«Жасауыл қырғыны» дастаны: нұсқалары мен тарихилығы Қазақ фольклорында XIX ғасырдың орта шенінде орын алған «Жасауыл қырғыны»
жүктеу/скачать 24,37 Kb.
|
sciPaper87335
- Бұл бет үшін навигация:
- «Жасауыл қырғыны» дастаны: нұсқалары мен тарихилығы
- Тірек сөздер
|
ӘОЖ 930:82 Бисенбаев П., Кәрібозов Е. Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Қазақстан Республикасы, Алматы қ., E-mail: fazyl_bisenbaev@mail.ru «Жасауыл қырғыны» дастаны: нұсқалары мен тарихилығы Қазақ фольклорында XIX ғасырдың орта шенінде орын алған «Жасауыл қырғыны» оқиғасы туралы жыр-аңыздар біршама. Мақала авторы Нұрхан Ахметбеков жырлаған екі нұсқаның тарихи шындыққа қатысы туралы айта отырып, қазақ ішіне кең тараған шығарманың идеялық мазмұнына көңіл бөледі.Сонымен бірге Кенесары-Наурызбай туралы тарихи-фольклорлық үлгілерді жинап, зерттеу мәселесі де автор назарынан тыс қалмайды. Кеңес үкіметі билік құрған дәуірде Кенесары көтерілісіне қатысы бар шығармаларды жариялауға тыйым салынғаны белгілі. Сол тұста Кенесарыны қаралайтын «Жасауыл қырғыны» туындысы ғана бірнеше рет басылып шыққан еді. Ақын хан Кене жаппас руының биі Алтыбай Көбековті жазықсыз өлтірді деп айыптайды. Мұрағат құжаттарына сүйенген автор Кенесарының бұл оқиғаға қатысы жоқ екенін дәлелдеп шыққан. Тірек сөздер: нұсқа, жанр, поэма, көрініс, күрес, ақын, бейне, фольклор, автор. Bissenbaev P., Karibozov E7 Dastan "The Death of the Cessation": Variations and Historicism In the Kazakh folklore in the middle of the XIX century there were various songs-legends about the historical events reflected in the zhyre Death of the Jesuilar. They are known in several variants. The author of the article speaks about two variants, executed by Nurkhan Akhmetbekov. These variants are related to the historical reality of the time of Kenesary and, thanks to their ideological content, they have received a wide distribution in the Kazakh people. At the same time, the author of the article does not disregard the problems of research of folklore and historical samples, which tell about the khan of Kenesary and Nauryzbaev batyr. It is known that during the reign of the Soviet government it was forbidden to publish works related to the era of Kenesary. At the same time, the works that denigrate the khan Kenesary and the work Death of the Cessation were repeatedly published from the press. So, for example, akyn-singer accuses Khan Kenesary of the death of an innocent biya from the genus Altybai Kobekov. Backed by archival documents, the author refutes such events, which have nothing to do with the personality of Khan Kenesary. жүктеу/скачать 24,37 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|