Рақымшылық немесе кешiрiм жасау актiсi негiзiнде қылмыстық жауаптылықтан және жазадан босату(ҚК 78-бап). Бірақ олардың құқықтық табиғатының ерек шілігіне байланысты олар дипломдық жұмыстың жеке тарауында каралады [1].
Жазадан босату шартты (мерзімінен бұрын-шартты түрде босату, жүкті әйелдердің және жас балалары бар әйелдердің, жас балаларын жалғыз өзі тәрбиелеп отырған еркектердің жазаны өтеуiн кейiнге қалдырған жағдайда) және шартсыз (ауруға шалдығуына байланысты жазадан босату) болады.
Жазаны өтеуден шартты мерзімінен бұрын босату.Қылмыстық кодекстің 72-бабыңда көрсетілген жазадан мерзімінен бұрын шартты түрде босату сот тағайындаған жазадан занда көрсетілген шарттар сақталған жағдайда сотталған адамды босату арқылы көрінеді. Жаза шартты мерзімінен бұрын босату барлық жаза түрлеріне емес ҚК-ң 72-бабында көрсетілген бас бостандығын шектеуді немесе бас бостандығынан айыру жазаларына қолданылады.
