Байланысты: Нерв жүйесі және оның жас ерекшеліктері.
Дамудың негізгі сатылары Жүйке жүйесінің эволюциясы, оның құрылымы мен қызметі, Е. К. Сепптің пікірінше, моториканың эволюциясымен ажырамас байланыста қарастырылуы керек. Дәл осы позициядан жүйке жүйесінің құрылымдық және функционалды өзгерістерін ішек қуысынан жоғары омыртқалы жануарларға дейін түсіндіруге болады. Гидраның қозғалысы амебаға ұқсайды-бүкіл дене моторикаға қатысады, перистальтикалық сипатқа ие. Дененің қай бөлігінде қозу пайда болса да, бүкіл жүйке жүйесі бұл процеске қатысады, ал гидра барлық бұлшықеттердің толық жиырылуын қамтамасыз етеді. Моториканың екінші дәрежесі-қозғалысты қамтамасыз ететін дененің арнайы бөліктерін бөлу (флагелла, цилия). Қозғалыс сипаты өзгеріссіз қалады-перистальтикалық, қаңқасыз. Бұл нақты түрде ұлуларда көрсетілген.Моториканың түбегейлі өзгеруі қаңқаның дамуымен байланысты (үшінші кезең). Бұл жағдайда қозғалыс тетік көмегімен болатындығы айтылып тұр. Моториканың тетікті түрі басқару аппаратының — жүйке жүйесінің тым күрделенуін талап етті.
Жүйке жүйесінің құрылымы мен функциясының эволюциясын оның жеке элементтерін — жүйке жасушаларын жақсарту тұрғысынан да, бейімделу әрекетін қамтамасыз ететін жалпы қасиеттерді жақсарту тұрғысынан да қарастырған жөн.