғаттағы тұщы судың мөлшері:
А) 10%.
В) 30%.
С) 21%.
D) 2%.
Е) 90%.
034
Жердің су қабаты:
А) Литосфера.
В) Атмосфера.
С) Гидросфера.
D) Педосфера.
Е) Ноосфера.
035
Судың терең қабаты:
А) Бенталь.
В) Пелагиаль.
С) Литораль.
D) Сублитораль.
Е) Бентос.
036
Судың беткі қалың қабаты:
А) Бенталь.
В) Пелагиаль.
С) Литораль.
D) Сублитораль.
Е) Бентос.
Экология бойынша бақылау жұмысы №2
Тест орындау
Тест сұрақтары:
1-нұсқа
Ноосфера
001
«Ноосфера» терминін енгізген ғалым:
А) Вернадский.
В) Леруа.
С) Докучаев.
D) Моисеев.
Е) Одум.
002
«Ноосфера туралы ілімді» дамытқан:
А) Вернадский.
В) Докучаев.
С) Одум.
D) Харпер.
Е) Дарвин.
003
Адамның ақыл-ойы шешуші фактор болып табылатын биосфераның жоғарғы даму стадиясы:
А) Геосфера.
В) Экзосфера.
С) Техносфера.
D) Антропосфера.
Е) Ноосфера.
004
Адамзат қоныстанған Жер қабаты:
А) Ареал.
В) Локус.
С) Ойкумена.
D) Биотоп.
Е) Экотоп.
005
Адамның қызыметі нәтижесінде табиғат компоненттерінің өзгеріске ұшырауы:
А) Онтогенез.
В) Техногенез.
С) Филогенез.
D) Антропогенез.
Е) Ғылыми техникалық революция.
006
Халық санының күрт өсуі:
А) Миграция.
В) Интродукция.
С) Сукцессия.
D) Депопуляция.
Е) Демографиялық дағдарыс.
007
Генетикалық материялдың өзгеруі:
А) Биом.
В) Симбиоз.
С) Мутация.
D) Тұқым қуалаушылық.
Е) Генофонд.
008
Табиғатқа оның заңдылықтарына қайшы, бөгде заттардың енуі:
А) Мониторинг.
В) Экспертиза.
С) Мутация.
D) Ластану.
Е) Интродукция.
009
«Ноосфера» термині енгізілді:
А) 1888 ж.
В) 1927 ж.
С) 1940 ж.
D) 1950 ж.
Е) 1900 ж.
2-нұсқа
Табиғатты қорғау
001 ТҚХҰ «Қызыл кітабындағы» «қара тізімге» кіргізілді:
A) Жойылып бара жатқан түрлер.
B) Сирек кездесетін түрлер.
C) Азайып бара жатқан түрлер.
D) Қайта қалпына келмейтін, жойылып кеткен түрлер.
E) Қайта қалпына келтіріп жатқан түрлер.
002
Қазақстандағы ең алғаш қорық:
A) Алакөл.
B) Аққу-Жабағылы.
C) Батыс Алтай.
D) Алматы.
E) Қорғалжын
003
Аты әлемге әйгілі «Әнші құм» қай қорықта:
A) Наурызым
B) Марқакөл
C) Алакөл
D) Алматы
E) Қорғалжын
004
ЮНЕСКО-ның халықаралық маңызы бар сулы- батпақты резерваттар қатарына жатқызылған қорығы:
A) Алакөл
B) Аққу-Жабағылы
C) Батыс Алтай
D) Алматы
E) Қорғалжын
005
Алтынемел мемлекеттік ұлттық табиғи саябағы орналасқан облыс:
A) Алматы
B) Қарағанды
C) Батыс Қазақстан
D) Оңтүстік Қазақстан
006 «Қызыл кітаптың» алғашқы басылымы қай жылы жарық көрді:
A) 1659
B) 1860
C) 1963
D) 1974
E) 1944
007
Қызыл кітапқа енген өсімдік, жануарлардың I санатына жатады:
A) Жойылып бара жатқандар
B) Саны азайып бара жатқандар
C) Белгісіздер
D) Қалпына келгендер
E) Сирек түрлер
008
Қызыл кітапқа енген өсімдік, жануарлардың II санатына жатады:
A) Сирек түрлер
B) Қалпына келгендер
C) Белгісіздер
D) Саны азайып бара жатқандар
E) Жойылып бара жатқандар
009
Қызыл кітапқа енген өсімдік, жануарлардың III санатына жатады:
A) Қалпына келгендер
B) Белгісіздер
C) Саны азайып бара жатқандар
D) Жойылып бара жатқандар
E) Сирек түрлер
010
Қызыл кітапқа енген өсімдік, жануарлардың IV санатына жатады:
A) Белгісіздер
B) Жойылып бара жатқандар
C) Саны азайып бара жатқандар
D) Сирек түрлер
E) Жойылып бара жатқандар
011
Қызыл кітапқа енген өсімдік, жануарлардың V санатына жатады:
A) Белгісіздер
B) Қалпына келгендер
C) Саны азайып бара жатқандар
D) Сирек түрлер
E) Жойылып бара жатқандар
012
Халықаралық деңгейде қорғауға алынған қарақұйрық, муфлон, қабылан қай қорықта тіршілік етеді:
A) Наурызым
B) Марқакөл
C) ҮстіртАлакөл
D) Алакөл
E) Ақсу Жабағылы
013
Адамның шаруашылық әрекетіне тыйым салынған территория қалай аталады:
A) Ұлттық парк
B) Қорық
C) Саяжай
D) Қалалық парк
E) Резерваттар
014
Адамның шаруашылық әрекеті мен қорғау ісі бірге ұштастырылатын территория қалай аталады:
A) Қорық
B) Рекреациялық аймақ
C) Қорықша
D) Ұлттық парк
E) Қалалық парк
015
Қазір Қазақстанда қанша қорық бар:
A) 5
B) 7
C) 8
D) 9
E) 12
016
Батыс Алтай қорығы қай жылы құрылды:
A) 1978
B) 1993
C) 1992
D)1998
E) 1974
017
Қазақстанда қорғалатын жерлер қанша % пайызды құрайды:
A) 1
B) 13
C) 5
D)21
E) 3
018
Қазақстанда қанша ұлттық парк бар:
A) 1
B) 7
C) 6
D)12
E) 15
019
Наурызым қорығы қай облыста орналасқан:
A) Батыс Алтай
B) Жамбыл
C) Маңғыстау
D) Қостанай
E) Қарағанды
020
Баянауыл ұлттық табиғат паркі қай облыста орналасқан:
A) Алматы
B) Павлодар
C) Солтүстік Қазақстан облысы
D) Қарағанды
E) Ақмола
021
Қазақстан Республикасының Қызыл Кітабында I саннатта қорғауға алынған жануар мен өсімдік:
A) Жұпар, құлан, сары құтан.
B) Қар барысы, сілеусін, жарқанат, бұлдырық.
C) Шұбар кесіртке, қара шұбар жылан.
D) Қызыл қасқыр, қара күзен, қабылан, қызылқұм арқары.
E) Кіші аққу, көк құс.
022
Алтынемел мемлекеттік ұлттық табиғи саябағы құрылған жыл:
A) 1981
B) 1996
C) 1978
D) 1993
E) 1990
023
«Әнші құм»-ның биіктігі:
A) 12 м
B) 190 м
C) 150 м
D) 200м
E) 3 м
024 ҚР-ның «Ерекше қорғалатын территориялары туралы заң» қабылданған жыл:
A) 1997
B) 1990
C) 1986
D) 1978
E) 2000
025 Қызыл Кітапта саны азайып бара жатқан өсімдік пен жануарлар қай саннатқа жатады:
A) I
B) II
C) III
D)IV
E) V
026
Үстірт қорығы орналасқан облыс:
A) Маңғыстау
B) Ақмола
C) Қарағанды
D) Жамбыл
E) Қостанай
027
Ақбөкенді қорғау ушін құрылған қорық:
A) Марқакөл
B) Барсакелмес
C) Алакөл
D) Наурызым
E) Алматы
028
ЮНЕСКО-ның жанындағы биосфераны қорғаудың халықаралық одағының құрамына енетін қорық:
A) Алматы
B) Үстірт
C) Наурызым
D) Батыс Алтай
E) Ақсу Жабағылы
029
Халықаралық Қызыл Кітапқа енген жануарлар:
A) Қарақұйрық, құлан, гепард.
B) Сілеусін, жарқанат, бұлдырық.
C) Кесіртке, қара шұбар жылан, жолбарыс.
D) Сары құтан, құтан, алып соқыр тышқан.
E) Тауешкі, арқар.
030
Биосфера эталоны:
A) Резерват.
B) Ұлттық парк.
C) Табиғи ескерткіш.
D) Қорық.
E) Ботаникалық бақ.
031 «Жыл құстары» табиғат ескерткіші орналасқан облыс:
A) Қостанай
B) Қарағанды
C) Павлодар
D) Маңғыстау
E) Шығыс Қазақстан
3-нұсқа
Халықаралық қауымдастық.
001
Біріккен Ұлттар ұйымының қоршаған орта бағдарламасы:
A) ЮНЕСКО.
B) МАГАТЭ.
C) ЮНЕП.
D) ФАО.
E) ВОЗ.
002
Экологиялық білім беру сферасында түрлі мемлекеттердің негізгі бағыты қандай ұйым арқылы жүзеге асады?
A) ЮНЕСКО.
B) МАГАТЭ.
C) ЮНЕП.
D) ФАО.
E) ВОЗ.
003
Рим клубын құру туралы пікір айтқан:
A) Ю.Одум, 1898 ж.
B) Чарльз Элтон, 1927 ж.
C) Роберт Гессе, 1934 ж.
D) Деннис Медоуз, 1957 ж.
E) Аурелио Печчеи, 1968 ж.
004
«Өсу шегі» (Пределы роста) кітабының авторы кім:
А) Доннека и Денис Медоузы.
В) В.И. Вернадский и В.В.Докучаев.
С) А.Тенсли и Ч.Адамс.
D) Ю.Одум и М.Бигон.
Е) А. Швейцер и Дж. Харпер.
005
Рио-де-Жанейродағы Халықаралық конференция қалай аталады?
А) «Глобал-2000»
В) «Рим клубы»
С) «Әлемдік тәртіпті қайта құру»
D) «Қоршаған орта және даму»
Е) «Человек на перепутье»
006
«Тұрақты даму» терминін ұсынған:
А) Гру Харлем Брундтланд, 1987ж.
В) Денис Медоуз, 1992 ж.
С) Аурелио Печчеи, 1968 ж.
D) В.И. Вернадский, 1898 ж.
Е) Дж.Харпер,2000 ж.
007
Биологиялық әртүрлілік туралы конвенция қабылданды:
А) Монреал,1952 ж.
В) Киот, 1963 ж.
С) Рио-де-Жанейро, 1992 ж.
D) Йоханнесбург,2002 ж.
Е) Рим, 2004 ж.
008
Халықаралық Қызыл кітапты шығарушы:
А) ФАО.
В) ЮНЕП.
С) ЮНЕСКО.
D) ВМО.
Е) МСОП.
009
Биосфералық қорықтардың жұмысын реттейді:
А) ЮНЕП.
В) ЮНЕСКО.
С) ФАО.
D) МСОП.
Е) ВОЗ.
010
Ғаламдық мониторингті өңдейтін және координациялайтын ұйым:
А) МСОП және ФАО.
В) НАТО және ВОЗ.
С) ЮНЕП және ВМО.
D) МАГАТЭ және НАТО.
Е) ВОЗ және ФАО.
011
Халықаралық объектіге жатпайды:
А) Космос.
В) Атмосфералық ауа.
С) Әлемдік мұхит.
D) Мемлекеттің жер қойнауы.
Е) Антарктида.
012
БҰҰ-ның теңіз хұқығы туралы конвенциясы қай жылы қабылданды?
А) 1973 ж.
В) 1953 ж.
С) 1990 ж.
D) 2002 ж.
Е) 1960 ж.
013
Әлем материгі:
А) Австралия.
В) Антарктида.
С) Евразия.
D) Северная Америка.
Е) Африка.
014
Антарктида жөніндегі СССР,АҚШ,Англия,Франция және басқа да елдер арасындағы келісімге қай жылы қол қойылды?
А) 1959 ж.
В) 1960 ж.
С) 1970 ж.
D) 1980 ж.
Е) 1990 ж.
015
Ауаның кең ауқымды трансшекаралық ластануы туралы конвенцияға қай жылы қол қойылды?
А) 1940 ж.
В) 1950 ж.
С) 1960 ж.
D) 1979 ж.
Е) 1990 ж.
016
Вена қаласындағы озон қабаты туралы келісімге қай жылы қол қойылды?
А) 1970 ж.
В) 1985 ж.
С) 1990 ж.
D) 1995 ж.
Е) 2000 ж.
017
Өндірістік авариялардың трансшекаралық әсері туралы конвенция қай жылы құрылды?
А) 2000 ж.
В) 1960 ж.
С) 1970 ж.
D) 1980 ж.
Е) 1992 ж.
018
Ядролық қаруды атмосферада,космос кеңістігінде және су астында сынауға тыйым салу туралы Мәскеудегі келісім қай жылы жасалды?
А) 2000 ж.
В) 1990 ж.
С) 1980 ж.
D) 1963 ж.
Е) 1945 ж.
019
Ядролық қаруларды сынауға жалпы тыйым салу туралы келісім қай жылы қабылданды?
А) 1996 ж.
В) 1998 ж.
С) 2000 ж.
D) 2002 ж.
Е) 2004 ж.
020 БҰҰ-ның қоршаған орта туралы Стокгольм конференциясы қай жылы болды?
А) 1992 ж.
В) 1972 ж.
С) 1982 ж.
D) 2002 ж.
Е) 2005 ж.
021
Бүкіләлемдік қоршаған ортаны қорғау күні:
А) 5 мамыр.
В) 10 ақпан.
С) 5 маусым.
D) 6 тамыз.
Е) 10 қыркүйек.
022
ЮНЕП-тің штаб орталығы қайда орналасқан?
А) Брюссельде.
В) Мәскеуде.
С) Нью-Йоркте.
D) Найробиде.
Е) Лондонда.
023
Бүкіләлемдік табиғат хартиясы қай жылы өтті?
А) 2004 ж.
В) 2002 ж.
С) 2000 ж.
D) 1990 ж.
Е) 1982 ж.
024
Қоршаған орта және даму туралы конференция қай жылы өтті?
А) 1992 ж.
В) 1995 ж.
С) 1999 ж.
D) 2000 ж.
Е) 2002 ж.
025
БҰҰ-ның білім,ғылым және мәдениет туралы арнайы ұйымы қалай аталады?
А) МАГАТЭ.
В) МСОП.
С) ЮНЕП.
D) ФАО.
Е) ЮНЕСКО.
026
БҰҰ-ның азық-түлікпен қамтамасыз ету және ауылшаруашылық жөнінідегі ұйым қалай аталады?
А) МАГАТЭ.
В) МСОП.
С) ЮНЕП.
D) ФАО.
Е) ЮНЕСКО.
027
Атом энергетикасы жөніндегі халықаралық агенттік қалай аталады?
А) МАГАТЭ.
В) МСОП.
С) ЮНЕП.
D) ФАО.
Е) ВОЗ.
028 Жабайы фауна мен флораның халықаралық саудасы туралы конвенцияға қай жылы қол қойылды?
А) 1960 ж.
В) 1973 ж.
С) 1930 ж.
D) 2000 ж.
Е) 2005 ж.
4-нұсқа
Ғаламдық экологиялық проблемалар.
001
Климаттың жылынуына әкелетін атмосферада шоғырланған заттар:
A) Ауыр металлдар.
B) Парникті газдар.
C) Канцерогенді заттар.
D) Озон.
Е) Фотооксиданттар.
002
Парникті газдар ұстап қалады:
A) Ультракүлгін сәулені.
B) Физиологиялық белсенді радиацияны.
C) Инфрақызыл сәулені.
D) Күн сәулесін.
E) Ұзын толқынды жылулық сәуле шығаруды.
003
Антропогендік көмірқышқыл газдың қалдығын реттеуші халықаралық документ:
A) Киот протоколы, 1997 ж.
B) Монреаль протоколы,1987 ж.
C) Рио-ның қоршаған орта және тұрақты даму декларациясы, 1992 ж.
D) Климаттың өзгеру проблемалары туралы конференция, 1992 ж.
E) Тұрақты даму концепциясы.
004
Озон молекуларының максимальды концентрациясы орналасады:
A) 5-10 км.
B) 10-15 км.
C) 15-20 км.
D) 20-25 км.
E) 25-30 км.
005
Озон қабатының жұқаруы алғаш байқалды:
A) Антарктида үстінде, 1985 ж.
B) Австралия үстінде, 1980 ж.
C) Африка үстінде, 1975 ж.
D) Солтүстік полюсте, 1950 ж.
E) Солтүстік Америка үстінде, 1945 ж.
006
Озон тесігі дегеніміз:
A) Ауасы жоқ кеңістік.
B) Космостық сәуле шығаратын кеңістік.
C) Космостық техника ұшырғаннан кейін пайда болған кеңістік.
D) Озонның 50 % -ы жоғалған кеңістік.
E) Сөнген жұлдыз кеңістігі.
007
Озонның негізгі функциясы:
A) Климатты қалыптастырады.
B) Атмосфералық ластануды адсорбциялайды.
C) Космостық шаңнан қорғайды.
D) Жер жылуын сақтайды.
E) Ультракүлгін сәуледен қорғайды.
008
Озон қабатын бұзатын заттар:
A) Ауыр металлдар.
B) Фреондар.
C) Пестицидтер.
D) Канцерогенді заттар.
E) Токсинді заттар.
009
Фреонның 31% негізгі қалдығын шығаратын ел:
A) АҚШ.
B) Ұлыбритания.
C) Ресей.
D) Франция.
E) Германия.
010
Қышқыл жаңбырлар алғаш рет байқалды:
A) АҚШ-та,1945 ж.
B) Ресейде, 1990 ж.
C) Англияда, 1908 ж.
D) Жапонияда, 1960 ж.
E) Францияда, 1950 ж.
011
Қандай өндірістік қалдықтардан қышқыл жауындар пайда болады?
A) Көмірқышқыл және уытты газ.
B) Күкіртсутек және меркаптан.
C) Хлорлы және кремни қышқылы.
D) Күкірт диоксиді және азот оксиді.
E) Метан және көмірқышқыл газы.
012 Су және жел арқылы құнарлы горизонттардың бұзылуы мен шайылу процесі:
A) Гумификация.
B) Эвапорация.
C) Транспирация.
D) Эолизация.
E) Эрозия.
013 Су эрозиясының көрінісі:
A) Өзендердің батпақтануы.
B) Жер бедерінің тегістелуі.
C) Жыралардың пайда болуы.
D) Көлдердің эвтрофикациясы.
E) Климаттың ылғалдануы.
014
Арал теңізінің деңгейі қай жылдан бастап төмендей бастады?
A) 60-шы жылдардан бастап.
B) 50-ші жылдардан бастап.
C) 40-шы жылдардан бастап.
D) 30-шы жылдардан бастап.
E) 90-шы жылдардан бастап.
015 Чернобыльдегі АЭС-тің авариясы болды:
A) Мамыр, 1996 ж.
B) Тамыз, 1991 ж.
C) Сәуір, 1986 ж.
D) Наурыз, 1975 ж.
E) Қыркүйек, 1960 ж.
016
Ауылшаруашылық зиянкестеріне қарсы қолданылатын ядохимикаттар:
A) Пестицидтер.
B) Эмульгаторлар.
C) Гормондар.
D) Поллютанттар.
E) Ферменттер.
017
Экстремальды жағдайда биосфералық потенциалдың толық бұзылуына әкелетін және топырақ пен өсімдіктің қайтымсыз өзгеру процесі:
A) Эрозия.
B) Опустынивание.
C) Дефляция.
D) Эолизация.
E) Гумификация.
018
Жер флорасын түзеді:
A) 100 мың өсімдік түрі.
B) 200 мың өсімдік түрі.
C) 300 мың өсімдік түрі.
D) 400 мың өсімдік түрі.
E) 500 мың өсімдік түрі.
019
Жер фаунасын түзеді:
A) 2 млн. жануарлар түрі.
B) 3 млн. жануарлар түрі.
C) 4 млн. жануарлар түрі.
D) 5 млн.жануарлар түрі.
E) 6 млн. жануарлар түрі.
020
Өліп біткен жануарларға жатады:
A) Қиыр шығыс құтаны.
B) Қара тырна.
C) Стеллер сиыры.
D) Уссурий жолбарысы
E) Сайғақ
021
Жер бетіндегі халық саны:
A) 3 млрд. адам.
B) 4 млрд. адам.
C) 5 млрд. адам.
D) 6 млрд. адам.
E) 7 млрд. адам.
022
Халық саны 14 млн. адам болатын әлемдегі ең үлкен қала:
A) Мәскеу.
B) Мехико.
C) Бомбей.
D) Нью-Йорк.
E) Джакарта.
023
Канцерогенді заттар туғызады:
A) Қатерлі және ағзадағы жаңа түзілімдер
B) Аллергиялық аурулар.
C) Жүйке күйзелісі.
D) Инфекциялық аурулар.
E) Тұмау.
024
«Цивилизация ауруларына жатпайды:
A) Жүрек-тамыр аурулары.
B) Инфекциялық аурулар.
C) Онкологиялық аурулар.
D) Аллергиялық аурулар.
E) Психикалық күйзеліс.
025
Акселерация процесі:
A) Биологиялық нормамен салыстырғанда ағзаның тез дамуы.
B) Физиологиялық жастың календарлық жастан қалысып отыруы.
C) Ағзаның белгілі бір затқа беретін реакциясы.
D) Биологиялық жүйелер функциясының реттелуі.
E) Бір бірлестіктің келесі бірлестікпен алмасуы.
026
Каспий теңізінің басты экологиялық проблемасы байланысты:
A) Жағадағы рекреациялық зоналардың дамуымен.
B) Теңіз деңгейінің төмендеуімен.
C) Шельф зонасында мұнай өндірумен.
D) Еділ және Жайық өзендеріненкелетін су көлемінің азаюынан.
E) Металлургия өнеркәсіптерінің қалдықтарына.
027
«Невада-Семей» экологиялық қозғалысын ұйымдастырған:
A) Ж.Жабаев.
B) А.Кунаев.
C) М.Жумабаев.
D) О.Сүлейменов.
E) А.Солженицын.
028 Теңіз түбіне қалдықтарды көму:
А) Эвтрофикация.
В) Шейпинг.
С) Реслинг.
D) Армреслинг.
E) Дампинг.
029 Қазақстан территориясындағы ең ірі әскери ядролық сынақ полигоны:
A) Азғыр.
B) Капустин Яр.
C) Семей.
D) Нарын.
E) Тайсойған.
030 Үкіметтік емес «Гринпис» экологиялық ұйымы қай жылы құрылды?
A) 1961 ж.
B) 1971 ж.
C) 1981 ж.
D) 1991 ж.
Студенттердің білімін тақырыптар бойынша тексеру және емтихан сұрақтары
1-7 апталардағы тақырыптар бойынша тексеру сұрақтары.
1. Экология пәні нені оқытады? Экология бөлімдерін атап шық.
2. «Экожүйе» терминін экология ғылымына кім енгізді?
3. Биосфераға анықтама беріп, Жердің негізгі геосфераларын ата.
4. Тірі ағзалардың ұйымдасу деңгейлерін ата.
5. Тірі ағзалар қоректену ерекшелектеріне қарай қалай бөлінеді?
6. Экология пәні, міндеті, мазмұны.
7. Ағзалардың тіршілік ету орталары.
8. Экологиялық факторларды ата.
9. Абиотикалық факторлар: жарық, температура, ылғалдылық.
10. Биотикалық факторлар: түрішілік, түраралық.
11. Антропогендік факторлар
12. Экологиялық факторларларға ағзалардың бейімделуі.
13. Тірі ағзалардың ұйымдасу деңгейлері.
14. Су – мекен ортасы.
15. Жер-ауа қабаты.
16. Топырақ мекен ортасы ретінде.
17. Тірі ағзалар мекен ету ортасы ретінде.
18. Тірі ағзаларға тән қасиеттер.
19. Шектеуші факторлар.Ю.Либихтің минимум заңы.
20. В.Шельфордтың толеранттылық заңы.
21. Биологиялық сағат дегеніміз не?
22. Ішкі және сыртқы физиологиялық ырғақтар.
23. Популяция дегеніз не? Ол қалай жіктеледі?
24. Популяция саны және тығыздығы.
25. Популяцияның жастық құрылымы.
26. Тірішілік және түраралық қарым-қатынастар.
27. Популяция санының ауытқуы.Гомеостаз.
28. Популяциядағы генетикалық процестер. Популяцияның өсуі, қи-сық сызық.
29. Биоценоз дегеніміз не?
30. Биоценоздың түрлік, кеңістіктік және экологиялық құрылымы.
31. Биоценоздағы қарым-қатынас түрлері.
32. Популяцияның негізгі қасиеттері.
33. Популяциядағы ағзалардың кеңістікте таралуы.
34. Экожүйе дегеніміз не? Оның түрлері.
35. Экожүйенің құрылымы. Биотоп.Биоценоз.
36. Экожүйедегі энергия ағыны. Экологиялық пирамида.
37. Сукцессия дегеніміз не?
38. Экожүйе динамикасы.
39. Экожүйедегі биологиялық өнімділік.(1-ші реттік,2-ші реттік)
40. Биосфера туралы түсінік.
41. Биосфераның құрылымы, негізгі қасиеттері.
42. Биосфераны құрайтын заттар.
43. Биосферадағы тірі заттар, олардың қызметтері.
44. Биосфераның даму кезеңдері.
45. Биосферадағы зат айналам:үлкен және кіші.
46. Биосферадағы адамның алатын орны.
47. Су экожүйелері.
48. Құрлық экожүйері.
49. «Эльтон пирамидасы».
50. Биосфераның табиғи және антропогендік ластануы.
2. 8-15 апталардағы тақырыптар бойынша тексеру сұрақтары.
1. Ноосфераны зерттеуші ғалымдар.
2. Биосфераның ноосфераға айналуы.
3. Тұрақты даму концепциясы.
4. Табиғат ресурстары және олардың маңызы.
5. Табиғат ресурстарының түрлері.
6. Табиғи ресурстарды қорғау және ұтымды пайдалану.
7. Жануарлар дүниесі, оларды қорғау.
8. Өсімдіктер дүниесі, оларды қорғау.
9. Атмосфералық ауаның маңызы, құрамы.
10. Ауаны ластаушы көздер, олардың топтары.
11. Ауаның ластауының адам денсаулығына әсері.
12. Климат және адам.
13. Ауа арқылы таралатын жұқпалы аурулар.
14. Судың табиғатта және адам өміріндегі маңызы.
15. Судың ластаушы көздері.
16. Ағын суларының ластануы және оларды тазарту жолдары.
17. Арал проблемасы себептері.
18. Каспий проблемасының негізгі себептері.
19. Балқаш проблемасының пайда болу себептері.
20. Дүние жүзілік мұхитының ластану проблемалары.
21. Топырақтың табиғатта және адам өміріндегі маңызы.
22. ҚР-ның жер ресурстарының экологиялық жағдайы.
23. Топырақ эрозиясы, күресу жолдары.
24. Топырақ аридизациясы. Деградация.
25. Топырақты қайта қалпына келтіру жолдары.
26. «Капустин Яр» полигоны.
27. «Семей полигоны».
28. «Байқоңыр ғарыш алаңы».
29. Топырақ және адам денсаулығы.
30. Жер ресурстарын қорғау және ұтымды пайдалану.
31. Су ресурстарын қорғау және ұтымды пайдалану.
32. Атмосфералық ауаны қорғау әдістері.
33. Ерекше қорғауға алынған аймақтар, олардың маңызы және түрлері.
34. Қазақстандағы қорықтарға сипаттама.
35. ҚР-ның мемлекеттік табиғи парктері.
36. ҚР-ның мемлекеттік ұлттық парктері.
37. ҚР-ның мемлекеттік табиғи ескерткіштері.
38. Қазақстандағы қорық ұйымдастыру ісінің болашағы.
39. БҚО-ның қорықтары.
40. ҚР-ның Қызыл Кітабының даму тарихы.
41. ҚР-ның Қызыл Кітапқа енген жануарлары мен өсімдіктері.
42. БҚО-ның Қызыл Кітапқа енген жануарлары мен өсімдіктері.
43. Халықаралық Қызыл Кітап
44. Экологиялық мониторинг түсінігі.
45. Экологиялық экспертиза.
46. Экологиялық менеджмент және маркетинг.
47. Глобальды экологиялық проблемалар.
48. Климаттың ғаламдық жылыну процесі.
49. Қышқылдық жауын-шашындар.
50. ҚР-ның негізгі экологиялық проблемалары
3. Емтиханға дайындық сұрақтары.
1. Экология пәні нені оқытады? Экология бөлімдерін атап шық.
2. «Экожүйе» терминін экология ғылымына кім енгізді?
3. Биосфераға анықтама беріп, Жердің негізгі геосфераларын ата.
4. Тірі ағзалардың ұйымдасу деңгейлерін ата.
5. Тірі ағзалар қоректену ерекшелектеріне қарай қалай бөлінеді?
6. Экология пәні, міндеті, мазмұны.
7. Ағзалардың тіршілік ету орталары.
8. Экологиялық факторларды ата.
9. Абиотикалық факторлар: жарық, температура, ылғалдылық.
10. Биотикалық факторлар: түрішілік, түраралық.
11. Антропогендік факторлар
12. Экологиялық факторларларға ағзалардың бейімделуі.
13. Тірі ағзалардың ұйымдасу деңгейлері.
14. Су – мекен ортасы.
15. Жер-ауа қабаты.
16. Топырақ мекен ортасы ретінде.
17. Тірі ағзалар мекен ету ортасы ретінде.
18. Тірі ағзаларға тән қасиеттер.
19. Шектеуші факторлар.Ю.Либихтің минимум заңы.
20. В.Шельфордтың толеранттылық заңы.
21. Биологиялық сағат дегеніміз не?
22. Ішкі және сыртқы физиологиялық ырғақтар.
23. Популяция дегеніз не? Ол қалай жіктеледі?
24. Популяция саны және тығыздығы.
25. Популяцияның жастық құрылымы.
26. Тірішілік және түраралық қарым-қатынастар.
27. Популяция санының ауытқуы.Гомеостаз.
28. Популяциядағы генетикалық процестер. Популяцияның өсуі, қи-сық сызық.
29. Биоценоз дегеніміз не?
30. Биоценоздың түрлік, кеңістіктік және экологиялық құрылымы.
31. Биоценоздағы қарым-қатынас түрлері.
32. Популяцияның негізгі қасиеттері.
33. Популяциядағы ағзалардың кеңістікте таралуы.
34. Экожүйе дегеніміз не? Оның түрлері.
35. Экожүйенің құрылымы. Биотоп.Биоценоз.
36. Экожүйедегі энергия ағыны. Экологиялық пирамида.
37. Сукцессия дегеніміз не?
38. Экожүйе динамикасы.
39. Экожүйедегі биологиялық өнімділік.(1-ші реттік,2-ші реттік)
40. Биосфера туралы түсінік.
41. Биосфераның құрылымы, негізгі қасиеттері.
42. Биосфераны құрайтын заттар.
43. Биосферадағы тірі заттар, олардың қызметтері.
44. Биосфераның даму кезеңдері.
45. Биосферадағы зат айналам:үлкен және кіші.
46. Биосферадағы адамның алатын орны.
47. Су экожүйелері.
48. Құрлық экожүйері.
49. «Эльтон пирамидасы».
50. Биосфераның табиғи және антропогендік ластануы.
51. Ноосфераны зерттеуші ғалымдар.
52. Биосфераның ноосфераға айналуы.
53. Тұрақты даму концепциясы.
54. Табиғат ресурстары және олардың маңызы.
55. Табиғат ресурстарының түрлері.
56. Табиғи ресурстарды қорғау және ұтымды пайдалану.
57. Жануарлар дүниесі, оларды қорғау.
58. Өсімдіктер дүниесі, оларды қорғау.
59. Атмосфералық ауаның маңызы, құрамы.
60. Ауаны ластаушы көздер, олардың топтары.
61. Ауаның ластауының адам денсаулығына әсері.
62. Климат және адам.
63. Ауа арқылы таралатын жұқпалы аурулар.
64. Судың табиғатта және адам өміріндегі маңызы.
65. Судың ластаушы көздері.
66. Ағын суларының ластануы және оларды тазарту жолдары.
67. Арал проблемасы себептері.
68. Каспий проблемасының негізгі себептері.
69. Балқаш проблемасының пайда болу себептері.
70. Дүние жүзілік мұхитының ластану проблемалары.
71. Топырақтың табиғатта және адам өміріндегі маңызы.
72. ҚР-ның жер ресурстарының экологиялық жағдайы.
73. Топырақ эрозиясы, күресу жолдары.
74. Топырақ аридизациясы. Деградация.
75. Топырақты қайта қалпына келтіру жолдары.
76. «Капустин Яр» полигоны.
77. «Семей полигоны».
78. «Байқоңыр ғарыш алаңы».
79. Топырақ және адам денсаулығы.
80. Жер ресурстарын қорғау және ұтымды пайдалану.
81. Су ресурстарын қорғау және ұтымды пайдалану.
82. Атмосфералық ауаны қорғау әдістері.
83. Ерекше қорғауға алынған аймақтар, олардың маңызы және түрлері.
84. Қазақстандағы қорықтарға сипаттама.
85. ҚР-ның мемлекеттік табиғи парктері.
86. ҚР-ның мемлекеттік ұлттық парктері.
87. ҚР-ның мемлекеттік табиғи ескерткіштері.
88. Қазақстандағы қорық ұйымдастыру ісінің болашағы.
89. БҚО-ның қорықтары.
90. ҚР-ның Қызыл Кітабының даму тарихы.
91. ҚР-ның Қызыл Кітапқа енген жануарлары мен өсімдіктері.
92. БҚО-ның Қызыл Кітапқа енген жануарлары мен өсімдіктері.
93. Халықаралық Қызыл Кітап
94. Экологиялық мониторинг түсінігі.
95. Экологиялық экспертиза.
96. Экологиялық менеджмент және маркетинг.
97. Глобальды экологиялық проблемалар.
98. Климаттың ғаламдық жылыну процесі.
99. Қышқылдық жауын-шашындар.
100. ҚР-ның негізгі экологиялық проблемалары.
|