Кітапхана имиджі. Кітап оқуды қолдау. Қоғамда кітап оқуға деген құштарлықты және оқырман мәртебесін арттыру

Кітапхананың кіре берісінде әр түрлі жастағы оқырмандарды Қызыл телпек, мыстан Кемпір, Пират пен Сыған, Көктем, және т.б көптеген ертегі кейіпкерлері қарсы алды.

Кештің ашылуы «Буккроссинг» акциясымен басталды («Сізді шақырған кітаптарды іздеңіз»), ондағы әрбір кітап өз оқырмандарын тапты.

Кітапхана фойесінде кеш қонақтары «Әдеби коктейль-бар» атты сайыста өз бақтарын сынады, дұрыс жауап берген қатысушыларға "Синьор Помидор", "Фито-сусын", "Лимонадный Джо" және т. б. коктейльдер ұсынылды. «Маша және Аю» атты фотостендте атақты мультфильм кейіпкерлерінің бейнесінде суретке түсті. Сонымен қатар, фойеде Балқаш сервис колледжі өздері жасаған кондитерлік өнімдерін сатуға қойды.

«Театр сахнасында...» қалалық гимназияның 11 сынып оқушылары Б.Шоудың «Пигмалион» пьесасына театрландырылған қойылым қойды, режиссер мен қоюшы - оқытушы Л. Вырва.

Қолөнерді жақсы көретін оқырмандарымыз «Күлбикенің шеберханасы» атты мастер-классқа қатысып, онда орта мектептің оқушылары бисермен, оригамимен, квиллингпен айналысты, әртүсті ленталардан түрлі бұйымдар жасады.

Өз күштеріне сенімді оқырмандарымыз Армрестлинг ойынында бақ сынасты, ал мергендер болса Дартс ойынына қатысты.

Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдық мерейтойына орай ұйымдастырылған "Не? Қайда? Қашан?" атты зияткерлік ойынында білімпаздар мен көрермендер болып екі команда жарысты.

Биылғы жылы орта жастағы балаларға арналып ұйымдастырылған «Түймедақты жина» атты акция басталды (А. Гайдар атындағы ОҚБК). Бұл науқанда әр оқырман өз түймедағын жасауға тиіс, оның әр үлбіреуігі - оқыған кітаптар саны. Жаздың соңына дейін созылатын науқан қорытындысы бойынша түймедақ үлбіреуігін ең көп жинаған оқырман жеңімпаз атанады. Әрбір адамда өзінің түймедағы бар, ол оның оқыған кітаптары. Бұл акция балалардың оқуға деген қызығушылықтарын арттыру мақсатында жасалды. Акция жаздың соңына дейін жалғасты.

Кітапханалық іс-шаралар туралы жарнамалық афишалар кітапханадағы бұқаралық іс-шаралар туралы толық ақпараттар береді.

Кітапхананың жеке сайты жарнамалық қызметтің жаңа мүмкіндіктерін ашады. Ол кейде пайдаланушалармен қарым-қатынас жасайтын құрал ретінде болса, бірде кәсіби қоғамдастық орта болады.

ОКЖ кітапханаларының имиджін қолдау үшін:

• 
  БАҚ- мен үнемі өзара әрекет жасау, кітапхана өміріндегі мәдени
  

• 
  Қаланың оқу орындарымен тығыз байланыста болу;
  
• 
  Қаланың іс-шараларына белсене атсалысу;
  
• 
  Кітапхананың қызметі, өткізілетін іс-шаралары жайлы оқырмандарды
  

Этникалық келісім мен толеранттылықты, ұлттық құндылықтарды насихаттау мақсатында С. Сейфуллин атындағы ОҚК «Достық» этно-мәдени орталығы өз жұмысын жалғасыруда. Орталықтың негізгі міндеті – Балқаш аумағында тұратын халықтарды біртұтас кеңістікте біріктіру, әр ұлттың салт-дәстүрлерімен таныстыру. Этномәдени орталықтың мүшелері қалалық және кітапханалық іс-шараларды ұйымдастырушы және басқа да шаралардың қонақтары болып тұрады. 2016 жылы орталықтың қатысуымен келесі іс-шаралар өтті:

• 
  Қазақстан халықтары бірлігінің күніне орай «Біз әрдайым біргеміз – Мы едины навек» мерекелік іс-шара, шараға этномәдени орталықтардың өкілдері, студенттер мен мектеп оқушылары қатысты. Этномәдени орталықтар өздерінің костюмдерін таныстырды, қазақ, орыс, татар, неміс, корей халықтарының әндері мен өлеңдерін шырқады. Мерекенің басты тақырыбы көпұлтты Қазақстандағы достық пен бірлік идеясы.
  
• 
  Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығын мерекелеу аясында, Астананың туған күніне орай «Ұрпаққа мұра болған Астанам!» атты жастардың ардагерлермен кездесу кеші өтті.
  
• 
  «Толеранттылық бейбітшілікке барар жол!» атты пікірлер тоғысы. Іс-шараның мақсаты – Қазақстандағы толеранттылық мәдениетін талқылау, Қазақстандағы бірлік докторинасының негізгі бағыттары жайында пікір алмасу.
  
• 
  «Тәуелсіз Қазақстанның жаһандық бастамалары  Біріккен Ұлттар Ұйымының мінберінен» дөңгелек үстел.
  
• 
  «Возрождение» неміс орталығы өздерінің дәстүрлі мерекесі Рождествоны атап өтті. Мерекеге барлық этномәдени орталықтар шақырылды.
  
• 
  «Согласие» славян орталығы мен кітапхана қызметкерлері жастар арасында «Қазақша сөйлейік» сайысын өткізді.
  

Есептік жылы әдістемелік жұмыстың басым бағыттары: кітапхана ісінің жағдайын зерттеу, одан әрі болжау, кітапхана қызметін қолдау және дамыту, кітапханалық кадрлардың және кітапхана қызметкерлерін қайта даярлау, білім беру жұмыстарын тұрақты түрде ұйымдастыру, кітапхана қызметінің барлық бағыттары бойынша әдістемелік кеңес беру.

• 
  ОКЖ сайты қазіргі заманға сай оқырмандарға қызмет көрсетудің түрлерін дамыту платформасы ретінде;
  
• 
  «Балқаш қаласының орталықтандырылған кітапхана жүйесі» КММ-де оқу және кітаптарды жылжытуда мултимедиялық интерактивтік технологияларды қолдану;
  
• 
  Өлкетану – кітапхана ісінің әдеби кеңістігіндегі басым бағыттарының бірі.
  

- Орталықтандырылған кітапхана жүйесінің 2015 жылғы жұмыс қорытындылары

- мерзімді басылымдарға жазылуды ұйымдастыру;

- есептерді, жоспарларды және атқарылған жұмыстар туралы ақпараттарды уақытылы тапсыру;

- бұқаралық жұмыс мониторингі;

- кітапханаларды қаржыландыру, оның ішінде 2017 жылға арналған кітапханалық қорды жинақтау;

- кітапхана қызметінде өзекті мәселелерді шешу;

- 2016 жылға арналған есептерді және 2017 жылға арналған жұмыс жоспарын дайындау.
Директор жиналысында қаралған сұрақтар:

- кітапхана қызметкерлерінің өздігінен білім алу және біліктіліктерін арттыру жүйесі;

- кітапханаға оқырмандар тарту бойынша жаңа әдістер енгізу жұмыстары;

- облыстық конкурстарға қатысу;

- электрондық каталогтардағы жазбалардың сапасын қалыптастыру;

- сайтты, блогты, әлеуметтік желілерді дер кезінде жаңарту;

- жазғы оқуды ұйымдастыру;

- шалғайдағы кітапхана-филиалдарына көшпелі әдістемелік көмек көрсету; (Саяқ және Гүлшат кенттері);

- мерзімді басылымдарға жазылуды ұйымдастыру;

- 2017 жылға арналған кітапхана құжаттар қорын қалыптастыру және оны жинақтау т.б. жұмыстар.
Кітапханашыларға кеңес беру, әдістемелік көмек көрсету.
Кітапханашыларға кеңес беру әдістеменің ажырамас бөлігі болып табылады, есепті жылы 49 кеңес беру жұмыстары өткізілді. (2015 жылы 38 кеңес)

Әдістемелік және жалпы көмек беру мақсатында қараша айында Гүлшат кентінде (қаладан 51 км) орналасқан № 7 кітапхана-филиалына барып қайттық, онда кітапханашы ауысты. Халық саны – 515 адамды құрайды. Кент әкімі кітапханаға көмектесіп, жағдай жасап отырады.

Жұмыс тобы кітапхананың негізгі құжаттарын (жұмыс күнделігі, оқырман формуляры, есепке алу дәптері), жалпы кітап қорын салалар бойынша авторлық белгінің өсу ретіне байланысты, көркем əдебиетті алфавиттік көрсеткіш бойынша қойып, кітап көрмелерін жасауға көмек берді. «Тәуелсіздік – елімнің ерлік жолы», «Қазыналы өңір – құтты өңір», «Балалар әдебиеті» және басқа кітап көрмелері ұйымдастырылды.

Филиал қазан айында «Билайн» USB-модемі арқылы Ғаламтор желісіне қосылған болатын. Осы сапар кезінде бұл жүйе кітапхана компьютеріне қайта орнатылып, браузерлер, офистік және Avast бағдарламалары жаңартылды.

Жұмыс барысында:

• 
  кітапханашыға заман талабына сай біліктілігін өз бетінше жоғарылату мақсатында көп жұмыс жасау,
  
• 
  оқырмандар белсенділіктерін арттыру, оқуды және кітапты қолдау мақсатында түрлі іс-шаралар ұйымдастыру
  
• 
  заман талаптарын ескере отырып оқымандарға қызмет көрсету жұмысына баса назар аудару
  
• 
  компьютерлік сауаттылығын көтеру ұсынылды.
  

Желтоқсан айында мектеп ғимаратынан «Горняк» клубына көшуіне байланысты, Саяқ кентінде орналасқан №6 кітапхана-филиалына жол жүрдік ( поездбен 200 км, басқа баратын жол жоқ).

Практикалық және әдістемелік көмек, ББК бойынша құжаттар қорын және стеллаждарды, жиһаздарды орын-орнына қою жұмыстары жасалды. Өлкетану бойынша «Балқашқа - 80 жыл», Д. Қонаевтың 105 жылдығына орай «Ұлтына ұран болған ұлы тұлға», Алаштың 100-жылдығына орай «Өшпес рухты тұлғалар», ал балалар үшін «Балалар әдебиеті» кітап көрмелері ұйымдастырылды.

Көмек көрсету барысында № 7 кітапханаға берілген кеңестер, осы кітапханаға да берілді.

Қыркүйек айында С. Сейфуллин атындағы орталық қалалық кітапхана Абай атындағы №2 лицеймен бірлесе отырып, web-технологиялар көмегімен, Қазақстан Республикасы тілдер күніне орай, тікелей трансляция арқылы «Онлайн режиміндегі мектеп кітапханасы» атты семинар өткізді. Бір мезгілде А. Гайдар атындағы орталық қалалық балалар кітапханасы және №4 кітапхана-филиалы қосылды. Әрбір кітапхана қатысушылар назарына онлайн-кездесулер, қызықты кітап көрмелерін, еліміздің тіл білімі жайында жазылған жаңа әдебиеттермен, жаңа ақпараттық ресурстармен және оның мүмкіншіліктерімен таныстырды.

Орталық кітапханада «Копьютерлік әліппе» атты егде жастағы адамдарға арналған тегін компьютерлік курстар жалғасуда. Курстың ашылған сәттен бастап 7 топ оқытылып шығарылды, жалпы саны 76 адам. Жаңа топтар құру жұмыстары жалғасуда.

"Мобильді Кітапхана", SMS-таратулар, "Wi-Fi қиылысы" сервистері өз жұмыстарын жалғастыруда.

Кітапханалық кадрларды қайта даярлау және біліктілігін арттыру бағдарламасына сәйкес, 2016 жылы жас кітапханашылар мен еңбек өтілдері бар қызметкерлерді оқыту кезең-кезеңімен өтті.

I кезең – «Кәсіби шеберлікті дамыту мектебі» (Жас кітапханашы мектебі бағдарламасы аясында),

ІІ кезең – «Кітапхана ісін меңгеру - ХХІ ғасыр кітапханашысы» (ОКЖ барлық кітапханашыларына),

ІІІ кезең – «Семинарлар».

	жас кітапханашы мектебі	басшылар мектебі	семинарлар	тренингтер	практикумдар	тағылымдамалар	рефераттар	дөңгелек үстелдер	байқаулар	мастер-класстар	аттестация	жол сапар	келу саны	кеңес	компьютерлік курстар	жұмыстан шығып кетті	жұмысқа қабылданғандар
2016	19	2	4	12	16	6	-	1	-	6	-	4	53	49	13	13	12
2015	4	-	16 (қате)	10	4	5	-	1	-	4	1	4	10	38	12	19	16

Кітапханалық қызметкерлерді оқыту

ОКЖ барлық кітапханашыларына келесі семинарлар өткізілді: «Краеведение - одно из приоритетных направлений деятельности библиотек в литературном пространстве», «Удаленные пользователи: проблемы их обслуживания и информирования», «Современные формы библиотечной работы как способы активации продвижения чтения и привлечения читателей», «Онлайн - каталоги библиотек: технология поиска и заимствования». Сондай-ақ өздігінен білім алу, ой-өрістерін кеңейту және әдеби мәдениетті дамыту мақсатында, жас кітапханашыларға арнап «Литературное обозрение» атты дөңгелек үстел ұйымдастырылды. Онда олар өздерінің сүйікті кітаптары жайында талқылап, автор жайында өз ойларын ортаға салды.

• 
  жас кітапханашылар арасында «Кітаптарды сандық түрге көшіру» атты әдістемелік есеп;
  
• 
  «Сирек кездесетін кітаптарды оцифровка жасау» тренингі;
  
• 
  Кітапханашыларға арналған ашық есіктер күні «Ақпараттық-библиографиялық қызмет көрсетуді ұйымдастыру», «Қазіргі кездегі библиографиялық қызмет көрсету», «Құжаттарды аналитика-синтетикалық өңдеудің теориялық аспектілері», «Библиографиялық ГОСТ-тар»;
  
• 
  «Құқықтық мәліметтер базасы - заңдық және нормативтік құқықтық актілер электрондық заңдар жинағы» тренингі
  
• 
  ««РАБИС» - өзіміздің мәлімет базамызды жасау, аналитикалық жазылымдармен толықтыру» практикумы
  
• 
  «Электронды каталог», «іздеу» практикумы
  
• 
  «Краеведение - одно из приоритетных направлений деятельности библиотек в литературном пространстве» семинары
  
• 
  «Современные формы библиотечной работы как способы активации продвижения чтения и привлечения читателей» семинары
  
• 
  «Онлайн - каталоги библиотек: технология поиска и заимствования» семинары
  
• 
  «Удаленные пользователи: проблемы их обслуживания и информирования» семинары
  
• 
  «Литературное обозрение» дөңгелек үстелі.
  

- тозған және мазмұны бойынша ескірген кітаптар бойынша жекеленген кеңес, сондай-ақ мерзімді басылымдар (іріктеу, есептен шығаруға) (1,3-тоқсан);

- кітапхана қорларының әдістемелік ұсынымдарын есепке алу және тексеру (1-4 тоқсан);

- жаңадан қабылданған кітапханашыларға тағылымдамалар жүргізілді (бір жыл ішінде): кітапхана қорларының орналасуы, қорлардың зерделеу бойынша кеңес, кітапхана қорының сақталуы.

- келесі мәселелер бойынша практикумдар өткізілді: үдерістерге жаңа технологияларды енгізу, жаңа басылымдар туралы ақпараттар алу үшін "Интернет" ресурстарын: айқындау және есепке алу, өңдеу, каталогтау және электронды каталогта іздеу
Кітапханаларға жаңа технологияларды алға жылжытуда көмек

• 
  Практикум «Создание и обработка видео с помощью программы AVS, создание буктрейлеров»
  
• 
  Практикум «Основы работы в Microsoft PowerPoint»
  
• 
  Практикум «Создание интерактивных виртуальных выставок в программе Kvisoft
  
• 
  Дизайн-практикум «Создание фотоколлажа и видеоколлажа из фотографий»
  
• 
  Практикум «Социальные сети – как успешное продвижение чтения»
  
• 
  Практикум «Создание wi-ki проекта для реализации информационной функции библиотеки»
  
• 
  Дәріс «Скачивание информации и видео с интернета»
  
• 
  Дәріс-практикум «Системы сканирования и распознавания текста с помощью программы Finereader»
  
• 
  Лекция «Стратегия поиска информации в сети»
  
• 
  Тренинг «Создание интерактивной электронной детской книги 3D с помощью онлайн сервиса»
  
• 
  Тренинг «Работа с программой Photoshop»
  

• ОКЖ құрылымдық бөлімшелерінің есептік құжаттары, статистикалық талдау негізінде, ОКЖ жиынтық талдау жұмыстарын жасау (айлық, тоқсандық, 9 айлық, жылдық);

• ОКЖ құрылымдық бөлімшелерінің есептік құжаттары негізінде, жиынтық жоспарлар дайындау (айлық, тоқсандық, жылдық)

• Кітапхана-филиалдары бойынша қызметі туралы тексеру анықтамаларын дайындау;

• Кітапханалық сайт, блог, әлеуметтік желілер толтыруларын бақылау;

• Әдістемелік көмек, кеңес беру, біліктілігін арттыру бойынша жоспарлар дайындау.

Кітапхананың қызметін жалпы талдай келе, әдістемелік бөлімнің басты бағыттары - кәсіби деңгейін арттыру және өзіндік білімін жетілдіру, оқырмандарға қызмет көрсету, кітапхана жұмысы әдістері мен тиімді түрлері негізінде көмек көрсету, әдістемелік және кеңестік көмек беру.

«Балқаш қаласының орталықтандырылған кітапхана жүйесі» КММ өз қызметін Ережелермен, Еңбек шарттарымен, лауазымдық нұсқаулармен жүзеге асырады. Барлық қызметкерлермен еңбек шарттары жасалынған.

ОКЖ басқармасы кітапхана қызметін реттеуші, бағыттаушы негізгі нормативтік құқықтық актілерге негізделеді:

1.Қазақстан Республикасының Конституциясы (1995 жылғы 30 тамызда республикалық референдумда қабылданған) (өзгерістер мен толықтыруларымен);

2.Қазақстан Республикасының Конституциялық Заңы Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері туралы(2015.28.10. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)

3.Қазақстан Республикасының Заңы Мәдениет туралы (2016.22.01. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)

4.Қазақстан Республикасының бюджет кодексі (2016.22.12. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)

5.Қазақстан Республикасының азаматтық кодексі (ЖАЛПЫ БӨЛІМ) (2016.26.07. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)

6.Қазақстан Республикасының азаматтық кодексі (ерекше бөлім) Қазақстан Республикасының 1999 жылғы 1 шілдедегі N 409 Кодексі

7.Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексі Қазақстан Республикасының Кодексі 2015 жылғы 23 қарашадағы № 414-V ҚРЗ

8.Мемлекеттiк сатып алу туралы Қазақстан Республикасының Заңы 2015 жылғы 4 желтоқсандағы № 434-V ҚРЗ;

9.Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы Қазақстан Республикасының 1996 жылғы 10 маусымдағы N 6-I Заңы

10.Қазақстан Республикасындағы тiл туралы Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 11 шiлдедегі N 151 Заңы

11.Қазақстан Республикасының заңы Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы (2015.04.12. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)

12.Қазақстан Республикасының кодексі Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы (Салық кодексі) (2017.01.01. берілген өзгерістер мен толықтыруларымен)

13.Ұлттық стандарттарға сәйкес келмейтін Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Туын, Мемлекеттік Елтаңбасын ауыстыру және жою қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 1 қазандағы N 862 Қаулысы

14.Азаматтық қызметшілерге, мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен ұсталатын ұйымдардың қызметкерлеріне, қазыналық кәсіпорындардың қызметкерлеріне еңбекақы төлеу жүйесі туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 29 желтоқсандағы N 1400 Қаулысы.

15.Өрт қауіпсіздігі қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 9 қазандағы № 1077 Қаулысы 

16.Мемлекеттік мәдениет ұйымдары, мемлекеттік мұрағаттар, мемлекеттік тілдерді дамыту саласындағы ұйымдар және бұқаралық ақпарат құралдары қызметкерлерінің мамандығы бойынша жұмыс өтілін есептеу ережесiн бекіту туралы Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің 2012 жылы 26 қарашадағы № 194 бұйрығы (2013.15.03. берілген толықтырулармен) 

17.Мәдениет ұйымдары желісінің ең төмен мемлекеттік нормативтерін және облыстық, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, аудандық, облыстық маңызы бар қалалардың, селолық деңгейлердегі мемлекеттік мәдениет ұйымдарының үлгілік штаттарын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2015 жылғы 31 наурыздағы № 121 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 30 қазанда 12224 болып тіркелді

18. "Мемлекеттік мәдениет ұйымдары көрсететін қызметтердің қолжетімді болуын қамтамасыз ету" ең төмен әлеуметтік стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің м.а. 2015 жылғы 31 желтоқсандағы № 421 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылы 25 қаңтарда № 12920 болып тіркелді

19. Мемлекеттік мәдениет ұйымдарының азаматтық қызметшілерін аттестаттаудан өткізудің қағидалары мен шарттарын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2016 жылғы 29 маусымдағы № 189 бұйрығы.

20.Қазақстан Республикасыны заңы Ақпараттандыру туралы (2015.31.10. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)

21. Мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдарда құжаттама жасаудың және құжаттаманы басқарудың үлгілік қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2014 жылғы 22 желтоқсандағы № 144 бұйрығы.

22. Сақтау мерзімдерін көрсете отырып, мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдар қызметінде жасалатын үлгілік құжаттар тізбесін бекіту туралы Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2015 жылғы 26 қаңтардағы № 22 бұйрығы.

23. Ұлттық архив қорының құжаттарын және басқа да архив құжаттарын ведомстволық және жеке меншік архивтердің қабылдауы, сақтауы, есепке алуы және пайдалануы қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2014 жылғы 22 желтоқсандағы № 146 бұйрығы (2016.26.01. берілген өзгерістермен)

24. ЮНЕСКО-ның көпшілік кітапханалары туралы манифесті (1994 жылы ИФЛА 60-шы бас конференциясымен бекітілген );

25. көпшілік кітапхананы дамыту бойынша ИФЛА/ЮНЕСКО басшылығы (маусым 2001 ж.);

26. Интернет туралы ИФЛА манифесті (01.05.2002 жылы ИФЛА бас конференциясымен бекітілген)

27. Кітапхана туралы Александрлық манифест. Ақпараттық қоғам іс-әрекеті (11.11.2005 жылы ИФЛА бас конференциясыменқабылданған);

28.«Этический кодекс библиотекаря Казахстана» жобасы;

29. ҚР мәдениет, ақпарат және қоғамдық келісім 08.09.2002 ж. ҚР Министрінің бұйрығымен бекітілген Кітапхана мекемелерінің қызметі туралы №118 ереже;

30. 1993 жылғы 28 мамырдағы ҚР мәдениет министрлігінің кітапхана пайдалану №86 ережесі
Мамандықтар қажеттілігін зерттеу, оларға талдау жасау. Кадрлар құрамына талдау. Қызметкерлерді іздеу. Қызметкерлерді қабылдау.
«Балқаш қаласының орталықтандырылған кітапхана жүйесі» КММ штаттық кестесінде 2016 жылы – 65,5 штаттық бірлік, қызмеркерлердің тізімдік құрамы – 66 адам. Оның ішінде 52 адам негізгі персоналдар (бұған кітапханалардан басқа, тағы бас бухгалтер, бухгалтер, заңгер, аудармашы, суретші, мұрағатшы, 2 бағдарламашы кіреді). 14 адам – тех.қызметкерлер.

Жоғары білімі бар 40 қызметкер, оның ішінде 9 қызметкер жоғары білімді кітапхана ісі мамандары, 11 қызметкер орта кәсіптік білімді, оның 6 – кітапханалық білімі бар, сондай-ақ, 1 қызметкер орта білімді қызметкер (мұрағатшы).

Тех.қызметкерлер 14 адамнан құралған, оның ішінде 1 жоғары білімді, 2 орта кәсіптік білімі бар, 11 тек орта білімі бар қызметкерлер.

2016 жылы жұмысқа – 12 адам қабылданды, 13 адамдармен еңбек шарттар бұзылды.

2 бос лауазымдық орын бар: 1 ақпараттық-библиографиялық бөлімнің кітапханашысы, 1 – қызметтік үй-жайларды жуып тазалаушы.

Азаматтық қызметшілерге, мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен ұсталатын ұйымдардың қызметкерлеріне, қазыналық кәсіпорындардың қызметкерлеріне еңбекақы төлеу жүйесі туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 31 желтоқсандағы N 1193 Қаулысына сәйкес, барлық қызметтерге еңбекақы төлеу бойынша барлық қызметкерлердің санаты қайта қаралды, әрбір тиісті қызмет тиісті білім блогына түсті (А, В, С, Д).

Кадрларды іріктеу Қазақстан Республикасының заңнамасының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады. Бос лауазымдық орын болған кезде үш жұмыс күні ішінде кадр жөніндегі маман «Балқаш қаласының жұмыспен қамту орталығы» КММ бос жұмыс орындарының бар екендігі туралы анықтама (бос лауазымдар) жіберуі тиіс. Кітапхана білім саласында мамандар есепте жоқ. Бірақ 2016 жылы қалаға көшіп келген, жоғары білімді кітапхана ісі мамандығы бар 2 маманды таптық, (А. Гайдар атындағы ОҚБК және ОКЖ қабылданды), 1 маман орта кәсіптік білімді маман (ОКЖ).

Біз жұмысқа көбіне филологтарды аламыз. Орыс тілін жетік меңгерген мамандарға мұқтажбыз, олар әсіресе ОҚК оқырмандарға қызмет көрсету бөліміне іс-шаралар өткізуге және ақпараттық-библиографиялық бөлімге қажет.

Салыстырмалы талдау кестелер бойынша кітапхана қызметкерлерінің білімі үшін 2015-2016 жылдары көрсеткендей, 2016 жылы қызметкерлер саны:

- жоғары білімді, 76,9 % - ға (2015 жылға қарағанда 7,1 % - ға артық);

- соның ішінде жоғары кітапханалық білімі бар 17,3 % - ға (2015 жылға қарағанда 4,1 % артық);

- орта арнаулы кітапханалық білімі бар 9,6 %

- орта арнаулы педагогикалық білімі бар 3,8 % - ға (2015 жылға қарағанда 5,6 % кем);

- басқа 9,6 % - ға (2015 жылы 1,7 % кем).
Қызметкерлердің өтілі бойынша құрамы

	Барлығы кітапханашылар	5 жылға дейін	5 жылдан 10 жылға дейін	10 жылдан 15 жылға дейін	15 жылдан жоғары
2016	52	21	10	6	15
2015	53	23	8	6	16

Салыстырмалы талдау кесте бойынша мамандардың еңбек өтілі 2015-2016 жылдары көрсеткендей, 2016 жылы қызметкерлер саны:

- 5 жылға дейін - 40,4% (2015 жылға қарағанда 3 % - ға кем)

- 5 жылдан 10 жылға дейін - 19,2% - ға (2015 жылға қарағанда 4,1% - ға артық);

- 10 жылдан 15 жылға дейін – 11,5% - ға (2015 жылға қарағанда 0,2 % - ға артық);

- еңбек өтілі 15 жылдан астам - 28,8% - ға (2015 жылға қарағанда 1,4% - ға).

«Балқаш қаласының орталықтандырылған кітапхана жүйесі» КММ біліктілік талаптарына сай келетін 7 қызметкер, бос орындарды толтыру үшін жетекші маман кадрлар резервінде орналасқан.

2015-2016 жылдары арасындағы қызметкерлердің жастық құрамының талдауы көрсеткендей, 2016 жылы қызметкерлер саны:

- 30 жасқа дейін – 26,9 % (2015 жылғы қарағанда 3,3 % - ға кем);

- 30-дан 40 – 19,3 % (2015 жылғы қарағанда 5,2 % - ға кем);

- 40 58 жасқа дейін – 50 % (2015 жылға қарағанда 8,5 % - ға артық);

- 58-ден астам жыл – 3,8% (өзгеріс жоқ).

1. 
   Жаңа қызметкерлерді іріктеу және кәсіби бейімделуі.
   

2. Аттестаттау

2016 жылы "Балқаш қаласының орталықтандырылған кітапхана жүйесі" КММ қызметкерлерінің аттестациясы жүргізілген жоқ.

3.Қызметкерлерді оқыту

Ұжымдық шартқа сәйкес қызметкерлерге ақылы оқу демалыстары беріледі.

Балқаш қаласының ОКЖ бойынша ЖОО-да П.Б.Байболатова, ақпараттық-библиографиялық бөлім басшы және А.К.Сулейменова, құжаттарды жинақтау және өңдеу бөлімінің кітапханашысы, Челябі мемлекеттік мәдениет инситутында «Кітапхана ісі» жоғары мамандығы бойынша 2 курста білім алуда, сондай-ақ А.Ж. Өмірзақ, кітапханалық үдерістерді автоматтандыру бөлімінің кітапханашы-бағдарламашысы, Қазақ қыздар педогогикалық институының 2 курс студенті «Кітапхана ісі» мамандығы бойынша оқиды.

2016 жылы кітапханалық үдерістерді автоматтандыру бөлімінің басшысы – К.А. Жолнерова Алматы қаласы экономика және статистика академиясының «Ақпараттық жүйелер» факультетін тәмамдады.

«Балқаш қаласының орталықтандырылған кітапхана жүйесі» КММ жетекші мамандар кадрлар резервіне біліктілік талаптарына сәйкес келетін 7 қызметкер қосылды.

Мәселелерді қарастыра келе, кадрлардың тозуы, тұрақсыздыққа байланысты кітапхана кәсібі беделінің болмай қалуы мүмкін деген тұжырымға келесің. Үлкен жастағы қызметкерлер жұмысқа деген қабілеттіліктері мен шыдамдылықтарын жоғалтады, жаңа технологиялар мен жаңа терминдерді түсінбейді, ал жастар болса жұмыста кедергі келтіретін жеке мәселелерімен жүреді. Мәдениет саласы жұмысына креативті жоспарларды ұсына алатын адамдар қажет. Соңғы жылдарда кітапханаға қойылатын талаптар азаюда. Қалыптасқан кадр резервтері маңызды міндеттердің бірі болып табылады. Ал кейбіріне бөлімшелердің басшысы болуға білімдері мен дағдылары мүмкіндік береді, бірақ еңбекақысы қанағаттандырмайды.

2. 
   Материалдық, моральдық, әлеуметтік бейімделу
   

Есептік жылы Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігі күніне орай, қызметкерлердің лауазымдық ақысына сыйақы және үстемақы белгілеу туралы ережеге сәйкес, ОКЖ қызметкерлеріне лауазымдық жалақысынан 30% мөлшерде сыйлықақы төленді.

Жақыпбекова Тлеулы, Саяқ кентіндегі №6 кітапхана-филиалының кітапханашысы, орта кәсіптік кітапханалық білімі бар, еңбек өтілі – 33 жыл 7 ай, қызметтерді қоса атқару бойынша 0,125 ст. қызметтік үй-жайларды жуып тазалаушы қосымша ақысын алады.

Хамиева Нұргүл Ғазизқызы, Қоңырат мөлтек ауданында орналасқан №5 балалар кітапхана-филиалының кітапханашысы, жоғары филологиялық білімі бар. ОКЖ еңбек өтілі – 5 жыл 11 ай, қызметтерді қоса атқару бойынша 0,125 ст. қызметтік үй-жайларды жуып тазалаушы қосымша ақысын алады.

Базылханова Толқын Амиртаевна, мұрағатшы, ОКЖ еңбек өтілі 11 ай, қызметтерді қоса атқару бойынша 0,5 ст. қызметтік үй-жайларды жуып тазалаушы қосымша ақысын алады.

Тастанова Жамиля Жағыпарқызы, қызметтік үй-жайларды жуып тазалаушы, ОКЖ еңбек өтілі 22 жыл, 10 ай. Қызметтерді қоса атқару бойынша 0,25 ст. қызметтік аумағын кеңейткені үшін.

Есептік жылы 25 қызметкер грамоталармен және алғыс хаттармен марапатталды. Қарағанды облысы әкімі Н. Абдибековтың құрмет грамотасымен Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25-жылдық мерейтойына орай Лидия Владимирована Власова марапатталды.

«Нұр Отан» партиясының бірінші төрағасы А. Мырзахметовтың алғыс хатымен келесі қызметкер марапатталды:

Кітапханалық жұмыстарды дамыту және әдістемелік сектор әдіскері Фарида Мерекеновна Касенова, ҚР Парламенті мәжілісі және мәслихат депутаттары сайлауына белсене қатысқаны үшін марапатталды.

Мәдениет қызметкерлері күніне орай:

№4 кітапхана-филиалының меңгерушісі Роза Гылымжановна Искакова, Балқаш қаласы әкімі А.Аглиулиннің дипломымен және «Үздік кітапханашы» номинациясы бойынша ақшалай сыйлықпен марапатталды.

Балқаш қаласы әкімі А.Аглиулиннің алғыс хатымен келесі қызметкерлер марапатталды:

Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25-жылдық мерейтойына орай, бас бухгалтер Людмила Александровна Зыбалова марапатталды.

Қаланың қоғамдық өміріне белсене қатысқаны үшін, кітапханалық үдерістерді автоматтандыру бөлімінің басшысы Ксения Анатольевна Жолнерова марапатталды.

«Балқаш қаласының мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің» ММ басшысы А.Ашимжанованың алғыс хаттарымен келесі қызметкерлер марапатталды:

Қазақстан Республикасының 25 жылдық мерейтойына орай

Власова Лидия Владимировна, директор

Сопина Жанат Кайырхановна, директордың орынбасары

Арзымбетова Айжан Камбаровна, оқырмандарға қызмет көрсету бөлімінің басшысы

Блялова Зауреш Нурмахановна, құжаттарды жинақтау және өңдеу бөлімінің кітапханашысы

Бозова Бибинур Ерлановна, кітапханалық үдерістерді автоматтандыру бөлімінің кітапханашы-бағдарламашысы

Касенова Фарида Мерекеновна, кітапханаларды дамыту және әдістемелік жұмыс секторының әдіскері

Утегенова Тамара Николаевна, қорды пайдалану және ұйымдастыру секторының басшысы

Омарбекова Несипжан Сейдигалиевна, қорды пайдалану және ұйымдастыру секторының кітапханашысы

Абилкасова Мария Анатольевна, №2 кітапхана-филиалының меңгерушісі

Ыбышева Лайла Анарбаевна, №3 кітапхана-филиалының меңгерушісі

Қожамұратова Шырын Бергеновна, А. Гайдар атындағы орталық қалалық балалар

кітапханасының кітапханашысы

Мухаева Дария Дунгенбайқызы, А. Гайдар атындағы орталық қалалық балалар кітапханасының кітапханашысы

Сарсембаева Айгүл Канатовна, құжаттарды жинақтау және өңдеу бөлімінің кітапханашысы

Хамиева Нұргүл Ғазизқызы, №5 балалар кітапхана-филиалының кітапханашысы

Курманбетова Бакыт Жумагуловна, қызметтік үй-жайларды жуып тазалаушы

Тастанова Жамила Жагипаровна, қызметтік үй-жайларды жуып тазалаушы

Халықаралық әйелдер күніне арналған:

Мұхаметжанова Балшырын Кожыровна, кітапханаларды дамыту және әдістемелік жұмыс секторының басшысы

Алимбаева Жанар Коныршаевна, кадрлар жөніндегі маман

Арзымбетова Айжан Камбаровна, оқырмандарға қызмет көрсету бөлімінің басшысы

Жоржик Елена Олеговна, құжаттарды жинақтау және өңдеу бөлімінің басшысы

Жолнерова Ксения Анатольевна, кітапханалық үдерістерді автоматтандыру бөлімінің басшысы

Байболатова Панар Баймурзақызы, ақпараттық-библиографиялық бөлімнің басшысы

Рыспекова Карлыгаш Сагатовна, шаруашылықпен қамтамасыз ету бөлімінің басшысы

Қалалық іс-шараларды өткізуде белсенділік танытқаны үшін:

Туғанбаева Құралай Насрединовна, №3 кітапхана-филиалының кітапханашысы марапатталды.

2016 жылы ұсынылған өтініштер негізінде, келесідей әлеуметтік демалыстар берілді

- жалақы сақталмайтын демалыс,

- ақылы оқу демалысы

- жүктілік және босану демалысы;

- бала күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалыс.

Сонымен қатар, есептік жылы «Көмек» ерікті қоғамының мүшелерінің өтініштері бойынша, оларға келесідей ақылы демалыс күндері ұсынылды: еңбек сіңірген жылдары үшін, туған күндері үшін, бір жыл ішінде ауырмаған қызметкерлерге, жұмыс уақытының жылдық нормасын толық орындағаны үшін.
Шығармашылық іссапарлар

Есепті жылы ОКЖ қызметкерлері 19 рет іссапарға шыққан, оның ішінде 12 Қарағанды қаласына, 3 Саяқ кентіне, 1 Теміртау қаласына, 1 Шахтинск қаласына, 2 Қарқаралы қаласына. Облыстан тыс жерлерге іссапарлар болған жоқ.

мерзімді басылымдарға – 1377,7

жуу құралдарына – 327,7

офистық қағазға – 54,1

АПС-тарға арналған аккумляторларға – 12,5.

151 специфика коммуналдық қызметтер «жылу, су, жарық» - 8072,0 мың теңге

152 специфика байланыс қызметі – 1456,0

153 специфика көлік шығындары (Қарағанды облысы мәдениет, мұрағаттар және құжаттар басқармасынан кітаптар тасу үшін көлік жалдауға) – 70,0 мың теңге.

159 специфика басқа да тауарлар мен қызметтер, барлығы – 341,4 мың теңге. Олардың ішінде:

Компьютерлерге техникалық қызмет көрсету – 2250

Эксплуатациялық қызметтер – 1243,5

Веб-сайттарға қызмет көрсету – 231,0

К2 бюджетіне техникалық қолдау көрсету

«Қаржы үйі» бағдарламасын қолдау - 432,0

Банктік қызметтер -136,3

ТБО шығару – 73,9

Қалдықтарды көму – 35,9

Қайта өңдеу – 30,0

Өрт дабылының техникалық қызмет көрсетуі – 167,9

Бейнебақылау жүйелеріне қызмет көрсету – 169,6

Күзет дабылының маниторингі – 333,3

161 специфика ел ішіндегі кәсіби сапарлар– 414,0 мың теңге.

162 специфика басқа шығындар – 3,0 мың теңге.

414 специфика негізгі құралдарды сатып алу - 440.0 мың теңге,

оның ішінде

- Мемлекеттік рәміздер - 346,0

- Ноутбук - 94,0

Күрделі жөндеулер жүргізілмеген.

- апаттық жарықтандыру аспаптары үшін аккумуляторларды сатып алу - 12500 тг

Жаңа жиһаз сатып алынған жок, керісінше жарамсыздар есептен шығарылды.

• 
  Балқаш қаласының 80-жылдығына орай әлеуметтік-мәдени бағдарламаларды ақпараттық-кітапханалық қолдауын қамтамасыз ету
  
• 
  Пайдаланушылардың ақпаратты жедел және жайлы қол жеткізулерін қамтамасыз ету
  
• 
  Қашықтағы пайдаланушылар үшін сайтты, блогты, әлеуметтік желілерді одан әрі дамытуды қамтамасыз ету
  
• 
  Электрондық қызметтер мен ресурстарды одан әрі дамыту
  
• 
  Кітапханадағы инновациялық қызметті дамыту
  
• 
  Кітапханалық кадрлардың кәсіби деңгейін арттыру
  
• 
  Пайдаланушылардың ақпараттық және кітап оқу мәдениетін қалыптастыру
  
• 
  Кітаптарды ұсыну және кітап оқуға деген қызығушылықтарын ояту, оқырмандық белсенділіктерін арттыру.
  
• 
  Жұмыстың бұқаралық және жеке түрлерін пайдалана отырып, ОКЖ қорын жан-жақты ашу
  
• 
  Пайдаланушылардың қажеттіліктерін және қызығушылықтарын анықтау мақсатында, әлеуметтік зерттеулер жүргізу және олардың кітапханаға қарым-қатынасы, сондай-ақ, кітапханалық қызмет көрсетудің бағалау сапасын алу
  
• 
  Кітапхананың практикалық жұмысына қызықты кітапхана қызметтерінің түрлерін енгізу мақсатында, басқа кітапханалардың жұмыс тәжірибесін зерделеу.
  

1. 
   Қазіргі таңда басшылардың, мамандардың, мәдениет саласындағы басқа жұмысшылардың типтік біліктілігінің қолданыстағы үлгісі жоқ.
   
2. 
   Компьютерлік парк жаңартылуын талап етеді.