10. Жаңа сабақты түсіндіру : 54 мин (60%)
Жоспар:
Егде және ересек жастағы ауруларды күтудегі практикалық дағдыларын меңгерту.
Осы жастағы адамдардың арасындағы жиі кездесетін ауруды байқау.
Жасанды тамақтандырылатын тамақты үйымдастыру.
Егде және ересек адамдардың жеке басының гигиенасы.
емдік дене шынықтыру
Бақытсыз жағдайды, сыныкты емдеу.
Гериатриялық науқастардың өкпе қабыну ауруының алдын алу.
Гериатрия (гр. сөзінен gегоп, gегопtos - кәрі және jаtгео - емдеу) деп келсе және қарттык шақтағы адамдардың ауруы туралы ғылымды айтады. Геронтологаяның (қартаю туралы ғылым)
қосымша бөлігі бола отырып, ол адамның қартаю қүбылысымен және герогигиенамен тығыз байланыста. ЕлІмізде халықтың әл - аукатын жалпы және санжылдық мәдениетін көтеру мемлекетіміз бен коғамымыздың қамқорлығы халқымыздың денсаулығын сақтап, оның үзақ белсенді өмір сүруіне мүмкіндіктер беріп отырғанын біз көріп отырмыз.
Адамның қартаюына байланысты көздің көру, қүлақтың естуі, терінің жүмсақтығы өзгереді. Қартаюдың механизмі.
Ерте қартаюдың себеп - салдарын білдіретін жағдайлар әлі ғылымға белгілі емес. Бірак ерте картаимау үшін тері жүйесін, жүректің жүмысын жүйелі түрде, кадағалау. Геронтология жүйесіндегі жүмыс істсп жатқан гигиенистср (еңбекті тазалықшьБіар) адам денсаулығына жаксы әрекет беретінін алақтші отыр. Еңбектің адам организміне жақсы әрекет бсретінін, адам қартайғандағы шагы дсйін шешуге болмайды. 45-50 жасқа келгенде адам организмін коршаған ортака бейімделуІ, және орталық нерв жүйесі қызметінің гөмсидеуін ескеру керск. Дәрігер нсмссс недбике сгдс адамдарға түжырымды үсыныстар беру ксрек.
Тамақтану егде және ересек адамдар міндетті түрде тамақты тартьшып жеу керек. Азыкпен адам жалпы тіріиілікке кажетті бслок, май, комір сутегі, минсралды су, тү витаминдер организмнід қажеттілігін толтыруға арііалган заттар алады. Осы заттардың борі күрдслі алмасу процесінс түсіи ыдырайды да, организмнен шығарылады. Белок май мсн комір сутсгі тотықкаіща эпергия шығарады, ол калориямен олшенсді. Іг белок - 4,1 ккал, 1г май - 9,3 ккал, 1г көмірсутегі - 4, 1 бөліп шығарады. Жасы келген адамның организмі зат алмасу бүзылуын тез кабылдайды. Сондықтан, егср ісік немесе жүрек - қан айналысы дүрыс болса, сүйықты (суды) азайтудың қажеті жоқ. Оны азайтқаіі күнде зат алмасу бүзылып катпаныд зардабына әкеліп соғады және т.б.
Витаминдер және минералды түздар адам организміне аз түрде ғана керек, ал ол мүддем болмаған жағдайда организмнің дүрыс істеуі мүмкін емес.
Егде және ересек адамдардың жасына төрт мезгіл қабылдайтын тамақтану жүйесі дүрыс тадертедгі ас 30% түскі ас 50%дейін,кешкі ас 15%,емдік кешкі ас 5% . Егер тамаққа тебет шаппаған жағдайда тамаққа әр түрлі қоспаларды косу керек. Қарт адамдардың көбінің тісі болмайды, сондыктан олардың тамақ корыту, процесі нашар болады. Асқазан ішек, жолдары басқа органдарға қарағанда ақырын картаяды. Тамақты шаршап түрыгг қабылдауға болмайды.
Гериатриялық ауру және медицина кызметкері. Қартаю аурудың бір түрі болып саналмайды. Адам организміндегі өзгерістер адамға қатты әсер бермейді.Қартаю процесінде адамның нерв жүйесінде ми тамырларының атесклероздың озгеруімсн тығыз байланысты бірқатар өзгерістер болады. Жоғары перв қызметі бүзылады, ол жүмыс кабілетінің төмендеуімен, зейінінін нашарлауына әкеп соғады. Кексс және қарттык иіақтағы адамдардың неврологиялық аурулар, сондай- ак психикалық бүзылуы, ми жүмысыныд қабілеті. диабетіне өкеп соғады. Мүндай сырқаттарды күтуде іәрігер, медбикенің ролі зор.
Барлық медициналық кызметкерлер мен психотерапия откізілуі тиіс. Оның мақсаты - сырқаттың өз ауруына дүрыс көзкарасының қальштасуы, сауығуға ден коюы болып табылады.
Қарт адамдар өздерінің қартайғанын ор түрлі қабылдайды.
Кейбірсулер ездерінің өмірлерін өзгертуді тиіс деп санамайды.
Ол олардың жасын атап көрсеткен. Оларға жөбірлеу болып керінеді. Дәрігер және медбике қарттарға үсыныс бере отырып, күні бурынғы дене қызметінің тоқтауын аурулы кәрілікті немесе өлімге соқтыратынына кеггілдеме беріп отыр. Қарт адаммен сүхбаттасқанда оның көңіл - күйіне ерекше назар аудару керек. Госпитализация
Гериатриялық медицинаның міндеті кексе және қарттык шактағы адамдардьгң дене және психикалық денсаулығын сақтау болып табылады. Қарт адамға өзінің үйреншікті ортасына басқа ортасынан басқа ортага бару өте қиын. Егер ол оның үстіне ауру болса, біраз уақытқа дейін уйде болғанмен, жағдайы бөрі бір емхананы кажет етеді. Туыстарының көмегімен сырқатка емханадан ауруын жазылғасын қайтып келссің деп жайлап түсіндіруі керск. гсрііатрикалык көмек пен кейбір аурулардыи айқындау тиімділігі дәрігер мен медбикенің емхананы керек ететін 65-70 жастағы қарт адамның үйіне бару белсене қатысуы. Бүл жасташ адамдар өздерішн ауруларын корілік деп шатастырады. Және де ерекше көңіл бөлетін 'қауігаі топты' ескеру керек. Бүл топқа 70 жастан жоғары кексс және қартгық жастағы зейнетке шыккан адамдар кіреді.
Достарыңызбен бөлісу: |