20-билет 58.Тіл дамыту бойынша сөздік жұмыстың мазмұны мен міндеттері Бала сөздің мәнін, ол сөз тіркестерінде, сөйлемдерде, байланысқан әңгімелеуде қолданылғанда ғана игереді. Сондықтан сөздік қорды қалыптастыру балалардың байланыстыра сөйлеуін дамытумен тығыз өзара байланысан түрде жүру керек.
Балалардың лексиканы игеру ерекшеліктерін және сөйлеу табиғатын талдай келе, мектепке дейінгілермен сөздік жұмыстың екі аспектісін бөледі: 1. Ол балалардың танымдық әрекетін дамытумен байланысты және заттық байланыс пен қарым-қатынас логикасында жүзеге асады.
Сөздік қорды дамыту – мектепке даярлаудың негізгі факторларының бірі. Жеткілікті лексикалық қорларды игермеген бала мектепте өз ойын білдіру үшін қажетті сөздерді таба алмай қиналады.
Мектепке дейінгі мекемеде сөздік жұмыстың ерекшелігі, ол балалармен жүргізілетін барлық тәрбиелік-білімділік жұмыстармен тығыз байланысты. Сөздік қорды байыту қоршаған ортамен таныстыруда, балалар әрекетінің барлық түрлерінде, күнделікті өмірде, қарым-қатынаста жүреді.
Сонымен тілдің және сөйлеудің қажетті бірлігі ретінде сөздің ролі, баланың психикалық дамуында оның мәні балабақшада балалардың тілін дамыту бойынша жалпы жұмыстар жүйесінде сөздік жұмыстың орнын анықтайды.
Балалардың сөздік қорын дамыту, грамматикалық дағдыларды қалыптастыру, дыбыстарды дұрыс айта білуге қабілеттерін дамыту – осылардың барлығы байланыстырып сөйлеуге үйретудің алғышарттары болып табылады.Бағдарламада көрсетілгендей негізгі мақсат- балалардың өз бетінше байланыстырып сөйлеу болғандықтан, бұл кезеңде мектепке даярлық тобындағы балалардың өз бетінше әңгімелесе алуға, үш-төрт сөйлемнен сипаттама әңгімелер құрастыруды үйрене бастайды. Балалардың өздңігінен байланыстырып сөйлеуі олардың қазақ тіліне деген қызығушылығын арттырады. Бала бастапқы кезде бір-екі сөз арқылы өз ойларын жеткізбек болады. Ым-ишаратпен, бет әлпетін өзгерту, қолымен әр-түрлі қозғалыстар жасау олардың белгілі бір түсініктерді жеткізу шаралары іспетте болады.
59. Балабақшаның табиғат бұрышындағы жануарлар, оларды күту Барлық балалар топтарындағы табиғат мүйістеріне қосмекенділер ішінен бақа мен құрбақаны ұстаған жөн. Естияр және ересек балалар топтарында бауырымен жорғалаушыларды, кесіртке мен тасбақа асырау ұсынылады.
Табиғат мүйісі үшін шөл бақасын ұстаған жөн. Бақаның жетілуі 2-3 айға созылады. Жетілуін бақылау үшін оны суы бар шағын ыдысқа салу керек.
Кесіртке-қимылы өте ширақ, адамға зияны жоқ жануар. Кесірткелерді арқасынан, басына жақынырақ жерден ұстаған жөн. Бірақ құйрығынан ұстамау керек, себебі құйрығы үзіліп қалады.
Веретеница-ұршықты аяғы жоқ кесіртке. Жыланнан айырмашылығы кірпіктері ашылып ашып жабылатындығында. Ол зиянды құрттармен қоректенеді.
Құрлық тасбақасы далада өмір сүреді. Тағамдық өсімдіктермен шөппен, жеміспен қоректенеді.
Ересек топ балаларына көлбақа мен кесірткенің қимылын салыстыру ұсынылады.